Tacirler arası menkul kira ilişkilerinde görev ve menkulün iadesi usulü

Herkese Merhabalar. Müvekkil Şirket ile yine tacir olan şirket arasında menkul (klima dolum cihazı)kirasını ilişkin olarak kira sözleşmesi yapılmış, taksitleri ödemede temerrüt olması üzerine sözleşmede yer alan fesih yetkisi dairesinde ilamsız icra yolu ile bedelin ödenmesi ve sözleşmenin feshine dair örnek no:7 ödeme emri gönderilmiştir.
1- BK'da menkul kirasında borçluya 10 gün süre verilmesi öngörülmektedir. Ancak böyle bir icra formu mevcut olmadığından herhangi bir süre verilmeksizin takibin kesinleşmesi halinde açılacak davada sözleşmenin feshi ve menkulün iadesi istenebilir mi?

2- GÖrevli mahkeme Sulh/Asliye Ticaret Mahkemelerinden hangisidir.(Bir meslektaşımın araç kirasına dair açtığı itirazın iptali davasında Sulh Hukuk Mahkemesi de Asliye Ticaret Mahkemesi de kendini görevli görmedi ve dosya Yargıtay'a gitti.)

Benim görüşüm HMK m.4 dairesinde aksine düzenleme mevcut olduğundan Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğudur.

Sayın nazanoz,

Taşınır kiralarında

TBK.m.330- Taraflardan her biri, bir taşınıra ilişkin kira sözleşmesini üç gün önceden yapılacak fesih bildirim süresine uyarak her zaman feshedebilir.

Kiraya verenin meslekî faaliyeti gereği kiraya verdiği ve kiracının da özel kullanımına yarayan taşınır bir malın kiracısı, kira sözleşmesini, üç aylık kira dönemi sonu için en az bir ay önceden yapacağı bir fesih bildirimiyle sona erdirebilir. Bu durumda kiraya verenin, zararının giderilmesini isteme hakkı yoktur.

Madde Gerekçesi:
TBK.m.330, 818 s. BK.’nin 262. maddesinin ikinci fıkrasının (3) numaralı bendini karşılamaktadır.
Yasanın iki fıkradan oluşan 330.maddesinde, belirsiz süreli taşınır kiralarının fesih bildirimiyle sona erdirilmesi düzenlenmektedir. Ancak, BK.nin 262. maddesinin (2) numaralı bendinde yer alan "süknaya mahsus mefruşat" bakımından olan farklılık kaldırılmış ve tüm taşınır kiraları aynı hukuksal rejime tâbi tutularak, bütünlük sağlanmıştır.

BK.’nin 262. maddesinin kenar başlığında kullanılan "III. Feshin ihbarı" şeklindeki ibare, TBK.’de "3. Taşınır kiralarında" şeklinde ifade edilmiştir.

Maddenin ikinci fıkrası BK.’nin 262. maddesinde yer verilmeyen, yeni bir hükümdür. Fıkranın uygulanması için, kiraya verenin söz konusu taşınırı meslekî faaliyeti gereği kiraya vermesi ve kiracının da söz konusu taşınırı özel kullanımı için kiralaması şarttır. Bu tür bir taşınırın kiracısı, sözleşmeyi, üç aylık kira dönemi sonu için en az bir ay önce yapacağı bir fesih bildirimiyle sona erdirebilecektir. Kiracının bu madde uyarınca sözleşmeyi feshetmesi hâlinde, kiraya veren ondan tazminat isteyemeyecektir.

GÖREV: Özel kanun – Genel kanun

HMK. m.4/1-a …. kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davaları,

TTK.m.4 - Her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları … ticari dava… sayılır.

TTK.m.5- (1) Aksine hüküm bulunmadıkça, dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın asliye ticaret mahkemesi tüm ticari (Değişik ibare : 6335 - 26.6.2012 / m.2) "davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işlerine" bakmakla görevlidir.

Ne dersiniz ?

Saygılarımla

Sayın Hulusi Bey, BK m.330 sözleşme hitamından bahsetmekte. Sorum temerrüt nedeniyle fesih ve iadeye ilişkin.Menkul kirası gayrimenkul kirası yanında adeta üvey evlat muamelesi görüyor. Bu konuda gayrimenkul kirasının aksine kaynak yetersiz.Oysa uygulaması bilhassa tacirler arasında oldukça yaygın.

Alıntı: Yazan nazanoz Herkese Merhabalar. Müvekkil Şirket ile yine tacir olan şirket arasında menkul (klima dolum cihazı)kirasını ilişkin olarak kira sözleşmesi yapılmış, taksitleri ödemede temerrüt olması üzerine sözleşmede yer alan fesih yetkisi dairesinde ilamsız icra yolu ile bedelin ödenmesi ve sözleşmenin feshine dair örnek no:7 ödeme emri gönderilmiştir. .

Yanlış takip yolu seçmişsiniz. Örnek-13 tahliye talepli icra takibi yapacaktınız.

Alıntı: 1- BK'da menkul kirasında borçluya 10 gün süre verilmesi öngörülmektedir. Ancak böyle bir icra formu mevcut olmadığından herhangi bir süre verilmeksizin takibin kesinleşmesi halinde açılacak davada sözleşmenin feshi ve menkulün iadesi istenebilir mi?

Böyle bir icra formu var:Yukarıda yazdım.

Alıntı: 2- GÖrevli mahkeme Sulh/Asliye Ticaret Mahkemelerinden hangisidir.(Bir meslektaşımın araç kirasına dair açtığı itirazın iptali davasında Sulh Hukuk Mahkemesi de Asliye Ticaret Mahkemesi de kendini görevli görmedi ve dosya Yargıtay'a gitti.) Benim görüşüm HMK m.4 dairesinde aksine düzenleme mevcut olduğundan Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğudur

Doğru takip yolunu seçseydiniz ve imza inkarı olmasaydı, görevli mahkeme icra mahkemesi olacaktı. Aksi takdirde asliye ticaret mahkemesi görevli olacaktı.

Alıntı: Yazan nazanoz Sayın Hulusi Bey, BK m.330 sözleşme hitamından bahsetmekte. Sorum temerrüt nedeniyle fesih ve iadeye ilişkin.Menkul kirası gayrimenkul kirası yanında adeta üvey evlat muamelesi görüyor. Bu konuda gayrimenkul kirasının aksine kaynak yetersiz.Oysa uygulaması bilhassa tacirler arasında oldukça yaygın.

Sadece "menkul kirası" değil, meslektaşlar tarafından "kira hukuku" toptan üvey evlat muamelesi görmektedir. Kaynak yeterli olsa bile.

Av.Suat Bey çok teşekkür ederim. Ben de örnek no:13 hazırlamayı düşünmüştüm ancak icra müdürü örnek 13 taşınmazın tahliyesine ilişkindir sizin ihtiyacınızı karşılamaz demişti.

Yaşadığım kafa karışıklığı nedeni ile aşağıdaki olayı istişare etmek isterim.

OLAY: Kısa süreli ve uzun süreli otomobil kiralama faaliyeti yapan bir tacir, 3 ayrı kira sözleşmesi ile 3 ayrı aracı 12 ay süreyle başka bir tacire kiraya vermiş. Yapılan sözleşmede "kira süresi içerisinde herhangi bir aya ait kira bedelinin ödenmemesi halinde kiracının temerrüde düşmüş sayılacağı, bu durumda kiraya verenin hiç bir ihtara gerek kalmaksızın sözleşmeyi DERHAL fesh edebileceği" hususu yazılı. Kiracı şirket son 4 aya ait kira bedellerini ödememiş durumda ve kiracı şirketin kapısına kilit vurulmuş durumda. Araçları kullanan kiracı şirket sahipleri de kiralamış oldukları araçları iade etmemişler.

BU DURUMDA;
1- İhtarname çekip temerrüt nedeniyle sözleşmelerin fesh edilmiş olduğu ihtar edilerek 24 saat içinde araçların iadesini isteyip aksi halde C.savcılığına emniyeti suistimal suçu ile ilgili olarak suç duyurusunda bulunulamaz mı?

2- Sözleşmenin bu maddelerini geçersiz kabul edip, ihtarname ile 10 gün süre verip, 10 gün sonunda ödeme yapılmaz ise akdin feshedilmiş olacağı ve araçların iadesinin gerekeceği hususu mu ihtar edilmelidir? Bu durumda sözleşme feshedilmiş sayılır mı? Bu durumda yine g.menkul kiraları gibi, sözleşmenin feshedilip, araçların iade edilmesi yönünde SULH hukuk(asliye ticaret) mahkemesinden akdin feshi ve araçların iadesi yönünde karar mı çıkması gerekmektedir? Ya da diyelim ki, beyanımızla fesih gerçekleşti, araçların iadesi nasıl olacak?

3- İhtarnameye gerek yok, Bu durumda her 3 araca ilişkin sözleşme için 3 ayrı Adi kiraya ve... ilişkin Örnek 13, ödeme emri gönderip, kira borcunun 10 gün içinde ödenmesi, aksi halde icra mahkemesinden akdin feshi ile araçların iadesinin talep edileceği hususunu mu ihtar etmek gerekir? İmzaya ve borca itiraz olmaz ise sözleşme fesh edilmiş mi sayılacaktır? Ya da imzaya itiraz olmaz ise icra hukuk mahkemesinden, imzaya itiraz olursa asliye ticaret mahkemesinden(ticari iş olduğu için) kiralık araçların iadesine karar verilmesi mi istenmelidir? (Bu durumda savcılığa suç duyurusunda bulunabilmek için ve araçları teslim alabilmek için mahkemeden araçların iadesi yönünde karar mı çıkarmak gerekir? )

Eğer 3.şıktaki gibi (g.menkul kiralarındaki tahliye prosedürü gibi) hareket edeceksek bu sefer, akdin feshinin ancak mahkeme kararıyla gerçekleşebileceğini kabul etmiş olmuyor muyuz? Eğer bu usul uygulanacaksa muhtemel zararı kim üstlenecek, zira ortada bir taşınır var. AyTüm bu işlemler yapılana kadar, taşınır mal ortadan kaldırılabilir, parçalanabilir…vs..vs

4- Tüm bunlardan ayrı olarak diyelim ki, 3ayrı sözleşme için kesilen faturaların hepsini, Örnek 7 ile takibe koydum ve itiraz gelmedi ve alacağım kesinleşti. Böyle bir durumdan sonra araçlar nasıl iade alınır?

Yazarken fark ettim, aklım bayağı karışmış

Bana kalırsa en garantisi ihtarname gönderip 10 gün süre verip sulh hukuk mahkemesine başvurmaktır. Dilekçenize cari hesap fatura vs. karıştırmayın sadece kira sözleşmesini ileri sürün. Tam emin olmasam da yaptığım araştırma beni bu sonuca götürdü. Zira örnek no:13'ün taşınır kirasına uygulanması mümkün gözükmüyor. En az 5 icra müdürüne sordum hepsi olmaz dedi.

Savcılık şikayetine gelince büyük olasılıkla kira sözleşmesi olduğu için kovuşturmaya yer olmadığına karar verilecektir.

Alıntı: Yazan nazanoz Bana kalırsa en garantisi ihtarname gönderip 10 gün süre verip sulh hukuk mahkemesine başvurmaktır. Dilekçenize cari hesap fatura vs. karıştırmayın sadece kira sözleşmesini ileri sürün. Tam emin olmasam da yaptığım araştırma beni bu sonuca götürdü. Zira örnek no:13'ün taşınır kirasına uygulanması mümkün gözükmüyor. En az 5 icra müdürüne sordum hepsi olmaz dedi. Savcılık şikayetine gelince büyük olasılıkla kira sözleşmesi olduğu için kovuşturmaya yer olmadığına karar verilecektir.

BK 315. maddede "sözleşmeyi feshedeceğini bildirebilir" dediği için 10 gün sonra sözleşmeyi kendimiz fesh edebiliriz diye düşünüyorum. Aksi takdirde çeşitli sektörlerde kiraya verilen yüzlerce "gprs" cihazı ve/veya araçların teslimi ve bunlara ilişkin sözleşmelerin feshi için herkes her bir ürün için mahkemelere başvursa sonuç ne olur??