Asylum Seeker

Değerli Arkadaşlar,

Öncelikle bu sitenin gelişmesi için katkıda bulunan herkese teşekkür etmek istiyorum. Bir çevirmen olarak buradaki kaynaklara sıklıkla başvuruyorum ve benim gibi bir çok meslektaşım da geçmişte olduğu gibi mevzuat araştırması yapmak için uzun saatler harcamak zorunda kalmıyor. Her şey için teşekkürler!

Size danışmak istediğim konu, İngilizce 'asylum seeker' kavramıyla ilgili. Bu kavram bugüne kadar 'mülteci' 'ilticacı' 'sığınmacı' gibi çeşitli şekillerde karşılanmış. Ortaya çıkan kavram kargaşası, doğru olduğundan emin olduğumuz terimlerde bile, biz çevirmenlerin çoğunluğun eğilimlerini kabul edip yanlış terimleri kullanmaya devam etmemize yol açıyor.

Türkiye'nin 1951'de Cenevre'de imzaladığı 'Mültecilerin Hukuki Durumuna Dair Sözleşme'ye göre, İngilizce 'asylum seeker' kavramı Türkçe'de 'sığınmacı' olarak geçmektedir. Ancak bazı kaynaklarda bu terimin 'ilticacı' kelimesiyle karşılandığını görüyorum.

94/6169 sayılı Yönetmelikte ise, 'sığınmacı' ve 'mülteci' arasında şimdiye kadar kullanıldığını görmediğim bir ayrım yapılmış.

Şimdiye kadar yaptığım çevirilerde 'asylum seeker' kavramını Türkçe'deki 'sığınmacı' kelimesiyle, 'mülteci'yi ise 'refugee' kelimesiyle karşıladım 'ilticacı' diye bir kelimeyi hiç bir ciddi kaynakta görmedim, ancak farklı kaynakların yaptığı farklı tanımlar sorun çıkarmaya başladı.

Bu kavramlar konusunda (özellikle asylum seeker) yardımcı olabilirseniz çok memnun olurum.

İyi çalışmalar diliyorum,

Ayşegül Bahcıvan

Sayın Ayşegül Bahçivan..
Mülteci kelimesi, Sığınmacı kelimesinin eski hali. Bu, İngilizce'de "refugee" olarak geçiyor. Sığınma ise "asylum "kelimesinin tam karşılığı. "Asylum seeker" ise henüz sığınmacı statüsüne geçmemiş olan, ancak devlete sığınmacı olmak için başvurmuş, ve kabul edilip edilmemesi devlete kalmış olan "sığınma arayan"ları ifade ediyor.
Hüseyin Pazarcı'nın Uluslararası Hukuk Dersleri 2. cildinde, bahsettiğiniz şekilde anlam kargasası oldugu belirtilmiş. Kitaptan aynen yazıyorum:
"... 1994 tarih kısaca Mülteciler ve Sığınmacılar Yönetmeliği diye adlandırabilceğimiz Yönetmelik çerçevesinde, sığınmacı statüsünü kazanan kişiler için "mülteci" ve bu statüyü kazanamayan sığınma arayan kişiler için ise "sığınmacı" teriminin kullanıldığı görülmektedir. Oysa sığınmacı terimi mülteci teriminin Türkçe karşılığı olup iki terim arasında her hangi bir anlam farklılığı bulunmamaktadır.
..........
.... biz, sıgınmacı terimini eski mülteci teriminin yerine geçmek üzere hukuksal açıdan özel bir koruma düzeninden yararlanan yabancı kişileri belirtmek için yabancı dillerdeki "refugee,...,...," karşılığı kullanırken, sığınma arayan terimini de böyle bir hukuksal statüden yararlanamayan ancak bir ülkeye girerek geçici barınmasına da olanak verilen ve İngilizcede "asylum seeker" ya da BM organlarında "displaced persons" olarak kullanılan terimin karşılığı olarak kullanmaktayız..."

Umarım geç bir yardım olmamıştır.. En azından bundan sonraki çevirilerinizde yardımcı olmasını diliyorum..
Sevgi ve Saygılarımla
Ahu