Kadastro Öncesi Tapu Kaydının kıyı kenar yada orman niteliğiyle hazine adına tespit edilmesi

Yargıtay AHİM klararları ışığında Tapusu Kıyıkenar Orman ve Mera sınırları içinde kaldığından dolayı iptal edilen vatandaşların tazminat taleplerini; bazı kararlarında M.K. 1007 ye dayanarak, bazı kararlarındada hukuka uygun olarak bile olsa karşılığı ödenmeden mülkiyet hakkına müdahale edilemeyeceği sebebiyle kabul etmekteydi. Tazminat ödenmesi gereği oturmuş olsada evrensel hukuktan doğan bu tazminatın gerekçesi ve kuralları (zamanaşımı vs.) hala oturmuş değil bence burada tapu sicilinin hatalı tutulmasından kaynaklanan zarardan çok mülkiyet hakkına karşılık ödenmeden müdahaleden kaynaklanan (hukuka uygun olarak) bir tazminat söz konusudur dolayısıyla evrensel hukuktan kaynaklanan bu sorumluluk bir haksız fiil sorumluluğu olmayıp B.K md 124 te düzenlenen 10 yıllık zamanaşımına tabi olması gerekmektedir. (Yanılmıyorsam 20. Hukuk dairesinin 10 yıllık zamanaşımı süresi uygulanmalı kararı var Karar Numarası 2012/222)

Soruma gelecek olursak; ülkemizde kıyıkenar düzenlemeleri ve mevzuatı 1990 lardan sonra gelişmiştir. Bu durumda 1930-1940-1950... dönemlerinde kadastro harici sebebplerle alınan tapularda hukuka uygun olduklarından M.K. 1007 ye aykırılık yoktur. Fakat bu tapuların 1990 sonrası kadartro çalışmalarında kıyı kenar olarak hazineye yazılmaları yada kadastro tespitine itiraz edilerek dava sonucu hazineye tescil edilmeleri durumunda tapu oluşmadığından tazminatın gerekçesi ve kuralları (zamanaşımı süresi) ne olmalıdır? Kanaatimce yukarıda belirttiğim menfaatlerin denkleştirilmesi (Hak dengesinin sağlanması) gözetilmeli ve B.K. md.124 gereği bu husus B.K. düzenlenmediğinden 10 yıl içinde tazminat davası açılmalıdır.

Karar için teşekkür ederim.
AİHM kararlarında "toplumsal yarar ile bireysel menfaat arasındaki dengeyi sağlamak yönüyle, tazminata hükmedilirken,kararların içeriğinden kişinin talep ve dava hakkını M.K 1007 den ziyade tapu ile sahip olunan hakka,mülkiyete dayandırıldığı anlaşılmaktadır.
Esasen,gerek kıyı kenar gerekse orman ile ilgili tapu iptal davalarında yasal dayanak T.M.K m.715(eski 641)olmaktadır.Ancak,M.K'nun yürürlüğü ve uygulama şekli hakkında kanunda(yeni4722- eski 864 sayılı) belirtildiği gibi kanunların geçmişe yürümeyeceği genel ilkedir.Bu durumda 1926 'dan önceki tapular geçerli olmalıdır.
Daha sonraki tapular yönünden olaya bakıldığında : Anayasalarımızda:1924'de ormanların istimlakinden,1945 'de ormanları devletleştirilmesi ve karşılıklarının ödenmesi,1961 'de kıyıların korunması... kanunla gösterilir şeklindedir.
İlk olarak : 1982 tarihli Anayasamızda m.43,"Kıyılar,Devletin hüküm ve tasarrufu altındadır."m.169 "....Bütün ormanların gözetimi Devlet'e aittir."
Dolayısıyla mevzuata göre örneğin 1930,1940 'lı yıllarda usulüne uygun olarak alınan tapuların yasal oluşumunu engelleyen bir hüküm yoktur. M.K 715'in incelenmesi gerekir : Bu madde'de ise, özel mülkiyete konu olamayacak şeyler tek tek sayılmıştır.Örneğin kıyılar burada yer almamaktadır.1990 yılındaki 3621 sayılı kıyı kanundan önceki tapular aihm kararlarında da belirtildiği gibi geçerli olmalıdır.Ayrıca, sonradan çıkan yasanın geçmişi etkilemesindeki ayrıcalık(kamu düzeni v.s)araştırılması gereken bir konudur.
Neticede, açılacak davalarda yasal dayanağı, mülkiyet hakkına temellendirmek daha tutarlı ve geniş kapsamlı olacak, zammanaşımı yönünden de,mülkiyette zamanaşımı (Anayasa Mah.E.2002/112,K.2003/33 ; tevhidi içtihat E.1954/1,K.1956/6)olamayacığından süre, ile bağlı kalınmayacaktır düşüncesindeyim.Ancak şu an için sunduğunuz 20.Daire kararından daha iyisi herhalde yok. Daha iyi bir karar oluşana kadar zamanaşımına dikkat ederek davranmak gerekecektir.
İyi çalışmalar dilerim.

Hernekadar mülkiyet bir yargı kararı ile sona erdiğinden kamulaştırmasız el atma gibi düşünülmeyeceği izlenimi varsada, bedelinin ödenmemesi mülkiyeti sona erdiren yargısal işlemi bence sakat kılar hatta yok bu sebepten zamanaşımı olmaması gerektiği yönündeki fikrinizi paylaşıyorum.
Umarım artık AHİM yönlendirmesine gerek kalmadan evrensel hukuk normları ülkemiz yargısında dayanak olarak kullanılır ve olması gereken hukuka yaklaşırız.
Cevabınız ve vakit ayırdığınız için teşekkürler.

http://www.inhak.adalet.gov.tr/guncelkarar/mehmetaltunay.pdf

AİHM, yukarıda çevirisi verilen (Altunay-Türkiye) kararı ile Yargıtayın Yerleşmeye başlamış kararları ile başvuranın tapusunun iptaline yol açan mahkeme ilamının kesinleşmesinden itibaren BK 125 de düzenlenen 10 yıllık zamanaşımı süresi içinde tazminat davası açılabileceğinin mümkün olması sebebi ile ( iç hukuk yolları tüketilmediğinden) yapılan başvuruyu reddetmiştir. 20. Hukuk Dairesnini bu yönde içtihatları oturmaya başlamıştır. 1. hukuk daireside farklı gerekçeyle fakat yine zamanaşımının 10 yıl olduğuna dair kararları bulunmaktadır. Meralara bakan 14. Hukuk dairesinin ve 5. hukuk dairesinin bu yönde kararları varmıdır? Ayrıca kıyı kenar ve meralarda, 2B alanlarındaki gibi tapusu iptal edilenlere bedelinin ödenmesi yada emsal taşınmaz verilmesi konusunda bir kanun çalışması yürütülmektemidir? Bilgisi olan arkadaşlara şimdiden teşekkürler.