|
|
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 09.04.2008 T., 2008/4-321 E., 2008/303 K: "...Belediyelerin yerine getirmekle yükümlü bulundukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği harcamaların karşılığını oluşturan ve büyük bir bölümü kamu hukukuna dayalı olan gelir kaynaklan, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nda sayılmıştır. Ağırlıklı olarak bu gelir kaynakları, İlan ve Reklam Vergisi ( md. 12 ), Eğlence Vergisi ( md. 17 ), Haberleşme Vergisi ( md. 29 ) Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisi ( md. 34 ) gibi çeşitli vergilerden; İkinci Kısım'da düzenlenen Belediye Harçlarından ve Üçüncü Kısımda düzenlenen Harcamalara Katılma Payları'ndan oluşmaktadır. "Ücrete tabi işler" başlıklı 97. maddede ve ayrıca "Müze giriş ücretleri ile madenlerden belediyelere pay" başlıklı mükerrer 97. maddede, belediyelerin gelir elde edecekleri diğer kaynaklar düzenlenmiştir.
Söz konusu 97. maddenin 04.12.1985 gün ve 3239 S.K.'nun 125 maddesi ile yapılan değişiklikten önceki metni, belediyelere sadece ilgililerin isteğine bağlı olarak yapacakları, harç ve katılma payı konusuna girmeyen her türlü hizmet için, belediye meclislerince düzenlenecek tarifelere göre ücret alma yetkisi vermekte idi.
Anılan değişiklik sonucunda, "Ücrete tabi işler" başlıklı 97. maddenin birinci fıkrası "Belediyeler bu kanunda harç veya katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı olarak ifa edecekleri her türlü hizmet ve belediye mücavir alan sınırları içerisinde yer altı sularından kamu ve özel kişiler tarafından elde edilen kullanma ve sanayi suları için belediye meclislerince düzenlenecek tarifelere göre ücret almaya yetkilidir. Belediye'ye tekel olarak verilmiş işler kendi özel hükümlerine tabidir." şeklini almıştır. Ancak, madde metnindeki " ... ve belediye mücavir alan sınırları içerisinde yer altı sularından kamu ve özel kişiler tarafından elde edilen kullanma ve sanayi suları ... " ibaresi ve ayrıca, "Yer altı sularından kamu ve özel kişiler tarafından elde edilen kullanma ve sanayi sularına ait ücretler İstanbul'da İSKİ, 3030 Sayılı Kanunun uygulandığı yerlerde Büyük Şehir Belediyeleri tarafından tahsil edilir." hükmünü taşıyan ikinci fıkrası, Anayasa Mahkemesi'nin 31.03.1987 gün ve Esas: 1986/20, Karar: 1987/9 sayılı kararı ile iptal edilmiştir.
Belediyelerin gelir kaynaklarının büyük bir bölümü kamu hukukuna dayandığından ve üstlenilen kamu hizmetlerinin gerektirdiği harcamaların karşılığını oluşturduğundan, belediyelerin alacakları vergi, resim, harç ve benzerlerinin Anayasa'nın 73. maddesinde öngörülen esaslar dairesinde kanunla konulması zorunludur. Başka bir ifadeyle; belediyeler, kanunla düzenlenmemiş olan herhangi bir gelir kaynağını oluşturamazlar ve kullanamazlar. Aksi takdirde, o gelir kaynağı hukuksal dayanaktan yoksun olur.Yukarıda açıklandığı ve direnme kararında da değinildiği üzere; belediyelere, mücavir alan sınırları içerisinde yer altı sularından elde edilen kullanma ve sanayi sularından ücret alma yetkisini veren kanun hükmü iptal edilmiş ve onun yerine, aynı yetkiyi içeren herhangi bir kanun hükmü konulmamış bulunduğuna; mevzuatımızda bu yönde başkaca bir kanuni düzenleme de mevcut olmadığına göre; somut olayda davalı idarenin, kendisine ait Tarifeler Yönetmeliği'ndeki düzenleme çerçevesinde, davadaki menfi tespit isteminin konusunu oluşturan bedeli tahakkuk ettirmesinin, hukuki dayanaktan yoksun bulunduğunun kabulü gerekir.
Somut olayda, yukarıda değinilen 97. madde anlamında 'ilgilinin isteğine bağlı olarak ifa edilmiş bir hizmet'in varlığından söz edilemeyeceği de açıktır.
Bu kabul karşısında, somut olayda kaçak su tutanağına konu kuyunun yer altı suyu elde etme amacıyla mı yoksa drenaj amaçlı olarak mı tesis edilmiş bulunduğunun da herhangi bir önemi ve varılan sonuca bir etkisi yoktur. Hal böyle olunca, yerel mahkemenin aynı gerekçeye dayalı, davanın kabulüne dair direnme kararı usul ve yasaya uygun olup, onanmalıdır."
Saygılarımla...
|
07-07-2009, 19:26
Benzer Konular
