menfi tespit davası?

Merhabalar, yarınki icra iflas sınavıma çalışırken Baki Kuru hocanın kitabındaki bir açıklamaya kafam takıldı. Yardım ederseniz çok sevinirim.
Açıklama şöyle : "Ödeme emrine itiraz etmemiş (veya itiraz etmiş olup da itiraz ederken veya icra mahkemesinde zamanaşımı ileri sürmemiş) olan borçlu, taki konusu alacağın takip talebinden önce zamanaşımına uğramamış olduğunu bildirerek bir menfi tespit davası açamaz. Fakat borçlu, itirazında veya itirazın kaldırılması duruşmasında zamanaşımı def'inde bulunduğu halde, bu def'i yerinde görülmeyerek itirazın kaldırılmasına karar verilmişse, borçlu takip konusu alacağın takip talebinden önce zamanaşımına uğramış olduğunu bildirerek bir menfi tespit davası açabilir."
Nedenleri üzerine çok kafa yordum ama ilk ihtimalde neden bir menfi tespit davası açılamayacağı konusunda bir açıklama üretemedim. Neden açılamasın ki? Kaldı ki menfi tespit davası açılamazsa ozaman sebepsiz zenginleşme davası mı açmak gerekecek ? Çünkü borçlu zamanaşımına uğramış olan alacağı ödedikten sonra istirdat davası da açamayacaktır.
Yardım ederseniz sevinirim. Şimdiden teşekkürler...

ödeme emrine süresi içerisinde itiraz etmemek borcu tüm fer'i leriyle birlikte kabul etmek anlamına gelir. Süresinde ve usulunce borca itiraz etmeyince borcu kabullenmiş olduğu varsayılıyor. Yani süresinde itiraz etmemesi, borcun zamanaşımına uğramadığını zımni olarak kabul ettiği anlamına geliyor. Osmanlı'nın örf adet hukukundandır "sukut ikrardan gelir." yani örtülü de olsa borcu kabul etmişken daha sonra itirazda bulunulamaz.
saygılarımla.

Alıntı: Yazan duyguusta Merhabalar, yarınki icra iflas sınavıma çalışırken Baki Kuru hocanın kitabındaki bir açıklamaya kafam takıldı. Yardım ederseniz çok sevinirim. Açıklama şöyle : "Ödeme emrine itiraz etmemiş (veya itiraz etmiş olup da itiraz ederken veya icra mahkemesinde zamanaşımı ileri sürmemiş) olan borçlu, taki konusu alacağın takip talebinden önce zamanaşımına uğramamış olduğunu bildirerek bir menfi tespit davası açamaz. Fakat borçlu, itirazında veya itirazın kaldırılması duruşmasında zamanaşımı def'inde bulunduğu halde, bu def'i yerinde görülmeyerek itirazın kaldırılmasına karar verilmişse, borçlu takip konusu alacağın takip talebinden önce zamanaşımına uğramış olduğunu bildirerek bir menfi tespit davası açabilir." Nedenleri üzerine çok kafa yordum ama ilk ihtimalde neden bir menfi tespit davası açılamayacağı konusunda bir açıklama üretemedim. Neden açılamasın ki? Kaldı ki menfi tespit davası açılamazsa ozaman sebepsiz zenginleşme davası mı açmak gerekecek ? Çünkü borçlu zamanaşımına uğramış olan alacağı ödedikten sonra istirdat davası da açamayacaktır. Yardım ederseniz sevinirim. Şimdiden teşekkürler...

Geç kalmışız ama yine de yazayım:

Bilindiği gibi Menfi tespit davasında, borçlu; borçlu olmadığının tespitini İİK.72. madde dairesinde talep eder. Bir borçlunun borçlu olmaması için ya borç hiç doğmamıştır (İmza sahtedir vs.gibi) veyahut var olan borç her hangi bir nedenle sona ermiştir.

Borcun sona erme nedenleri, ödeme suretiyle (ifa şeklinde) veyahut kanuni bir imkandan yararlanma şeklinde (Zamanaşımı Def'i gibi) husule gelebilir. Zamanaşımı def'i, hak veya alacak iddiasına karşı süresinde ileri sürülmekle tesirini gösterir ve var olan bir hak veya alacağın hukuki zeminde talep edilmesine engel olur. Bu itibarla icra takibi sırasında itiraz süresi içinde "def'i" olarak dermeyan edilmeyen bu hak bir daha kullanılamayacağından, açılacak Menfi tespit davasında da hakkın sona erdiği savına gerekçe olamayacaktır. Özetle, zamanaşımı def'i hakkın talep edilmesi durumunda koşulları oluştuğu takdirde karşı bir arguman olarak borçluya tanınan bir haktır. Bu hak süresinde kullanıldığı takdirde sonuçlarını doğurur. Süresinde kullanılmayan zamanaşımı def'i (dermeyan edilmediği için hakkın talep edilmesine engel olamayacağından) artık bir daha kullanılamaz.