kira tespit davası

açılan bir kira tespit davsında kiracı tarafın vekiliyim. sözleşme başlangıç tarihi 2004/1.aydır. yer sahibince tespiti istenen dönem 2007 yılıdır. bu dönemde tüfe , üfe orablarına göre kira belirlenecek. ama tisk den alınan müzekkerede tüfe ve üfe oranları birden fazla acaba hangisi nazara alınacak. bu konuda yargıtay kararları varmış ama ulaşamaım.şimdi tüfe ve üfe için ayrı ayrı şu şekilde pranlama yapılmış:1)endeks
2)bir önceki aya göre değişim(%)
3)bir önceki yılın aralık ayına göre değişim(%)
4)bir önceki yılın aynı ayına göre değişim(%)
5)on iki aylık ortalamaya göre değişim(%)
şimdiden teşekkürler

Şu an yargıtay kararı bulamadım ama uygulamada davanın açıldığı tarihten bir önceki aydaki ÜFE artışına göre belirleniyor.

Sayın Ebru Mumcu bulabildiğim karar şimdilik bu umarım işinize yarar.
T.C.
YARGITAY
3. HUKUK DAİRESİ


Esas No.
2003/9699
Karar No.
2003/10593
Tarihi
18.09.2003


İLGİLİ MEVZUAT
1086-HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU (HUMK)/428
6570-GAYRİMENKUL KİRALARI HAKKINDA KANUN/G.7


KAVRAMLAR
KİRA BEDELİNİN TESPİTİ
TEFE ENDEKSİYLE SINIRLI ARTIŞ ORANI
4531 SAYILI YASANIN UYGULAMA ALANI


ÖZET
TESPİTİ İSTENEN DÖNEM İÇİN; YARGITAY' IN YERLEŞMİŞ UYGULAMALARINA GÖRE BİR ÖNCEKİ DÖNEM KİRASININ TOPTAN EŞYA FİYAT ENDEKSİNDEKİ ARTIŞIN % 65 İLE SINIRLI UYGULANMASI SURETİYLE BELİRLENMESİ GEREKİR


Dava dilekçesinde kira parasının 01.01.2002 gününden başlayarak yıllık 25.000.000.000 lira olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

KARAR : Davada, 01.01.2002 tarihinden başlayan dönem için yıllık kira parasının tespiti istenmiştir.Mahkemece, bilirkişi raporundaki hesaplama esas alınarak, 01.01.2000 tarihinde başlayan dönem için hak ve nesafet uygulamasına göre tespit edilen 11.000.000.000 TL' ye; 2001 yılı için TÜFE değişim oranı olarak kabul edilen % 51.4; 2002 yılı için ise % 66.6 oranları uygulanarak ve taleple bağlı kalınarak yıllık 25.000.000.000 TL kira parasına hükmedilmiştir. Oysa; 01.01.2001 tarihinden başlayan dönem kirasının 4531 sayılı yasaya uygun olarak, önceki dönem kirası % 10 oranında artırılarak ödendiği anlaşılmaktadır. Bu durumda tespiti istenen dönem için; Yargıtay' ın yerleşmiş uygulamalarına göre bir önceki dönem kirasının Toptan Eşya Fiyat Endeksindeki artışın % 65 ile sınırlı uygulanması suretiyle belirlenmesi gerekir, Mahkemece bu husus gözönünde bulundurulmaksızın, yanlış oranlar uygulanarak karar verilmesi doğru görülmemiştir. Mahkemece yapılacak iş, 2001 dönemi için ödenen kira parasına ( 12.100.000.000TL ) % 65 ile sınırlı endeks uygulamak suretiyle kira parasının tespiti olmalıdır.

SONUÇ : Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, oybirliğiyle karar verildi.

Tüfe artık üfe oldu, uygulanan oran üfedir.

T.C.
YARGITAY
3. HUKUK DAİRESİ
E. 2006/3
K. 2006/531
T. 6.2.2006
• NAFAKA ARTIRIM DAVASI ( Tarafların Gerçekleşen Sosyal ve Ekonomik Durumlarına Önceki Takdir Edilen İle Bu Dava Tarihi Arasında TEFE Oranlarına Göre Hükmedilenin Fazla Olduğu - Hakkaniyet İlkesine Aykırılığı )
• BOŞANAN TARAFLARIN SOSYAL VE EKONOMİK DURUMLARI ( Gözönüne Alındığında Önceki Takdir Edilen Nafaka İle Bu Dava Tarihi Arasında TEFE Oranlarına Göre Hükmedilenin Fazla Olduğu - Nafaka Artırım Davası )
• HAKKANİYET İLKESİNE AYKIRILIK ( Nafaka Artırım Davası - Tarafların Gerçekleşen Sosyal ve Ekonomik Durumlarına Önceki Takdir Edilen İle Bu Dava Tarihi Arasında TEFE Oranlarına Göre Hükmedilenin Fazla Olduğu )
• NAFAKA ARTIŞ ORANLARI ( Gelecek Yıllardaki Artış Oranının Belirlenmesinde ÜFE Oranlarının Esas Alınması Gerekirken TÜFE'nin Esas Alınmış Olmasının Doğru Bulunmadığı )
4721/m. 4
ÖZET : Tarafların gerçekleşen sosyal ve ekonomik durumlarına, nafakanın niteliğine ve özellikle önceki nafaka takdiri ile bu dava tarihi arasında Toptan Eşya Fiyat Endeksindeki artış oranlarına göre hükmedilen ( artırılan ) nafaka miktarı fazla olup, TMK'nun 4. maddesinde vurgulanan "hakkaniyet" ilkesine uygun değildir.

Ayrıca, yerleşik Yargıtay uygulamalarına göre gelecek yıllardaki artış oranının belirlenmesinde ÜFE oranlarının esas alınması gerekirken TÜFE'nin esas alınmış olması da doğru değildir.

DAVA : Taraflar arasında görülen nafaka davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

KARAR : Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, sair temyiz itirazları yerinde değildir.

Ancak, tarafların gerçekleşen sosyal ve ekonomik durumlarına, nafakanın niteliğine ve özellikle önceki nafaka takdiri ile bu dava tarihi arasında Toptan Eşya Fiyat Endeksindeki artış oranlarına göre hükmedilen ( artırılan ) nafaka miktarı fazla olup, TMK'nun 4. maddesinde vurgulanan "hakkaniyet" ilkesine uygun değildir.

SONUÇ : Ayrıca, yerleşik Yargıtay uygulamalarına göre gelecek yıllardaki artış oranının belirlenmesinde ÜFE oranlarının esas alınması gerekirken TÜFE'nin esas alınmış olması doğru değilse de; bu hususların düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden,

SONUÇ : Hüküm fıkrasının 1. bendinde yer alan " ... 125 YTL ( 125.000.000 TL ) artırılarak 325 YTL ( 325.000.000 TL )'na çıkarılmasına..." ibaresinin hükümden çıkartılarak, yerine "...75 YTL ( 75.000.000 TL ) artırılarak, 275 YTL ( 275.000.000 TL ) na çıkartılmasına..." ibaresinin yazılmasına, yine hükmün 2. bendinde yer alan "...TÜFE..." ibaresinin de çıkartılarak yerine "...ÜFE..." ibaresinin yazılarak hükmün düzeltilmesine ve düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, 6.2.2006 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

yarx

http://www.turkhukuksitesi.com/makale_90.htm

Sayın Celal Ülgen'in konuya ilişkin bir makalesi yukarıdaki adreste bulunmaktadır.

Makaleden alıntı:
"Yargıtay’ın kararlarında geçen Endeks sözcüğü; 12 Aylık Ortalamalara göre değişim tablosunu anlatmaktadır."

Saygılarımla..

Sayın Mumcu, bu kararı da bir inceleyin isterseniz. İyi çalışmalar...

T.C. YARGITAY
3.Hukuk Dairesi

Esas: 2005/3105
Karar: 2005/2860
Karar Tarihi: 21.03.2005

ÖZET: Şartlar değişmediği ve özel gelişmelerin varlığı iddia ve ispat edilmediği sürece, kira sözleşmesinde olağan rayice uygun olarak kararlaştırılan kira parasına, Toptan Eşya Fiyat Endeksi'nin (% 65 ile sınırlı olarak) üç yıl için (ard arda üç defa) artırımı esas alınarak bulunacak kira parasının, o dönemin hak ve nesafet kurallarına uygun ve aşırı olmayan bir kira parası olduğu ilke olarak kabul edilmeli ve ona göre uygulama yapılmalıdır. Üç yıldan sonra ise, yeniden hak ve nesafete uygun kira parası tespit edilmelidir. Dava konusu olayda, ilk kira sözleşmesinin üzerinden üç yıldan fazla zaman geçmiştir. O halde, tespiti istenen dönemde kira parası 18.11.1964 tarih ve 2/4 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı gözönünde tutularak, hakimce hak ve nesafete uygun takdir edilmelidir.

(6570 S. K. Geç. m. 7)

Dava dilekçesinde kira parasının 01.04.2004 gününden başlayarak aylık 4.000.000.000 lira olarak tespiti istenilmiştir. Karşılık davada ise; aylık kira parasının net 1.302.480.000 TL olarak tespiti cihetine gidilmiş, hüküm davacı (karşı davalı) vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.

Davada, 01.04.2004 tarihinden geçerli olmak üzere aylık kira parasının net 4.000.000.000 lira olarak tespiti istenilmiştir. Karşılık davada ise, önceki dönem net kira bedeli olan 1.080.000.000 liraya TEFE oranı uygulanmak suretiyle aylık kiranın 1.302.480.000 lira olarak tespiti istenilmiştir.

Mahkemece, endeks uygulanmak ve kira parasının 01.04.2004 tarihinden itibaren 1.669.846.153 lira olarak tespiti cihetine gidilmiş, hüküm davacı (k. davalı) vekili tarafından süresinde temyiz edilmiştir.

Taraflar arasında düzenlenen ilk kira sözleşmesi 1.1.1998 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli olup, sonraki yıllarda sözleşmenin başlangıç tarihi değiştirilerek sözleşme her yıl yeniden düzenlenmiştir. En son düzenlenen sözleşme 1.4.2003 tarihlidir. Sözleşmenin her yıl düzenlenmiş olması, taraflar arasındaki kira ilişkisinin sona erdirilip yeniden başladığı anlamına gelmez. Başka bir anlatımla, taraflar arasında son yapılan (1.4.2003 tarihli) sözleşme yeni bir sözleşme niteliğinde değildir.

Şartlar değişmediği ve özel gelişmelerin varlığı iddia ve ispat edilmediği sürece, kira sözleşmesinde olağan rayice uygun olarak kararlaştırılan kira parasına, Toptan Eşya Fiyat Endeksinin (% 65 ile sınırlı olarak) üç yıl için (ard arda üç defa) artırımı esas alınarak bulunacak kira parasının o dönemin hak ve nesafet kurallarına uygun ve aşırı olmayan bir kira parası olduğu ilke olarak kabul edilmeli ve ona göre uygulama yapılmalıdır. Üç yıldan sonra ise, yeniden hak ve nesafete uygun kira parası tespit edilmelidir.

Dava konusu olayda, ilk kira sözleşmesinin üzerinden üç yıldan fazla zaman geçmiştir. O halde, tespiti istenen dönemde kira parası 18.11.1964 tarih ve 2/4 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı gözönünde tutularak, hakimce hak ve nesafete uygun takdir edilmelidir.

Mahkemece, yanılgılı değerlendirme sonucu son düzenlenen sözleşmenin yeni bir sözleşme olarak kabulü ile endeks uygulanmak suretiyle kira parasının tespiti doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.

Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 21.3.2005 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programları
**************************************