Takibin hangi aşamasına kadar haciz yapılabilir?

İş Mahkemesinin ilamına dayanan çok sayıda ilamlı icra takibindeki borçlu işveren şirketin alacaklısı olduğu bir ilamlı icra takip dosyasından bu dosyaya borçlusu (borçlumuzun borçlusu) tarafından konulan teminat mektubunun paraya çevrilip sıra cetveli düzenlenmesinden ve sıra cetveline yapılan bir itiraz nedeniyle İcra Mahkemesinde dava açılmasından sonra haberdar olduk. Kendi ilamlı takiplerimizden bu dosyaya haciz yazısı alıp bu dosyaya koyduk.

Bu durumda, haczin haczedilen malların satışından sonra para kasaya girinceye kadar haciz yapılabilir kuralı geçerli olur mu? Bizim hacizlerimiz kabul edilerek garameten paylaşıma girebilir miyiz?

Sorularıma olumlu yanıt verilebilecekse, bunların yasal dayanakları nelerdir ve bu konularda elinde Yargıtay içtihadı olan var mı?

İlgilenebilecek arkadaşlara teşekkürler...

sizin borçlunuz olan şirket, anladığım kadarıyla başka bir dosyanın alacaklısı. ve sizde o dosyaya haciz uygulamışsınız.Burada hacze iştirak hükümlerinin uygulanmayacağını düşünüyorum. Şayet; sizin borçlunuz başka dosyanında borçlusu olsa, o dosyadaki bir mala haciz uygulasaydınız ozaman hacze iştirak (İ.İ.K 100 madde) uygulanırdı. Ama burada şirket diğer dosya borçlusu değil alacaklısı. dosya haczi ile Alacaklı (borçlunuz)nın tüm parasına haciz koyabilirsiniz. Bu da para alacaklıya ödenene kadar her zaman olur.(Sizde zaten bunu yapmışsınız.

sizinde yorumunuzu bekliyorum?

Bu tam anlamıyla 3.kişilerdeki hak ve alacağın haczidir ve alacak borçlunuz şirkete ödenene kadar bunu yapabilirsiniz.

Benim haciz taleplerim, borçlumuz şirketin alacaklı olduğu icra dairesinin müdürü tarafından, haciz yazısı alınmış olmasına rağmen (ki tabii ki almak zorundaydı) sıra cetveline dahil edilemeyeceğim yönünde cevaplanmıştı. Gerekçesi de, paranın kasaya girmiş olmasıydı, teminat mektubu paraya çevrildikten ve bu para kasaya girdikten sonra üzerine haciz konulamaz denmişti (menkul mallar icra yoluyla satıldıktan sonra satış parası kasaya girene kadar üzerine haciz konulabilir ile kıyas yaparak bunu söylemişti).

Ben ise, para kasada olduğu müddetçe üzerine haciz konulabileceğini söylemiştim. Eğer benim -sanırım siz de böyle düşünüyorsunuz- düşüncem doğru ise, o zaman bu paylaşımın, teorik olarak- hiçbir zaman yapılamaması gibi bir risk de ortaya çıkabilir. Çünkü, her zaman, tam paylaşım bitti denilecek iken vb. biri çıkıp da ben de haciz koyuyorum diyebilir -teorik olarak.

o parayı kaçırmadan bence icra mahkemesine başvurun.

İlk haciz üzerine satılan malın tutarı vezneye girinceye kadar haciz yapılabilir şeklinde değilde "İlk haciz üzerine satılan malın tutarı vezneye girinceye kadar aynı derecede hacze iştirak edilebilir." şeklinde bir kanun hükmü söz konusudur.

Sizin olayınızda icra dairesi haklı durumdadır ancak gerekçesi yanlıştır. Husus "teminat mektuplarının niteliğine" yöneliktir.

Aşağıda kararı sunuyorum.

T.C.
YARGITAY
Onikinci Hukuk Dairesi Esas No: 2002/11241 Karar No: 2002/12288 Tarih: 10.6.2002

• TEMİNAT MEKTUBUNUN FONKSİYONU ( Teminat Mektubunun veya paraya Çevrildikten Sonra Artan Paranın Bir Başka İşten Dolayı Haczedilemeyeceği - Teminat Mektubunun Kıymetli Evrak Sayılamayacağı )
• KIYMETLİ EVRAK NİTELİĞİ ( Teminat Mektubunun Fonksiyonu - Teminat Mektubunun veya paraya Çevrildikten Sonra Artan Paranın Bir Başka İşten Dolayı Haczedilemeyeceği )
• BAŞKA BİR İŞTEN DOLAYI haciz ( Teminat Mektubunun Fonksiyonu - Teminat Mektubunun Kıymetli Evrak Sayılamayacağı )

ÖZET :
Teminat mektubu, hisse senedi veya tahvil gibi kıymetli evrak niteliğinde olmadığından mektubun kendisinin haczi mümkün değildir. Ayrıca teminat mektubu hangi iş için verilmiş ise onun için haczedilip paraya çevrilebileceğinden başka bir işten dolayı bu paranın haczi mümkün değildir.
DAVA :
Yukarıda tarih ve numarası yazılı merci kararının müddeti içinde temyizen tetkiki Borçlu vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü :
KARAR :
Borçlu Belediyenin Ankara 10. İcra Müdürlüğünün 2001/9715 sayılı dosyası için haczin kaldırılmasına yönelik olarak Ankara 11. İcra Tetkik Mercii Hakimliğinin 2002/30 sayılı kararı doğrultusunda teminat mektubu ibraz ettiği anlaşılmaktadır. Bir banka tarafından verilen teminat mektubu dolayısı ile banka muhtemel bir rizikoyu garanti ederek muhatap lehine ödeme taahhüdü altına girmektedir. Teminat mektubu hisse senedi veya tahvil gibi kıymetli evrak niteliğinde olmadığından mektubun kendisinin haczi mümkün değildir. Ayrıca teminat mektubu hangi iş için verilmiş ise onun için haczedilip paraya çevrilebileceğinden başka bir işten dolayı bu paranın haczi mümkün değildir.
Bu nedenle borçlu belediyenin başka İcra dosyasındaki borcundan dolayı bu dosya için verilen teminat mektubunun paraya çevrilmesinden sonra arta kalan miktarın haczi mümkün değildir. Mercice şikayetin kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile reddi isabetsizdir.
SONUÇ :
Borçlu vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile merci kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK.366. ve HUMK.428. maddeleri uyarınca ( BOZULMASINA ), 10.6.2002 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Hasan Bey, sanırım olayı tam anlatamadım. Burada sözkonusu olan teminat mektubu, bizim borçlumuz olan işveren şirketin davacısı olduğu bir ticaret mahkemesi davasında davayı kazanmasını müteakip davalısının temyiz aşamasında icra dosyasında alacağı temin etmek için verdiği bir teminat mektubudur. Ticaret mahkemesi kararı Y. tarafından onandıktan sonra da teminat mektubu paraya çevrilmiş ve para icra dairesi kasasına girmiştir yani borçlumuzun alacağı tahsil edilmiş olmaktadır. Bu aşamaya kadar borçlumuzun alacaklı olduğu bu ilamlı icra takibindeki alacak üzerine birçok haciz konulmuştur. Biz de haciz koyana kadar sıra cetveli düzenlenmiş ve fakat bir alacaklının itirazı üzerine sıra cetvelinin iptali için icraa mahkemesinde dava açılmıştır. Ben de tam bu aşamada haciz koyarak alacağımızın işçi alacağı olduğu gerekçesiyle garameten paylaşım talep ediyorum. Sözkonusu olan olay böyledir. Değerlendirmenizi buna göre yaparsanız sevinirim.

Bence soruna şu şekilde yaklaşıp, çözüm aramak lazımdır. Sıra cetveli düzenlendikten sonra, cetvelde yer alan alacaklılar itiraz edebilir(Somut olayda alacaklı henüz cetvelde değildir). İtiraz red edilirse, sıra cetveli kesinleşir ve paylaştırma yapılır. Bu aşamada yeni bir haciz uygulaması yapıldığında yeniden sıra cetveli yapılması gerekmeyecek midir? O vakit, diğer alacaklılar alacaklarını geç tahsil etmeyecekler mi?

Alıntı: Yazan Nusret Ben ise, para kasada olduğu müddetçe üzerine haciz konulabileceğini söylemiştim. Eğer benim -sanırım siz de böyle düşünüyorsunuz- düşüncem doğru ise, o zaman bu paylaşımın, teorik olarak- hiçbir zaman yapılamaması gibi bir risk de ortaya çıkabilir. Çünkü, her zaman, tam paylaşım bitti denilecek iken vb. biri çıkıp da ben de haciz koyuyorum diyebilir -teorik olarak.

Açıkladığım nedenlerle, alıntısını yaptığım görüşünüze katılıyorum.

Alıntı: Yazan Nusret Benim haciz taleplerim, borçlumuz şirketin alacaklı olduğu icra dairesinin müdürü tarafından, haciz yazısı alınmış olmasına rağmen (ki tabii ki almak zorundaydı) sıra cetveline dahil edilemeyeceğim yönünde cevaplanmıştı. Gerekçesi de, paranın kasaya girmiş olmasıydı, teminat mektubu paraya çevrildikten ve bu para kasaya girdikten sonra üzerine haciz konulamaz denmişti (menkul mallar icra yoluyla satıldıktan sonra satış parası kasaya girene kadar üzerine haciz konulabilir ile kıyas yaparak bunu söylemişti).

Bence de memurun gerekçesi doyurucu değil. Paylaştırma yapıldıktan sonra kasada borçluya ait bir miktar para kalsaydı, buna haciz koyamayacak mıydı?

Alıntı: Yazan Nusret Hasan Bey, sanırım olayı tam anlatamadım. Burada sözkonusu olan teminat mektubu, bizim borçlumuz olan işveren şirketin davacısı olduğu bir ticaret mahkemesi davasında davayı kazanmasını müteakip davalısının temyiz aşamasında icra dosyasında alacağı temin etmek için verdiği bir teminat mektubudur. Ticaret mahkemesi kararı Y. tarafından onandıktan sonra da teminat mektubu paraya çevrilmiş ve para icra dairesi kasasına girmiştir yani borçlumuzun alacağı tahsil edilmiş olmaktadır. Bu aşamaya kadar borçlumuzun alacaklı olduğu bu ilamlı icra takibindeki alacak üzerine birçok haciz konulmuştur. Biz de haciz koyana kadar sıra cetveli düzenlenmiş ve fakat bir alacaklının itirazı üzerine sıra cetvelinin iptali için icra mahkemesinde dava açılmıştır. Ben de tam bu aşamada haciz koyarak alacağımızın işçi alacağı olduğu gerekçesiyle garameten paylaşım talep ediyorum. Sözkonusu olan olay böyledir. Değerlendirmenizi buna göre yaparsanız sevinirim.

Sayın Nusret, sanırım olayınızı anlamadan Yargıtay kararı taramaya başladım ve teminat mektubuyla ilgili kararlardan birine göre yorumda bulundum. Stajyer acemiliğime verin.

YARGITAY 19. HUKUK DAİRESİ
E: 2007/2009 K: 2007/5577 T: 31.05.2007
kararında şu ibare geçmektedir.

"Sıra cetveli, bedeli paylaşıma konu mal üzerinde,
satış tarihi itibariyle haczi bulunan alacaklılar dikkate alınarak
düzenlenir."

Bu ibare dikkate alındığında İcra veznesine -sizin takibinizde borçlu fakat diğer davada alacaklı olan- şirket lehine giren paranın "satışı" durumu söz konusu olmadığı için teminatın çözülmesi anına kadar haciz sahibi olan alacaklılar faydalanacaktır kanaatindeyim.