6100 sayılı yasada Topluluk davasının kapsamı

Sayın Türk Hukuk Sitesi üyeleri,

Tarımsal Kalkınma Kooperatifinden süt bedeli alacağı bulunan yaklaşık 30 adet üyenin alacağı için Koperatife ve hukuken tek tek sorumlulukları bulunan Yönetim Kurulu üyelerine karşı bir dava açtım. Her üyenin alacak miktarı farklı olmasına rağmen konusu ve davalısı aynı olan davaları tek bir dava altında topladım. Ancak mahkeme davacılar arasında mecburi dava arkadaşlığı olup olamayacağını tartışmaya başladı. Davamın 6100 sayılı HMK gereğince Topluluk davası olarak değerlendirilmesi gerektiğini düşünmekteyim. Sİzlerin düşüncelerine ihtiyacım var. Yanıtlarınız için şimdiden teşekkür ederim.

HMK'nın 113. madddesi topluluk davasını düzenlemiştir ve maddede açıkça "dernekler ve diğer tüzel kişilerin statüleri çerçevesinde, üyelerinin veya mensuplarının yahut temsil ettikleri kesimin menfaatlerini korumak için, kendi adlarına, ilgililerin haklarının tespiti veya hukuka aykırı durumun giderilmesi yahut ilgililerin gelecekteki haklarının ihlal edilmesinin önüne geçilmesi için dava açabilir." demiştir.
sizin davanın topluluk davasına girmeyeceğini düşünüyorum. eğer sizin müvekkiliniz kooperatif olsaydı ve kooperatif üyelerinin barşka bir yerden alacağı olsaydı bu durumda topluluk davasından söz edilebilirdi.

VIII. Topluluk davası:
Mevzuatımızda topluluk davasının örneğine tüketici mevzuatında, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da rastlanmaktadır. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 23. maddesinin 4. fıkrasında“ Bakanlık ve tüketici örgütleri [Tüketicinin korunması amacıyla kurulan
dernek, vakıf veya bunların üst kuruluşları] münferit tüketici sorunu olmayan ve genel olarak tüketicileri ilgilendiren hallerde bu Kanunun ihlali nedeniyle
kanuna aykırı durumun ortadan kaldırılması amacıyla tüketici mahkemelerinde dava açabilirler”
hükmüne yer verilmekte; aynı kanun 24. maddesinin 1. fıkrasında ise
“Satışa sunulan bir seri malın ayıplı olması durumunda Bakanlık, tüketiciler
veya tüketici örgütleri, ayıplı seri malın üretiminin ve satışının durdurulması ve
satış amacıyla elinde bulunduranlardan toplatılması için dava açabilir” hükmü yer almaktadır.
HMK, tüketici mevzuatında yer alan bu hükmü genelleştirerek, başka uyuşmazlıklarda da uygulanabilecek genel bir topluluk davası ihdas etmektedir.
HMK’nın 113. maddesine göre:
“Dernekler ve diğer tüzel kişiler, statüleri çerçevesinde, üyelerinin veya mensuplarının yahut temsil ettikleri kesimin menfaatlerini korumak için,
kendi adlarına, ilgililerin haklarının tespiti veya hukuka aykırı durumun giderilmesi yahut ilgililerin gelecekteki haklarının ihlâl edilmesinin önüne
geçilmesi için dava açabilir.”
Kısa bir gerekçesi olan bu kanun hükmünün ne şekilde uygulanacağı, yargı içtihatlarıyla belirginleşecektir. Bu aşamada, bu hükümde tanımlanan topluluk davasının, eda taleplerini ve kesin hükmün üçüncü kişilere etkisini içermemesive üçüncü kişilerin hükmün icra kabiliyetinden yararlanmasını öngörmemesi dolayısıyla,
Amerika Birleşik Devletleri’ndeki “sınıf davası” müessesesine göre daha dar; fakat, dava takip yetkisini, çok genel bir ifadeyle bütün tüzel kişilere
tanıması dolayısıyla Avrupa Birliği ülkelerindeki “birlik davası” müessesesine göre daha geniş kapsamlı olduğu belirtilebilir.(İstanbul Barosu Dergisi 2011/5)

Kooperatif üyesi müvekkilleriniz galiba hayvan sahibi süt yetiştiricileri . Bu durumda aklıma şu sorular geliyor : Hepsi , aynı ahırı mı kullanıyor ? Hepsi aynı inekten mi süt temin ediyor ? Hepsi birleşip mi inek harcamalarını karşılıyor ( saman , su , ısınma v.s.) ? Elde edilen geliri aralarında bölüşüyorlar mı ? Ve örnekleri çoğaltabiliriz.Kaldıki bu soruların hepsinin cevabı evet bile olsa , ben yine de topluluk davasına şüpheyle bakardım.