Banka Tazminat Görevli Mahkeme neresi ?

Sevgili meslektaşlarım iyi günler diliyorum.

Müvekkilin internet bankacılığından şüpheli kişilerce şifresi ele geçirilerek 2 havale işlemi yapılıyor.
Bu konuda kişilere karşı ceza davası devam ediyor. Ancak banka bundan sorumlu olmadığına ilişkin tarafımıza bildirimde bulundu.
Bizde bankaya bu miktar kadar maddi ve manevi tazminat davası açmaya karar verdik.

Sorularım şöyle ?
1 - Bankadan Manevi tazminatta istenebilir mi ?
2 - Görevli mahkeme nedir ? Asliye Hukuk veya Ticaret Mahkemesi mi ?

Bu konuda daha önce dava açmış meslektaşlarımdan yardım bekliyorum.Görevsizlik kararı verilmemesi için emin olmak istedim. Teşekkür ederim cevaplarınız için.

Haksız fiil nedeniyle manevi tazminat istenebilmesi için kişilik haklarına karşı yapılmış bir saldırı veya haksız fiil neticesinde meydana gelen bir elem, üzüntü oluşması lazım (ölüm gibi). Bu bağlamda manevi tazminat talebinizin çok yerinde olmayacağı düşüncesindeyim. Bankanın mevduat hesabını koruma konusunda sorumluluğu mevcuttur ama salt bu sebeple manevi tazminat isteyebilme hakkınızın olacağını zannetmiyorum.

Aşağıya eklediğim HGK kararında dava asliye ticaret mahkemesinde görülmekte olup, görevli mahkeme konusunda herhangi bir bozma kararı verilmemiştir. Taraflardan birinin banka olduğunu da düşünürseniz davayı asliye ticaret mahkemesinde açmalısınız.

T.C.
YARGITAY
HUKUK GENEL KURULU
E. 2017/11-2224
K. 2018/1753
T. 22.11.2018
• İNTERNET BANKACILIĞI İŞLEMİ NEDENİYLE BANKANIN SORUMLULUĞUNA DAYALI MADDİ TAZMİNAT İSTEMİ ( Davalı Bankanın Benzeri Güvenlik Tedbirlerini Alıp Almadığı Ayrıca Davacının Kusurunun Zararın Meydana Gelmesinde Ne Derece Etkili Olduğu Ayrıntılı Bir Şekilde İrdelenip Sonucuna Göre Karar Verilmesi Gerektiği - Yerel Mahkeme Direnme Kararının Bozulması Gerektiği )
• BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ ( Maddi Tazminat İstemi - Alanında Uzman Bir Başka Bilirkişi Heyetinden Rapor Alınarak Olayın Gerçekleştiği Tarih İtibariyle Yürürlükte Bulunan BDDK Tebliği de Gözetilerek O Dönem Sektörde Kullanılmakta Olan Güvenlik Tedbirlerinin Neler Olduğu ve Davalı Banka Haricindeki Diğer İki Bankanın İnternet Dolandırıcılığı İşlemini Engellediği/Davalı Bankanın Benzeri Güvenlik Tedbirlerini Alıp Almadığı Ayrıca Davacının Kusurunun Zararın Meydana Gelmesinde Ne Derece Etkili Olduğu İrdelenerek Karar Verilmesi Gerektiği )
• EKSİK İNCELEME İLE HÜKÜM KURULMASI ( İnternet Bankacılığı İşlemi Nedeniyle Bankanın Sorumluluğuna Dayalı Maddi Tazminat İstemi - Davalı Bankanın Benzeri Güvenlik Tedbirlerini Alıp Almadığı Ayrıca Davacının Kusurunun Zararın Meydana Gelmesinde Ne Derece Etkili Olduğu Ayrıntılı Bir Şekilde İrdelenip Sonucuna Göre Karar Verilmesi Gerektiği/Yerel Mahkeme Direnme Kararının Bozulması Gerektiği )
6762/m.20/2
6102/m.18/2
ÖZET : Dava, internet bankacılığı işlemi nedeniyle bankanın sorumluluğuna dayalı maddi tazminat istemine ilişkindir.Mahkemece, alanında uzman bir başka bilirkişi heyetinden rapor alınarak, olayın gerçekleştiği tarih itibariyle yürürlükte bulunan BDDK tebliği de gözetilerek o dönem sektörde kullanılmakta olan güvenlik tedbirlerinin neler olduğu ve davalı banka haricindeki diğer iki bankanın internet dolandırıcılığı işlemini engellemesi karşısında, davalı bankanın benzeri güvenlik tedbirlerini alıp almadığı, ayrıca davacının kusurunun zararın meydana gelmesinde ne derece etkili olduğu ayrıntılı bir şekilde irdelenip sonucuna göre karar verilmesi gerekir. Yerel mahkeme direnme kararının bozulması gerekir.

DAVA : Taraflar arasındaki "maddi tazminat" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İzmir 8. Asliye Ticaret Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 28.01.2013 tarihli ve 2012/330 E. 2013/26 K. sayılı karar taraf vekillerince temyiz edilmekle Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 24.01.2014 tarihli ve 2013/11577 E. 2014/1594 K. sayılı kararı ile:

"...Davacı vekili, müvekkilinin davalı bankada bulunan hesabından 12.05.2011 tarihinde 9.788 TL'nin internet vasıtasıyla başka hesaba EFT edildiğini, davalı bankanın internet vasıtasıyla yapılan işlemlerde müşterilerin haklarını koruyucu tedbir almaması nedeniyle zarara uğradığını ileri sürerek, 9.788 TL'nin faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili, taraflar arasındaki sözleşmede güvenlik hususunda davacının uyarıldığını, söz konusu havale işleminden dolayı sorumlu olmadıklarını, davacının kusurlu hareketi bulunduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.

Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, davacının kişisel bilgilerini korumada gerekli özeni göstermediği bu nedenle % 40 kusuru bulunduğu, davalı bankanın ise yeterli güvenlik önlemlerini almayarak % 60 oranında kusuru olduğu gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne, 5.872,80 TL'nin faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.

Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir

1- )Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.

2- )Dava, davalı banka nezdinde açılmış olan hesapta bulunan paranın davacının bilgisi ve izni dışında internet yolu ile yapılan işlemler sonucu çekilmesi suretiyle uğranılan zararın tazmini istemine ilişkindir.

Bankalar kendilerine yatırılan paraları mudilere istendiğinde veya belli bir vadede ayni veya misli olarak iade etmekle yükümlüdür ( 4491 Sayılı Kanun ile değişik 4389 Sayılı Bankalar Kanunu'nun 10/4 ve 5411 Sayılı Bankacılık Kanunu'nun 61. maddesi ). Bu tanımlamaya göre, mevduat ödünç ile usulsüz tevdi sözleşmelerinin niteliklerini taşıyan kendine özgü bir sözleşmedir. Dava tarihinde yürürlükte olan 818 Sayılı BK'nın 306 ve 307. maddeleri uyarınca ödünç alan, akdin sonunda ödünç verilen parayı eğer kararlaştırılmışsa faizi ile iadeye mecburdur. Aynı Yasa'nın 372/1. maddesi uyarınca usulsüz tevdide paranın nef'i ve hasarı mutlak şekilde saklayana geçtiği için ayrıca açıklamaya gerek kalmadan saklayan bu parayı kendi yararına kullanabilir. Bu açıdan değerlendirildiğinde, usulsüz işlemle çekilen paralar aslında doğrudan doğruya bankanın zararı niteliğinde olup, mevduat sahibinin bankaya karşı alacağı aynen devam etmektedir. Usulsüz işlemlerin gerçekleşmesinde ispatlandığı takdirde mevduat sahibinin müterafik kusurundan söz edilebilir ve banka bu kusur oranı üzerinden hesap sahibinin alacağından mahsup talebinde bulunabilir.

Somut olayda, davalı banka davacıya vermiş olduğu şifre ve parolanın davacının kusuru ile ele geçirildiğini kanıtlayamamıştır. Tüm kusur davalı bankada olduğu halde yazılı gerekçelerle tarafların birlikte kusurlu olarak kabul edilmesi doğru görülmemiş kararan davacı yararına bozulması gerekmiştir..."

gerekçesi ile bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki belgeler okunduktan sonra gereği görüşüldü:

KARAR : Dava, internet bankacılığı işlemi nedeniyle bankanın sorumluluğuna dayalı maddi tazminat istemine ilişkindir.

Davacı vekili; müvekkilinin davalı bankanın müşterisi olduğunu, 12.05.2011 tarihinde müvekkilinin çeşitli bankalardaki hesaplarında internet aracılığı ile korsan girişimlerde bulunulduğunu ve müvekkilinin davalı banka şubesindeki hesabından 9.788,00TL'nin başka hesaplara EFT yapılarak aktarıldığını, davalıdan EFT yapılan paranın iadesinin istendiğini, ancak davalı tarafından paranın iade edilemeyeceğinin belirtildiğini, davalı bankanın objektif özen yükümlülüğünü yerine getirmediğini ve müşterilerini koruma amaçlı gerekli güvenlik önlemlerini almadığını ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 9.788,00TL zararın mevduata uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalı bankadan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili; davacının internet bankacılığı işlemlerinde zorunlu kılınan tek kullanımlık şifre seçeneklerinden akıllı SMS seçeneğini kullandığını, dava konusu işlemin davacının müşteri numarası, internet bankacılığı şifresi ve cep telefonuna gönderilen işlem şifresi ( Akıllık SMS ) kullanılmak suretiyle gerçekleştiğini, davacı şirket yetkilisi tarafından Torbalı Cumhuriyet Başsavcılığının 2011/2069 soruşturma sayılı dosyasında verilen 13.05.2011 tarihli ifadede şifreleri korumak için gerekli dikkat ve özeni göstermediğini belirttiğini, bu durumda kötü niyetli üçüncü kişilerin davacının yetkilisinin bilgisayarına gönderdiği “trojan virüsü” ile davacının şifre gibi tüm kişisel bilgilerinin ele geçirildiğini, şifrenin üçüncü şahıslar tarafından ele geçirilmesinin banka sistemleri üzerinden gerçekleşmediğini, bu nedenle müvekkili bankanın herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.

Mahkemece; davacının elektronik bankacılık için gerekli olan özel bilgilerin ve iletişim bilgilerinin korunması için gerekli dikkat ve özeni göstermediği, bu sebeple müterafik kusurunun olduğu, davalı bankanın da müşteri ( hesap sahibi ) tanımlamasını en üst düzeyde sağlayacak elektronik bankacılık sisteminin uygulanmasını sağlamadığı, bu nedenle davacı için % 40 ve davalı banka için % 60 kusur oranının uygulanmasının hakkaniyete uygun olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Taraf vekillerinin temyizi üzerine karar Özel Dairece yukarıda başlık kısmında yer alan gerekçelerle bozulmuştur.

Yerel mahkemece, önceki gerekçeler tekrar edilmek suretiyle direnme kararı verilmiştir.

Direnme kararını davacı vekili temyize getirmiştir.

Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; davalı banka nezdindeki hesapta bulunan paranın internet bankacılığı aracılığı ile davacının iradesi dışında üçüncü kişilerce çekilmesinde davacıya atfedilecek bir kusurun bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.

Uyuşmazlığın çözümü için öncelikle internet bankacılığı kavramı ile bankaların müşterileriyle yaptığı internet bankacılığı sözleşmelerinden doğan yükümlülük ve sorumluluklarının açıklanmasında yarar bulunmaktadır.

İnternet, birden fazla haberleşme ağının ( network ) bilgisayarlar aracılığıyla meydana getirdikleri bir iletişim ortamıdır. Bu ağlar arasındaki ilişkiler IP ( internet protokolü ) kullanılmak suretiyle bilgisayarlar arasında gerçekleşir. Bankaların da bu ağa dâhil olmasıyla banka hizmetlerinin yer ve zaman kısıtlaması olmaksızın internet ortamında sunulmasına başlanmış ve böylece internet bankacılığı adı verilen yeni bir sistem doksanlı yılların ikinci yarısından itibaren yaygınlaşmaya başlamıştır. Günümüzde internet, tüm dünya üzerine yayılmış olan çok geniş bir bilgisayar ağı durumuna gelmiş olup, bu iletişim ağından yararlanan internet bankacılığı; teknolojide meydana gelen gelişmeler sonucu ortaya çıkan ve hemen hemen bütün bankacılık işlemlerinin zaman ve yer sınırı olmaksızın internet üzerinden yapılabilmesini sağlayan elektronik bir bankacılık türü olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bankalar tarafından hazırlanan sözleşmelerde yer alan yaygın tarifiyle ise internet bankacılığı; şahsın kablolu, kablosuz iletişim sistemleri ile teknik şartlara haiz bilgisayar, tablet, cep telefonu gibi araçlar üzerinden ve internet-wap aracılığı ile otomatik, sesli yanıt sistemi ile şifre ve parolayı kullanarak, bankanın belirleyeceği kurallar ve limitler dâhilinde şahsın banka hesapları üzerinde her türlü işlem yapma yöntemidir.

İnternet bankacılığı işlemleri bakımından uygulamada ortaya çıkan en önemli sorun, hiç kuşkusuz güvenlik sorunu olup, banka hesaplarındaki paraların, müşterilere ait özel bilgiler kullanılarak üçüncü kişilerce başka hesaplara aktarılmasıdır. Bu sorun hem bankalar hem de müşteriler açısından önemli riskler oluşturmaktadır.

Güvenli bir internet bankacılık hizmetinin sunulmasında, böyle bir hizmetin alınmasında, normal bankacılık işlemlerindeki yükümlülüklerin yanı sıra hem bankanın hem de müşterinin üzerine düşen bazı ek yükümlülükler vardır. Bu bağlamda, internet bankacılığı hizmetini müşterilerine bankalar sunduğuna göre, bankaların internet bankacılığı sisteminin güvenliğine yönelik tüm tedbirleri almaları ve sistem hatalarını ve eksikliklerini gidererek sistemi bilinen en son teknolojik gelişmeye uygun hâle getirmeleri büyük önem taşımaktadır. Müşterilerin internet bankacılığını kullanmakta olması bankaların mevduatı koruma yükümlülüğünü ortadan kaldırmayacağı gibi, sorumluluğunu da hafifletmeyecektir. Bu kapsamda işlemlerini internet ortamına taşıyarak daha fazla müşteri kitlesine ulaşmak ve dolayısıyla daha fazla kâr elde etmek isteyen bankanın, buna paralel olarak gerekli teknolojik ve yazılımsal önlemleri alması, gelişen teknoloji karşısında kötü niyetli üçüncü kişilerin internet bankacılığı sistemine girişimlerini anında engelleyecek güvenlik mekanizmasını oluşturması, sistemini sürekli güncelleyerek yenilemesi, herhangi bir usulsüz işlemle karşılaşıldığında gerekli önlemleri almanın yanı sıra müşterilerini de anında bilgilendirmesi gerekmektedir ( Savaş, Abdurrahman; İnternet Bankacılığı ve Tarafların Yükümlülükleri, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 19, S. 2, s. 151. ) .

Bankalar, özel yasa ile kurulan ve kendilerine alanlarında çeşitli imtiyazlar tanınan, topladıkları mevduatı sahteciliklere karşı özenle korumak zorunda olan kuruluşlar olup, sahip oldukları bu vasıfları sebebiyle bankacılık işlemlerinin güvenilen tarafı konumundadırlar. Bu durum, bankaların bir güven kurumu olarak kabul edilmesini ve bankanın sorumluluğunun özel güven sebebiyle ağırlaştırılmasını gerektirir ( Battal, Ahmet; Güven Kurumu Nitelendirmesi Işığında Bankaların Hukuki Sorumluluğu, Ankara 2001, s. 106 ). O hâlde, bankalar, ağırlaştırılmış sorumluluğun bir gereği olarak objektif özen yükümlülüğü altında bulunmakta olup, buna karşılık hafif kusurlarından dahi sorumludurlar. Ayrıca, bu sorumluluğu kaldırmaya yönelik sözleşmeler de geçerli değildir. Zira sorumsuzluk sözleşmesi hükümlerine sınırlama getiren 818 Sayılı Borçlar Kanununun ( 818 Sayılı BK ) 99/2 ve 100/3 ( 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununun ( 6098 Sayılı TBK ) 115/3 ve 116/3 ) maddeleri gereğince, bankaların hafif kusurlarından dolayı ortaya çıkan sorumluluğunu kaldıran sözleşme hükümleri geçersiz olacaktır.

6762 Sayılı Türk Ticaret Kanununun ( 6762 Sayılı TTK ) 20/2. ( 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununun ( 6102 Sayılı TTK ) 18/2 ) maddesi gereğince, tacir, ticaretine ait bütün faaliyetlerinde basiretli iş adamı gibi hareket etmesi lazımdır. Nitekim, bankaların, tacir olarak bütün işlemlerinde basiretli davranma yükümlülüğü herhangi bir tacirden farklıdır. Bu sebeple bankalardan beklenen basiret ölçüsü ve özen yükümlüğü şüphesiz daha ağırdır. Özellikle bankaların internet bankacılığı hizmeti vermeye başladıkları andan itibaren özen yükümlülüğünün daha da arttığının kabul edilmesi gerekmektedir ( Yılmaz, Süleyman; Hukuki Açıdan İnternet Bankacılığı, Ankara, 2010, s. 152. ) .

Buna karşılık, hiç kuşkusuz, internet bankacılığı işlemlerinde müşteriler de kendilerinden beklenen her türlü tedbiri almak ve her türlü dikkat ve özeni göstermek zorundadırlar. Bu sebeple bilgisayarlarına başkalarının ulaşmasına imkân tanıyan her türlü gerçek ve sanal saldırıyı önleyici tedbirleri almaları ve bu konuda azami özeni göstermeleri gerekmektedir. Müşterilerin, internet bankacılığında kullanılmak üzere kendilerine verilen özel bilgilerini, banka ve kredi kartlarında olduğu gibi, üçüncü kişilerden özenle koruma ve saklama yükümlülüğü mevcuttur. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi hâlinde müşterinin kendi kusurundan kaynaklanan bu durumun sorumluluğuna kusuru oranında katlanması gerekmektedir.

Bu itibarla, müşterinin internet dolandırıcılığı eyleminin işlenmesinde ve kişisel bilgilerinin kötü niyetli üçüncü kişilerin eline geçmesinde kusuru var ise 818 Sayılı BK'nın 44. ( 6098 Sayılı TBK'nın 52. ) maddesi gereğince bu kusur, müterafik kusur olarak değerlendirilebilecektir. Bu durumda banka, sözleşmeden doğan yükümlülüğünü yerine getirememesinde kusurlu olmadığını 818 Sayılı BK'nın 96. ( 6098 Sayılı TBK'nın 112. ) maddesi gereğince ispat etmek durumunda olup, ayrıca müşterisinin müterafik kusurunu da ispat etmekle yükümlüdür ( Yasaman, Hamdi; Banka Hukuku, İstanbul 2013, C. II, s.105 ) .

Yukarıda verilen bilgiler ışığında somut olay değerlendirildiğinde, mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda; “davacının dava dışı bankalardaki hesaplarına da girildiği dikkate alındığında davacının kişisel bilgilerini bir şekilde koruyamadığının anlaşıldığı, davacının kişisel bilgilerini büyük bir olasılıkla kullandığı bilgisayarından çaldırdığı, yine davacının Cumhuriyet Başsavcılığına verdiği ifadeden cep telefonuna yönlendirici program yüklenmesine sebebiyet verdiğinin anlaşıldığı, bu nedenle müterafik kusurunun bulunduğu” belirtilerek davacının %40 oranında müterafik kusurlu olduğu kabul edilmiş ise de, alınan rapor, somut olay yeterince irdelemeden ihtimallere dayalı olarak düzenlenmiştir. Dosya kapsamından, davacının üç ayrı bankadaki hesaplarına başka bir IP üzerinden aynı anda internet bankacılığı aracılığıyla kötü niyetli girişimlerde bulunulduğu, davalı haricindeki diğer bankaların kötü niyetli girişim sırasında davacıya bilgi vererek hesaplardan paranın çıkışını engelledikleri, davalı bankanın ise kötü niyetli girişimden davacının bildirimi ile haberdar olduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece, bu hususlar değerlendirilmeden, davalı bankanın olayın gerçekleştiği tarih itibariyle internet bankacılığı sisteminde, o dönem sektörde kullanılmakta olan tüm gerekli tedbirleri almış olup olmadığı araştırılmadan eksik inceleme ile karar verilmiştir.

Hâl böyle olunca mahkemece, alanında uzman bir başka bilirkişi heyetinden rapor alınarak, olayın gerçekleştiği tarih itibariyle yürürlükte bulunan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun ( BDDK ) tebliği de gözetilerek o dönem sektörde kullanılmakta olan güvenlik tedbirlerinin neler olduğu ve davalı banka haricindeki diğer iki bankanın internet dolandırıcılığı işlemini engellemesi karşısında, davalı bankanın benzeri güvenlik tedbirlerini alıp almadığı, ayrıca davacının kusurunun zararın meydana gelmesinde ne derece etkili olduğu ayrıntılı bir şekilde irdelenip sonucuna göre karar verilmelidir.

Hukuk Genel Kurulundaki görüşmeler sırasında; davacının bilgileri ele geçirilmiş olsa dâhi bankanın gerekli güvenlik tedbirlerini alsaydı dolandırıcılık eyleminin gerçekleşmeyeceği, davalı bankanın olay tarihi itibariyle gerekli tedbirleri almadığının anlaşıldığı, davacının kötü niyetli üçüncü kişilerle işbirliği ve suç teşkil edebilecek eyleminin varlığının da davalı bankaca kanıtlanamadığı, bu itibarla yeniden bilirkişi incelemesinin usul ekonomisine aykırı olduğu gibi sonuca da etkili olmayacağı, bu nedenle direnme kararının bozulması gerektiği görüşü ileri sürülmüş ise de bu görüş, Kurul çoğunluğunca benimsenmemiştir.

Bu itibarla, yerel mahkeme direnme kararının yukarıda açıklanan değişik gerekçe ve nedenlerden dolayı bozulması gerekir.

SONUÇ : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle direnme kararının yukarıda açıklanan değişik gerekçe ve nedenlerden dolayı 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3. maddesine göre uygulanmakta olan 1086 Sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, istek hâlinde temyiz peşin harcının iadesine, aynı Kanunun 440/III-1 maddesi gereğince direnme kararına karşı miktar itibari ile karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 22.11.2018 tarihinde yapılan ikinci görüşmede oy çokluğu ile kesin olarak karar verildi.

KARŞI OY

Davacı, davalı banka nezdindeki hesabında bulunan paranın kötü niyetli üçüncü kişilerce internet bankacılığı işlemiyle çekilmesi sonucu alacağını davalı bankadan talep etmiştir.

5411 Sayılı Bankalar Kanunu 61. maddede, mevduat sahiplerinin geri alma haklarının hiçbir suretle sınırlandırılamayacağı ( TMK'nın rehin, hapis hakkı, TBK'nın alacağın temliki- devri, takas hükümleri ve diğer kanunların verdiği yetkiler ve yükümlülükler saklıdır ) hükmü yer almaktadır. Taraflar arasındaki sözleşme, ödünç ( karz ) ile usulsüz tevdi sözleşmelerinin niteliklerini taşıyan kendine özgü bir sözleşmedir. Olay tarihi itibariyle yürürlükte olan 818 s. Borçlar Kanunu'nun 306. vd. maddelerinde karz akdi düzenlenmiş olup, karz akdinde, ödünç veren bir miktar paranın yahut diğer mislî şeyin mülkiyetini ödünç alana nakleder, ödünç alan da aynı nevîden şeyleri geri vermekle yükümlü olur. Ödünç verilen parayı banka, kararlaştırılmışsa faizi ile iadeye mecburdur. Usulsüz tevdiye dair BK.nın 472/1. maddesi uyarınca da paranın nef'i ve hasarı saklayana, yani bankaya geçer. Saklayan banka, bu parayı kendi yararına kullanabilir, bu hükümler uyarınca, usulsüz işlemle kötü niyetli üçüncü kişilerce çekilen, EFT, havale edilen paralar, aslında doğrudan doğruya bankanın zararı niteliğinde olup, mevduat sahibinin; niteliği belirtilen sözleşme uyarınca bankaya karşı alacağı aynen devam etmektedir. Ancak, banka usulsüz işlemde mevduat sahibinin ispatlandığı takdirde, kusuru üzerinden alacakdan mahsup talebinde bulunabilir.

Banka basiretli tacirden beklenen özeni göstermek zorunda olup, en hafif kusurundan dahi sorumludur ve bu sorumluluğu kaldıran sözleşme hükümleri de geçerli değildir. Bankalar, bir güven kurumudur, objektif özen borcu bulunduğundan, topladıkları mevduatı sahteciliklere karşı özenle korumak zorundadırlar.

Somut olayda, davacının hesabından, internet yoluyla yapılan işlemle dava konusu miktarın EFT yapıldığı sabittir. Mahkemece alınan bilirkişi raporu doğrultusunda davacı %40, davalı banka %60 kusurlu bulunarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Davacının müşteki olarak Torbalı Cumhuriyet Başsavcılığına olayın nasıl olabileceğine dair verdiği ifadeye göre, iki gün önce bir diğer banka internet bankacılığına bilgisayarından giriş yaptığında kullandığı telefonun modeli, numarası, markasına dair soru butonu çıktığında bu bilgileri verdiği ve bir program yüklendiği ancak daha sonra bir işlem yapamadığı, beyanında şifresinin kırılmış olduğunu öğrendiği, bu nedenlerle davacının kötü niyetli üçüncü kişilerin şifreyi ele geçirmesine sebep olduğu, internet bankacılığı dolandırıcılık olaylarında casus programlar vasıtasıyla müşteri kişisel bilgilerinin çalındığına rastlandığı bu nedenlerle müşterinin, şifre, güvenlik kodu vb. bilgilerin yetkisiz üçüncü kişilerin eline geçmemesi için bunları gereği gibi muhafaza etmesi gerektiğinden kusurlu olduğu raporda belirtilmiştir. Ancak bankaların yukarıda açıklanan hükümlere ve taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine göre müşterinin mevduat hesabında dolandırıcıların geliştirdikleri yöntemlere karşı, çalınan bilgilerle işlem yapmasını önleyecek güvenlik önlemlerini almaları zorunludur. Dolandırıcılık eylemi, davacıya karşı değil, mevduat sözleşmesi uyarınca ( karz- usulsüz tevdi ) mülkiyeti kendisine geçen paranın maliki bankaya karşı işlenmiştir. Davacının bankaya karşı alacağı aynen devam etmektedir. Banka, kısa mesajla gönderilen tek kullanımlık işlem onay şifresini dolandırıcıların kendilerine yönlendirmek sûretiyle işlemler yaptıklarını bilmektedir, bilebilecek durumdadır. Bu nedenle, davacıya sunduğu gibi, yetersiz kalan SMS seçeneğini sunmayacak, bilirkişi raporunda belirtildiği gibi, üst derece güvenlik sağlayan, elektronik imza, akıllı anahtar, smart banking ( şifre ele geçse bile üçüncü kişiler bu olmadan müşteri hesabına girememekte ) gibi uygulamaları zorunlu olarak kullandıracaktır. Banka bunu yapmamış, yetersiz kalan SMS şifre uygulamasını seçenek olarak sunmuş, davacı da bunu tercih etmiştir. Banka, kötü niyetli üçüncü kişilerce davacı hesabına girilmesini önleyen zorunlu güvenlik tedbirlerini alsaydı bankaya karşı dolandırıcılık eylemi de gerçekleşemeyecekti, davacının diğer bilgileri ele geçirilse dahi. Davacının dava dışı banka hesabından da internet yoluyla yapılan aynı işlemde transfer edilen tutara alıcısı tarafından çekilemeden bloke konduğu rapordan anlaşılmıştır. BDDK'nın 14 Eylül 2007 tarihli 26643 Sayılı Resmi Gazete de yayınlanan “Bankalarda Bilgi Sistemleri Yönetiminde Esas Alınacak İlkelere İlişkin Tebliğ” in 8, 14, 15. maddelerinde de bankaların müşteri bilgilerini ele geçirmeye yönelik saldırılara karşı, olası tehditleri önceden belirlemeye ilişkin sistemsel ve yazılımsal önemleri alma zorunluluğu getirilmiştir.

Şifresini gerekli şekilde muhafaza etmeyerek üçüncü kişilerin eline geçmesine neden olduğu gerekçesiyle %50 kusurlu bulunan bir mevduat sahibinin açtığı davada mahkemece davacı kusurlu kabul edilerek verilen kısmî kabul kararı, Özel Dairece aynı gerekçelerle bozulmuş, direnme kararının temyizi üzerine Hukuk Genel Kurulunun, 21.11.2012 tarih 2012/11-550 E. 2012/820 K. sayılı ilamında bankanın parayı davacıya iade etmekle sorumlu olduğu, şifre bilgilerinin üçüncü kişilerce ele geçirilmesini önleyecek güvenlik mekanizmasını oluşturması gerektiği, sistem güvenliğinin sağlanamamasından kaynaklanan zararların sorumluluğunun bankaya ait olduğu gerekçeleriyle direnme kararı bozulmuştur. Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 2005/4748 E., 2006/7341 K. , 2008/9239 E., 2010/504 K., 2009/1065 E. 2010/6921 K., 2015/14040 E., 2017/2093 K., 2016/10483 E., 2018/2840 K., 2016/7228 E., 2018/972 K. sayılı kararları emsal nitelikte olup, yerleşmiş içtihatları bu doğrultudadır.

Açıklanan nedenlerle sorumluluk bankaya ait olup, davacının kötü niyetli üçüncü kişilerle el ve işbirliği ve suç teşkil edebilecek bir eyleminin de varlığı davalı bankaca kanıtlanmadığından, mudinin kendisine tevdî ettiği mevduatı aynen iade etmekle yükümlü olduğundan, yeniden bilirkişi incelemesi usul ekonomisine aykırı olduğu gibi, sonuca da etkili olmayacaktır. Kararın usul ve Yasaya uygun Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin bozma ilâmı doğrultusunda belirtilen gerekçelerle bozulması görüşünde olduğumdan, yeniden bilirkişi raporu alınması yönündeki sayın çoğunluğun değişik bozma görüşüne katılmıyorum.

Görevli mahkeme asliye ticaret mahkemesidir...

Ben de manevi tazminat istenemeyecegi kanaatindeyim....

Yargitay 11 hd 2009/9110 esas 2011/2297 karar

Çok teşekkür ederim cevaplarınız için meslektaşlarım.
Bende manevi tazminatın istenebileceği konusunda şöyle bir karar buldum.



T.C.

YARGITAY

19. HUKUK DAİRESİ E. 2016/9783
K. 2017/6467 T. 2.10.2017
• KREDİ KARTINDAN KAYNAKLI MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT ( Banka Kayıtları İnceleme Uzmanı Diye Bir Alan Bulunmadığı/Uzmanlık Alanının Ne Olduğu Bilinmeyen ve Yetersiz Olan Bilirkişi Raporuna Göre Karar Verilmesinin Uygun Olmadığı - Bankacılık ve Telekom Konusunda Uzman Bilirkişi Kurulundan Oluşacak Bir Heyetten Rapor Alınması Gerektiği )

• MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT ( Kredi Kartından Kaynaklı - Banka Kayıtları İnceleme
Uzmanı Diye Bir Alan Bulunmadığı/Uzmanlık Alanının Ne Olduğu Bilinmeyen ve Yetersiz Olan Bilirkişi Raporuna Göre Karar Verilemeyeceği/Bankacılık ve Telekom Konusunda Uzman Bilirkişi Kurulundan Oluşacak Bir Heyetten Rapor Alınacağı )

• GEÇERSİZ BİLİRKİŞİ RAPORU ( Bilirkişinin Uzmanlık Alanının Ne Olduğu Hususu Belirsiz Olduğu/Banka Kayıtları İnceleme Uzmanı Diye Bir Alan Bulunmadığı/Uzmanlık Alanının Ne Olduğu Bilinmeyen ve Yetersiz Olan Bilirkişi Raporuna Göre Karar Verilmesinin Uygun Olmadığı - Kredi Kartından Kaynaklı Maddi ve Manevi Tazminat )

6100/m.266

ÖZET : Dava; kredi kartından kaynaklanan maddi - manevi tazminat isteminden ibarettir. Mahkemece alınan bilirkişi raporuna göre hüküm kurulmuşsa da, bilirkişinin uzmanlık alanının ne olduğu hususu belirsizdir. Banka kayıtları inceleme uzmanı diye bir alan bulunmamaktadır.
Mahkemece, uzmanlık alanının ne olduğu bilinmeyen ve yetersiz olan bilirkişi raporuna göre karar verilmesi uygun olmamıştır. Bu durumda bankacılık ve telekom konusunda uzman bilirkişi kurulundan oluşacak bir heyetten rapor alınarak varılacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekir.

DAVA : Taraflar arasındaki maddi-manevi tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hüküm, davalılardan ... vekili ile duruşmalı olarak davalılardan ... vekilince temyiz edilmiş ise de miktar itibariyle duruşma isteminin reddine karar verilerek dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Davacı vekili, müvekkilinin hesabından bilgisi haricinde kredi kartından ve hesabından para aktarımı yapıldığını, işlemlerin müvekkilinin kullandığı ... şirketine ait ... numaralı cep telefonu hattının başka şahıslarca kopyalanması suretiyle yapıldığını, bu olayla ilgili şirket yetkilileri ve bayisi hakkında Cumhuriyet Savcılığına 2011/66182 numaralı dosyasından suç duyurusunda bulunulduğunu, olayla ilgili gerekli kimlik kontrollerini yapmayarak sim kartın üçüncü kişilerce kullanımına sebep olan İletişim şirketinin zarardan sorumlu olduğunu, dolandırıcılık işleminin müvekkilinin eşine bankaca çıkartılan ancak müvekkilince kabul edilmeyen ek karttan yapıldığını, bu sebeple bankanın da söz konusu işlemde tamamen kusurlu olduğunu, davalıların güvenlik önemlerinin yetersiz kalması sebebiyle müvekkilinin 3.200,00.-TL havale, 195,00.-TL kontör bedeli olarak toplam 3.395,00.-TL maddi ve 5.000,00.-TL manevi tazminatın faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı ... vekili; davaya konu işlemlerin davacının egemenlik alanında bulunan internet şifresinin kullanılması ve sistemde kayıtlı bulunan kullanıcının kendisinin tanımladığı cep telefonu numarasına gönderilen tek kullanımlık cep şifresinin doğru girilmesiyle gerçekleştirildiğini, davacıya ait kredi kartının fiziksel olarak kullanılmadığını, davacının cep telefonuna erişilmesinde müvekkili bankaya kusur yüklemeyeceğini, manevi tazminat yönünden davacının kişilik haklarına bir saldırı amacı ve gayreti olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.

Davalı ... vekili, davacı tarafın müvekkili şirket ile yaptığı abonelik sözleşmesine istinaden iletişim hizmeti almaya başladığını, ... ile yapılan 04.02.2011 tarihli sözleşmenin 3.7 maddesinde sim kart değişikliğinden sonra 96 saat boyunca hızlı sms gönderilmemesi şeklinde yükümlülük getirildiğini, ancak bankaların bunu uygulamadığını, kimlik ve banka hesapları hakkında bilgilerin 3.kişilerin eline geçmesinde davacının ve davalı bankanın ağır kusuru bulunduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.

Mahkemece, internet bankacılığına dair şifrelerin, mevduat hesabı ve kredi kartı hesaplarına dair bilgiler ile iletişim hattının 3.kişilerce ele geçirilmesinin davacının ağır kusurundan kaynaklandığının ispat edilemediği, internet bankacılığında basiretli davranıp, yeterli güvenlik önlemlerini almayan, üzerine düşen özen yükümlülüğünü yerine getirmeyen davalı bankanın kusurlu olduğu, diğer davalı ... şirketi olan ...'nin ise, sahte kimliklerle sim kart değişikliklerin yapılmasını önlemek için gerekli güvenlik tedbirlerini almadığından kusurlu olduğu, davacının, usulsüz sim kart değişikliği yapılarak ve internet bankacılığı şifrelerini kusuru olmadan ele geçirilerek hesabından para çekilmesi işlemlerinde davalı bankaya süresi içerisinde müracaat etmesine rağmen işlemlerin düzeltilmemesi ve davalıların kusurlu hizmetleri sebebiyle davacının kişilik haklarının zarar gördüğü, dolayısıyla manevi tazminat verilmesi şartlarının oluştuğu anlaşılmakla, 3.395,00 TL maddi tazminatın ve 1.500,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsiline karar verilmiş, hüküm davalılar vekillerince temyiz edilmiştir.
Dava, kredi kartından kaynaklanan maddi – manevi tazminat isteminden ibarettir.

Mahkemece alınan bilirkişi raporuna göre hüküm kurulmuşsa da, bilirkişinin uzmanlık alanının ne olduğu hususu belirsizdir. Banka kayıtları inceleme uzmanı diye bir alan bulunmamaktadır.

Mahkemece, uzmanlık alanının ne olduğu bilinmeyen ve yetersiz olan bilirkişi raporuna göre karar verilmesi uygun olmamıştır.

Bu durumda bankacılık ve telekom konusunda uzman bilirkişi kurulundan oluşacak bir heyetten rapor alınarak varılacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan sebeplerle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istenmesi halinde iadesine, 02.10.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Sevgili meslektaşlarım Müvekkilin hesabından izni olmadan havale/EFT işleminden kaynaklı bankanın sorumluluğuna gittik.Banka aleyhine maddi tazminat konusunda görevli mahkemenin hangisi olacak konusunda elinde üst mahkeme kararı olan ve görüşü olan meslektaşım var mıdır ? Asliye ticaret mahkemesi hakimi davanın, tüketici mahkemesinde görülmesi gerektiğini düşünmekte.

Alıntı: Yazan Av.enesturhan Sevgili meslektaşlarım Müvekkilin hesabından izni olmadan havale/EFT işleminden kaynaklı bankanın sorumluluğuna gittik.Banka aleyhine maddi tazminat konusunda görevli mahkemenin hangisi olacak konusunda elinde üst mahkeme kararı olan ve görüşü olan meslektaşım var mıdır ? Asliye ticaret mahkemesi hakimi davanın, tüketici mahkemesinde görülmesi gerektiğini düşünmekte.

Sayın
Meslektaşım.
28 Mayıs 2014 tarihinden sonra bankacılık işlemi 6502 sayılı TKHK’nın 3/L maddesi gereğince Tüketici mahkemesi görevi içerisine alınmıştır.

Alıntı: Yazan LLM. Avukat Ömer Faruk İlgün Sayın Meslektaşım. 28 Mayıs 2014 tarihinden sonra bankacılık işlemi 6502 sayılı TKHK’nın 3/L maddesi gereğince Tüketici mahkemesi görevi içerisine alınmıştır.

Yargıtay 20.HD.2018/6234E.
2019/567K.
“.......,28.05.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 3/...-(k) maddesinde tüketici, "Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişiler" olarak tarif edilmiş, 3/...-(l) maddesinde ise "Bankacılık" sözleşmeleri de "Tüketici işlemleri" arasında sayılmıştır. Kanunun 73/.... maddesinde "Tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklara ilişkin davalarda tüketici mahkemeleri"nin görevli olduğu belirtilmiş; 83/2. maddesinde ise "Taraflardan birini tüketicinin oluşturduğu işlemler ile ilgili diğer kanunlarda düzenleme olması, bu işlemin tüketici işlemi sayılmasını ve bu Kanunun görev ve yetkiye ilişkin hükümlerinin uygulanmasını engellemez" hükmüne yer verilmiştir.

Bir "güven kurumu" olan bankaya birikimlerini emanet eden, parasının bu şekilde güvende olduğuna inanan ve fakat bu birikimi iç edilen kişinin manevi bir zarar görmediğini mi savunuyorsunuz?

Manevi zarar elbette vardır ve elbette (diğer yasal şartların ispatlanması şartı ile) banka manevi tazminat da ödemeye mahkum edilmelidir.

Alıntı: Yazan Av.enesturhan Sevgili meslektaşlarım Müvekkilin hesabından izni olmadan havale/EFT işleminden kaynaklı bankanın sorumluluğuna gittik.Banka aleyhine maddi tazminat konusunda görevli mahkemenin hangisi olacak konusunda elinde üst mahkeme kararı olan ve görüşü olan meslektaşım var mıdır ? Asliye ticaret mahkemesi hakimi davanın, tüketici mahkemesinde görülmesi gerektiğini düşünmekte.

Tüketici mahkemesi hakimi de muhtemelen asliye ticaretin görevli olduğunu düşünecektir

Aile mahkemesi hakimi de çekirdek çitleyerek bu tartışmayı izler