Kooperatifin elektrik borcu nedeniyle kooperatif başkanından bono alınması.

Arkadaşlar yeni bir üye olarak herkese selamlar. konuyu araştırdım ama pek veri elde edemedim. Cevap verecek olanlara şimdiden tşk ederim. Sorum şu şekilde: Toprak sulama kooperatifinin tedaşa olan birikmiş elektrik borcu nedeniyle kooperatif başkanından şahsi bir bono alınıyor. tanzim ve vade tarihleri arasında bir yıla yakın bir süre olup bedel kaydınada nakden yazılıyor ve tedaşa borcu olmayan müvekkile karşı icra takibine başlanıyor. Taraflar arasında abonelik sözleşmesine dayanan borç ilişkisinin olmaması vede tedaş kurumunun niteliği gereği nakden borç para veremeyeceğinden bahisle, tanık vs. gibi delillerle menfi tespit davası açmamız mümkünmüdür. (takip kesinleşmiş bu arada) saygılar

Taraflar arasında yapılan sözleşmenin temini suretiyle, takibe konu senet ile sözleşme arasında ilişki kurulabiliyor ise senedin teminat için alındığı ispatlanmış olacaktır. Tedaş tarafından, icra takibine konu edilen senedin teminat nat senedi olduğu yolunda senet üzerine bir kayıt yoksa ve bu senedin teminatat senedi olduğuna dair bir sözleşmede bulunmamakta ise bu durumda senet kambiyo senedi vasfındadır. Bononun düzenleniş nedeninin nakden olduğu gözetildiğinde bononun elektrik bedelinin ödenmesinin teminatı olarak davalıya verildiği hususunu HUMK. nun 290 vd. maddeleri uyarınca kesin delillerle kanıtlamanız gerekecektir. Ancak, bu durumda da bononun elektrik borcunun ödenmesinin teminatı olarak verildiği ispat edilse bile ,bu kez borç ödenmediği için senedin bedelsiz kaldığını ileri süremeyecek olmazınız karşısında sonuç alınamayacağını düşünüyorum.

Cevabınız için tşk ederim Şenel bey. Cevabınıza katılmamak elde değil ancak verilen bononun teminat amaçlı verildiğine dair hiç bir kaydın olmadığını biliyorum. Davalı taraf muhakkaktır ki teminat amaçlı alındığını iddia edecek ama ispat edemeyecektir. Davalı şirketin faaliyet konusunun borç para vererek kredi sağlamak olmadığı, kooperatifinde birikmiş elektrik borcunun bonoda yazan miktarla aynı olması ve takip borçlusunun abonelik sözleşmesinden doğan herhangi bir borcunun olmadığı birlikte düşünülerek davalı şirket kayıtları ile ispat edilirse sonuca ulaşılamazmı? Ayrıca borç miktarı ile kooperatifin borcunun aynı miktarda oluşunun şirket kayıtları ile ispatlanmasının yanında tanık dinletilmesi mümkünmüdür? Tşk

Davalı taraf senedin teminat için alındığını savunur ise o zaman işiniz çözülecektir.
Bono, ödeme vaadi niteliğinde bir kambiyo senedidir, bu nedenle bonoyu düzenleyen kişi asıl borçlu konumundadır. TTK m. 688’de sayılan zorunlu şekil şartlarının yanında, bonoya isteğe bağlı olarak bedelin nakden ya da malen alındığı kayıtları konulabilir. Temel borç ilişkisinden kaynaklanan borcun dayandığı nedenin gösterilmesine yönelik bu bedel kaydı senedin bono niteliğini etkilemez. Bu tür kayıtlar bonoyu düzenleyenin lehdardan karşı edimi aldığını belirtmeye yarar, kambiyo hukuku yönünden önemi yoktur. Bedel kaydı daha çok bonoyu düzenleyen ile lehdar arasında iç ilişki yönünden ve ispat konusunda önem kazanır, kişisel def’i nedenlerinin varlığının kanıtlanmasını kolaylaştırır. Sözü edilen kayıtlar özellikle ispat hukuku açısından ilgilileri bağlayıcı niteliktedir. Bedel kaydı içeren bononun lehdarı artık senedin kayıtsız ve koşulsuz bir borç ikrarı olduğu yolundaki soyutluk kuralına dayanamayacaktır.

Bono bağımsız borç ikrarını içeren bir senettir. Bu nedenle bir sebebe bağlı olması gerekmez ve kural olarak ispat yükü senedin bedelsiz olduğunu savunan tarafa aittir. Ancak bir defa bir alacak borç ilişkisine dayandığı <nakden> kaydıyla senede yazılmışsa, artık buna uyulmak gerekir. Bu kayıtların aksinin savunulması senedin ta’lili (sebebe bağlanması) anlamına gelirki böyle bir durumda kanıt yükümlülüğü yer değiştirir. Senedi talil eden iddiasını ispat etmek yükü altına girer.
Somut olayınızda dava konusu senette <nakden> kaydı bulunmaktadır, davalı tarafından senedin teminat için alındığı savunularak senedin ihdas nedeni ta’lil edilir ise kanıt yükün senet metnini ta’lil eden kuruma düşecektir.
Size önerim menfi tespit davası açın, kurumdan borç para almadığınızı, senedin bedelsiz olduğunu iddia edin. Kanıt olarak da karşı tarafın ticari defterlerine ve kayıtlarına dayanın. Büyük olasılıkla karşı taraf senedin teminat için alındığını savunacaktır. Bu durumda ispat yükü yer değiştiricek, alacağını kanıtlamak kzorunda kalacaktır.
KOLAY GELSİN

Teşekkür ederim.Şenel bey Takip talebinde borcun nedeni hem bono hemde kaçak elektirik bedeli olarak yazılmış. Takip tarihinden sonra işleyecek faizede KDV istenmiş. Borcun nedeninin elektrik borcu olduğu ancak bu borcun şahsa değil kooperatife ait olduğu konusunda şüphe bulunmamakta. Teminat senedi olarak kabul edilse bile kooperatif borcu şu ana kadar ödenmediğinden şahsa karşı yapılan takipte dayanağımız ne olabilir.Saygılar

Menfi tespit davası açın, kurumdan borç para almadığınızı, senedin bedelsiz olduğunu iddia edin. Nitekim, sözde alacaklı borç nedeni olarak elektrik borcu olduğunu göstermiş, artık bononun düzenlenme nedenini talil etmiş, ispat yükü kuruma geçmiştir.
Kuruma müvekkilinizin borcu olmadığı ortada, kooperatifin borcu var. kazınırsınız

Şenel bey kafama takılan husus teminat senedi olduğu kanıtlanırsa davalı tarafca kooperatifin borcu yapılan tüm uyarılara rağmen ödenmediği, bu nedenle teminat senedinin icraya konulduğu savunulacaktır. Teminat senetleri kefalet hükümlerine tabi midir. Tabii ise kooperatifin borcu hala ödenmediği için borcun ödeneceğini taminat altına alan üçüncü kişiye icra takibi yapılamaz mı? Teminat senetlerinin icra takibine konulamamasının yasal dayanağı nedir.Şimdiden tşkler