Peşin Ödenen Kira/ Kira Bedelinin Nakit Para Olmaması

Selam arkadaşlar
Müvekkil firma x üniverisitesi ile yapmış olduğu yatırım karşılığı kira sözleşmesi gereğince 5 yıllığına üniversite de bir kantinin işletmesini devralmıştır. Kira bedelini de 2 yıl içerisinde bir okul inşaatı tamamlayıp teslim etmek sureti ile ödemiş olacaktır.
Yine bu söşleşmede yıllık kira bedelinin 520 ytl. olduğu ve 5x520=2.600 YTL. olduğu belirtilmiştir. 1.,2.,3. yıllara ait kira bedelinin tefe tüfe oranında arttırılacağını, 4 ve 5. yıllara ait kira bedelinin ise günün şartlarına göre yeniden belirleneceği düzenlenmiştir.
Müvekkil firma kira bedeli karşılığı olan yatırımını 2 yıl içerisinde(20 ayda) yapmıştır. Şimdi doğal olarak 2 yıl sonunda peşin olarak ödemiş olduğu kira bedeline artış farkının hukuka aykırı olduğunu düşünerek bize başvurdu. İşin gerçeği hukukende haklı olduğunu düşünmekteyim. Bu konuda görüş ve içtihatlarınızı esirgemeyeceğinizi düşünerek şimdiden teşekkürlerimi sunarım

merhaba
sorunuz biraz karışık
kira bedeli hem para olarak hemde okul yaptırmak olarak ödenecek demişsiniz.anlayamadım.
ama bir karar.. işinize yarar umarım..

T.C. YARGITAY
3.Hukuk Dairesi

Esas: 2005/3105
Karar: 2005/2860
Karar Tarihi: 21.03.2005

ÖZET: Şartlar değişmediği ve özel gelişmelerin varlığı iddia ve ispat edilmediği sürece, kira sözleşmesinde olağan rayice uygun olarak kararlaştırılan kira parasına, Toptan Eşya Fiyat Endeksi'nin (% 65 ile sınırlı olarak) üç yıl için (ard arda üç defa) artırımı esas alınarak bulunacak kira parasının, o dönemin hak ve nesafet kurallarına uygun ve aşırı olmayan bir kira parası olduğu ilke olarak kabul edilmeli ve ona göre uygulama yapılmalıdır. Üç yıldan sonra ise, yeniden hak ve nesafete uygun kira parası tespit edilmelidir. Dava konusu olayda, ilk kira sözleşmesinin üzerinden üç yıldan fazla zaman geçmiştir. O halde, tespiti istenen dönemde kira parası 18.11.1964 tarih ve 2/4 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı gözönünde tutularak, hakimce hak ve nesafete uygun takdir edilmelidir.

(6570 S. K. Geç. m. 7)

Dava dilekçesinde kira parasının 01.04.2004 gününden başlayarak aylık 4.000.000.000 lira olarak tespiti istenilmiştir. Karşılık davada ise; aylık kira parasının net 1.302.480.000 TL olarak tespiti cihetine gidilmiş, hüküm davacı (karşı davalı) vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.

Davada, 01.04.2004 tarihinden geçerli olmak üzere aylık kira parasının net 4.000.000.000 lira olarak tespiti istenilmiştir. Karşılık davada ise, önceki dönem net kira bedeli olan 1.080.000.000 liraya TEFE oranı uygulanmak suretiyle aylık kiranın 1.302.480.000 lira olarak tespiti istenilmiştir.

Mahkemece, endeks uygulanmak ve kira parasının 01.04.2004 tarihinden itibaren 1.669.846.153 lira olarak tespiti cihetine gidilmiş, hüküm davacı (k. davalı) vekili tarafından süresinde temyiz edilmiştir.

Taraflar arasında düzenlenen ilk kira sözleşmesi 1.1.1998 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli olup, sonraki yıllarda sözleşmenin başlangıç tarihi değiştirilerek sözleşme her yıl yeniden düzenlenmiştir. En son düzenlenen sözleşme 1.4.2003 tarihlidir. Sözleşmenin her yıl düzenlenmiş olması, taraflar arasındaki kira ilişkisinin sona erdirilip yeniden başladığı anlamına gelmez. Başka bir anlatımla, taraflar arasında son yapılan (1.4.2003 tarihli) sözleşme yeni bir sözleşme niteliğinde değildir.

Şartlar değişmediği ve özel gelişmelerin varlığı iddia ve ispat edilmediği sürece, kira sözleşmesinde olağan rayice uygun olarak kararlaştırılan kira parasına, Toptan Eşya Fiyat Endeksinin (% 65 ile sınırlı olarak) üç yıl için (ard arda üç defa) artırımı esas alınarak bulunacak kira parasının o dönemin hak ve nesafet kurallarına uygun ve aşırı olmayan bir kira parası olduğu ilke olarak kabul edilmeli ve ona göre uygulama yapılmalıdır. Üç yıldan sonra ise, yeniden hak ve nesafete uygun kira parası tespit edilmelidir.

Dava konusu olayda, ilk kira sözleşmesinin üzerinden üç yıldan fazla zaman geçmiştir. O halde, tespiti istenen dönemde kira parası 18.11.1964 tarih ve 2/4 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı gözönünde tutularak, hakimce hak ve nesafete uygun takdir edilmelidir.

Mahkemece, yanılgılı değerlendirme sonucu son düzenlenen sözleşmenin yeni bir sözleşme olarak kabulü ile endeks uygulanmak suretiyle kira parasının tespiti doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.

Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 21.3.2005 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programları
**************************************

Alıntı: Kira bedelini de 2 yıl içerisinde bir okul inşaatı tamamlayıp teslim etmek sureti ile ödemiş olacaktır.

Kira bedelinin karşılığı var ise;peşin ödenmiş ise,

Kira artışına ilişkin tartışma neden


5 Yıllık kira süresinin 2 yılı mı ,inşaat karşılığına sayılmış?

Öyleyse 2 yıl sayılmışsa bu durumda ;

Kira 1 yıl bedeli; sözleşmeye göre artırılacak ;2. yıl bedeli bulunacak;

Yine 3. yılda aynı şekilde artırılacak;


3. yıl kirası ise ,yapılan iş bittiğinden kira parası olarak ödenecek;

Doğru anladım mı?

Öncelikle somut durumu izahta ki yetersizliğimden ötürü özür dileyerek,esas konunun müvekkil firma ile x üniversitesinin yaptığı sözleşmenin karma bir sözleşme olduğunu belirtmek isterim. karşı taraf üniversite bu sözleşme gereği bir kira bedeli almamakta sadece 2886 sayılı Devlet İhale Yasası gereği kendisinde mevcut olan kantin işletmeciliğini ihale sureti ile kiraya vermekte müvekkil firmadanda kira bedeli yerine ve kiraya karşılık yatırım yapmasını istemektedir. İşte müvekkil firma yapmış olduğu okul yapımı ile oraya harcadığı ile kira parasını ödemiş olmaktadır. Bu noktada benim sorum, madem müvekkil firma 2 yıl içerisinide sözleşmeden kaynaklanan kira parasını ödemekte(yapıyı yaparak), bu durumda peşin ödenen bir kira parasının olduğu ve artık yıllık kira parasına da tefe tüfe farkının olmaması gerektiği kanaatidir.Oysa taraflar arasında yapılan sözleşmede sorumda belirttiğim üzere sonraki yılların artışları düzenlenmiş ve kendisinden bu farklar istenmektedir.
Umarım izah edebilmişimdir. Kira parası=okul yapımı

5 yıllık toplam kira bedelinin 2.600 YTL olduğunu; karşılığında da okul yapıldığını söylemektesiniz. Pek mümkün görünmüyor ama ilginç...

Bence soruya doğru yanıt alabilmeniz için, kira bedelinin miktarı, ödenme şekli ve artış koşuluna ilişkin sözleşme maddelerini aynen yazmanızda fayda bulunmaktadır.

Saygılarımla

Alıntı: peşin ödenen bir kira parasının olduğu ve artık yıllık kira parasına da tefe tüfe farkının olmaması gerektiği kanaatidir

İnşaat işi 20 ay sürmüş;

Yani 2 yıla yakın,İnşaat işinin karşılığı peşin ödenmemiş.Sonuçta Yapım işi de 2 yıla yakın bir süreçten geçmiş.

24 ay kiraya karşılık=20 ay inşaat işi

Artı sözleşmede açık olarak 1. 2. yıllar artış oranları da belirtildiğinden; Sözleşmenin yorumundan(Bence açık yorumsuz) çıkan artışın uygulanacağı diye düşünüyorum.

Alıntı: Yazan Av.Ahmet Turan Alpar Yine bu söşleşmede yıllık kira bedelinin 520 ytl. olduğu ve 5x520=2.600 YTL. olduğu belirtilmiştir. 1.,2.,3. yıllara ait kira bedelinin tefe tüfe oranında arttırılacağını, 4 ve 5. yıllara ait kira bedelinin ise günün şartlarına göre yeniden belirleneceği düzenlenmiştir.

Sayın Av.Ahmet Turan Alpar

İhale şartnamesinde ve sözleşmede kira bedeli belirlenmiş ve artış koşulları da belirlenmiştir. Bu koşullar geçerlidir. Başka bir tartışma açılamaz; başka bir koşul kabul edilemez.

Bir başka deyişle, kira parası peşin ödenmiş değildir. İhaleyi alan yüklenici iki yıl içinde okul inşaatını yapıp teslim edecek; bununla birlikte yıllık 520 YTL kira ödeyecek ve kirasını sözleşmede belirtilen koşullarda arttıracaktır. Sözleşmenin anlamı budur.

Saygılarımla