kambiyo senedi vasfını kaybetmiş çek için yapılan takipte faiz başlangıcı

ibraz süresi içinde ibraz edilmiş karşılıksız çıkmış bir çek, alacaklının iyi niyeti sonucu zamanaşımı geçmiş.ilamsız takip yapılacaktır ancak faiz başlangıcı konusunda bankaya ibraz tarihimi dikkate alınacak yoksa ibraz süresinin bitim tarihimi gözönüne alınacaktır.ticari faiz istemek yerindemidir. teşekkürler

Zamanaşımına uğramış çek yazılı delil başlangıcı sayılır.Bununla işlemiş faiz istenemez.Temerrüt faizine karar verilebilmesi için borçlunun daha önceden temerrüte düşürülmesi gerekir.Temerrüt yoksa faiz takip tarihinden itibaren başlar.(G. Eriş,Çek Hukuku, S.147 vd)

Çek zamanaşımına uğradığından ticari faiz istenemez diye de düşünüyorum.

T.C. YARGITAY
11.Hukuk Dairesi
Esas: 2003/2615
Karar: 2003/9053
Karar Tarihi: 09.10.2003
ÖZET: Davalının sebepsiz zenginleştiğine dayanılarak açılan tahsil davasında; Mahkemece, sebepsiz zenginleşmeye konu çek bedelinin dava tarihinden itibaren ticari temerrüt faiziyle tahsiline karar verilmiştir. Davacı ise, keşide tarihinden itibaren temerrüt faizine hükmedilmesini istemiştir. Temerrüdün başlangıcı noktasında TTK.nun 644 ncü maddesinde her hangi bir açıklık bulunmamaktadır. Ancak, talep sebepsiz zenginleşmeye dayalı olup, BK.nun 61 ve devamı maddelerinde düzenlenmiş olan sebepsiz zenginleşme taleplerinde, ana alacağa sebepsiz zenginleşmenin gerçekleştiği andan itibaren temerrüt faizi yürütülmesi gerektiği uygulamada kabul edildiğine göre, TTK.nun 644 ncü maddesine dayalı bu tür davalarda da sebepsiz zenginleşmenin vaki olduğu tarihten itibaren temerrüt faizine hükmedilmesi gerekir. Dava konusu kambiyo senedi, çek niteliğinde olduğuna göre, sebepsiz zenginleşmenin gerçekleştiği tarih, şayet çek ibraz edilmiş ise, ibraz günü, ibraz mevcut değilse ibrazı gereken son gün olarak kabul edilmelidir. Olayda çekin bankaya ibraz edildiğine dair geçerli şerh düşüldüğüne göre, bu tarihten itibaren davacı yararına temerrüt faizine hükmedilmesi gerekirken, dava tarihinden itibaren faize hükmedilmesi doğru görülmemiştir.
(6762 S. K. m. 644) (818 S. K. m. 61, 62, 63)
Dava : Taraflar arasında görülen davada İstanbul Asliye 3.Ticaret Mahkemesi'nce verilen 25.04.2001 tarih ve 1999/772 - 2001/463 sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi Berkant Şengel tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Karar: Davacı vekili, davalı tarafından keşide edilen ve müvekkilinin bir borçlusu tarafından verilen çekin karşılıksız çıktığını, süresinde takip yapmadıklarını, davalının sebepsiz zenginleştiğini iddia ederek, 1.800.000.000.-TL alacağın keşide tarihinden işleyecek reeskont faiziyle tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı, davaya yanıt vermemiştir.
Mahkemece, iddia, toplanan kanıtlar ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, 1.800.000.000.-TL çek bedelinin, davalının çekin kimde olduğunu bilememesi ve davadan önce temerrüde düşürüldüğünün ispat edilememesi gerekçesiyle dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, TTK.nun 644 ncü maddesinden kaynaklanan sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacağın tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, sebepsiz zenginleşmeye konu çek bedelinin dava tarihinden itibaren ticari temerrüt faiziyle tahsiline karar verilmiştir. Davacı ise, keşide tarihinden itibaren temerrüt faizine hükmedilmesini istemiştir.
Temerrüdün başlangıcı noktasında TTK.nun 644 ncü maddesinde her hangi bir açıklık bulunmamaktadır. Ancak, talep sebepsiz zenginleşmeye dayalıdır. O halde, uyuşmazlığın çözümünde bu hukuki dayanağın ilkelerinden faydalanılmalıdır. Nitekim, doktrinde de bu davada faizin genel hükümlere göre istenebileceği vurgulanmıştır. ( Bkz.F.Öztan, Kıymetli Evrak Hukuku, Ankara 1997, 2.Bası, Sh.904 ve devamı ) BK.nun 61 ve devamı maddelerinde düzenlenmiş olan sebepsiz zenginleşme taleplerinde, ana alacağa sebepsiz zenginleşmenin gerçekleştiği andan itibaren temerrüt faizi yürütülmesi gerektiği uygulamada kabul edildiğine göre, TTK.nun 644 ncü maddesine dayalı bu tür davalarda da sebepsiz zenginleşmenin vaki olduğu tarihten itibaren temerrüt faizine hükmedilmesi gerekir.
Dava konusu kambiyo senedi, çek niteliğinde olduğuna göre, sebepsiz zenginleşmenin gerçekleştiği tarih, şayet çek ibraz edilmiş ise, ibraz günü, ibraz mevcut değilse ibrazı gereken son gün olarak kabul edilmelidir. Olayda çekin bankaya ibraz edildiğine dair geçerli şerh düşüldüğüne göre, bu tarihten itibaren davacı yararına temerrüt faizine hükmedilmesi gerekirken, dava tarihinden itibaren faize hükmedilmesi doğru görülmemiştir.
Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacılar yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 09.10.2003 tarihinde oybirliği ile karar verildi.


Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programları
**************************************

sayın vardar daha önce sınırsız adlı üye meslektaşımıza yoladığınız bu karadan bende yararlandım çok teşekkürler.sayın akpunar önce bende sizin gibi düşündüm ancak elimdeki çek süresi içinde bankaya ibraz edilmiş ve karşılıksız ibaresi yazılmıştır.bu tarihte temerrüde düştüğü açıktır ayrıca ticari iş olma özelliği devam etmektedir. iyi çalışmalar

Sayın meslektaşlarım;
aynı olay henüz başıma geldi.bu nedenle fikir ve yardımlarınıza ihtiyacım var.
ibraz süresi içerisinde bankaya ibraz edilmiş ve arkasına karşılıksızdır şerhi işlenmiş bir çekte ; müvekkilimin iyiniyetli yaklaşımları sonucunda 6 aylık zamanaşımı süresinin geçirilmesi sebebi ile ilamsız takip yaptık.borçlu takibe itiraz etti ve takip durdu.henüz zamanaşmı itirazı söz konusu değil.sadece borcumuz yoktur denilmiş.
açacağım itirazın iptali davasında zamanaşımı def'i ile karşılaşmama binaen ; talebimi ÖNCELİKLE İTİRAZIN İPTALİ;OLMAZSA SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME HÜKÜMLERİNE GÖRE DAVAMIN KABULÜ şeklinde yöneltsem ne derece başarılı olurum.Ya da önerebileceğiniz başka bir yol var mıdır?
Saygılarımla..

Bahsi geçen Yargıtay kararı, TTK 644'de düzenlenen zamanaşımına uğramış ve bu nedenle kambiyo senedi vasfını yitirmiş çeke dayalı istirdat davasıdır.Bu dava her ne kadar sebepsiz iktisap hukuksal nedenine dayansa da, dava açma süresi ve yargılama usulleri açısından spesifik bir davadır.Ayrıca, TTK 644' hükmüne ancak çeki ciro yoluyla devralan hamil dayanabileceğinden, keşideci ile arasında temel ilişki olan lehtarın bu hükme dayanarak dava açması mümkün değildir. (19 HD, 2005/8811 E. - 2006/5123 K. 9.5.2006 T.)


İlk soruda çeke dayanılarak yapılacak bir ilamsız takipten bahsedilmektedir.Zamanaşımına uğrayan çekler nedeniyle yapılan takipte ve açılan itirazın iptali davasında, davacı alacaklı kambiyo hukukuna ve çeke dayanamayacağından (19 HD, 2005/4081 E. -12256 K. 07.12.2006 T.)temerrüt tarihi ve faiz niteliği konusunda daha önceki mesajımdaki görüşlerimi yineliyorum.İtirazın iptali davasında - eğer arada bir temel ilişki varsa- temel ilişkiye dayanıldığında, yazılı delil başlangıcı olan çek, şahitler vd. delillerle ticari alacak ispatlandığında, ticari(avans) faizi istenebileceğinde şüphe yoktur.Ne varki, temerrüt tarihi açısından zamanaşımına uğramış çekin bankaya ibraz tarihi değil, ticari ilişkideki semen alacağının muacceliyet tarihi dikkate alınacaktır.

Sayın Av gzm,

Eğer müvekkilinizle davalı arasında temel ilişki varsa ( lehtar vs. keşideci veya hamil vs. cirantası)bu durumda itirazın iptali davası, eğer yoksa TTK 644'e dayalı sebepsiz iktisaba dayalı dava açılmalıdır. Her iki davanın terditli olarak açılması kanımca mümkün değildir.

Sayın Akpunar;
müvekkilim yetkili hamil ve keşideci ile aralarında bir ciranta var ;
müvekkil ile keşidecinin arasındaki temel ilişkiyi ispatlamam biraz güç olabilir kanaatindeyim.sebepsiz zenginleşme davası açma gibi bir fırsatım varken itirazın iptali yolunu hiç kullanmadan sebepsiz zeng. açmam daha mantıklı gibi görünüyor.Zira itirazın iptali istemi reddedildiğinde aleyhimize ;%40 haksız icra tazminatı ve vekalet ücreti takdir edilmesi gibi bir sonuç müvekkil açısından şahsıma karşı güvensizlik yaratabilir.
Peki sebepsiz iktisap davası açarsam ; bunun sonuçları ne olur?ilk defa başıma gelen bir olay?yargılama aşamasında çeki ibraz etmem yeterli mi yoksa ispat yükü açısından başka yükümlülüklerle karşılaşma olasılığım var mı?
Saygılarımla..

Arada ciranta olduğuna göre bu durumda zaten temel ilişkiye dayanamazsınız.Ya cirantanıza temel ilişkiden ya da keşideciye 644'den başvurmanız gerekiyor.Eğer süre geçmemişse, 644 daha lehinize.Bu davada ispat yükü keşidecidedir.Ödeme yaptığını veya sebepsiz zenginleşmediğini ispatlayacaktır.

Sayın Akpunar ;
sebepsiz iktisap davasını açmam halinde halihazırdaki durmuş takibimin bu davaya bir zararı olur mu?

Sayn Av Gzm,

Aşağıdaki karara göre dava açılabilecektir.Ayrıca icra takibini sebepsiz zenginleşme alacağı olarak açmışsanız, itirazın iptalini aynı nedene dayalı olarak açabileceğinizi ve inkar tazminatı alabilceğinizi düşünüyorum.

Kolay Gelsin

Alıntı: T.C. YARGITAY 11. HUKUK DAİRESİ E. 2002/12698 K. 2003/5289 T. 22.5.2003 • ÇEKİN ZAMANAŞIMI SÜRESİ İÇİNDE İŞLEME KONULMAMASI ( Hamilin Zamnaşımı Def'iyle Karşılaşacağı - Keşideci Çek Miktarı Kadar Zenginleşeceği Hamil de Aynı Miktarda Zarara Uğrayacağından Dava Açma Hakkı Bulunduğunun Kabulü Gereği ) • SEBEPSİZ ZENGİNLEŞMEYE DAYANARAK KEŞİDECİYE MÜRACAAT HAKKI ( Süresinde Bankaya İbraz Edilen Çekin Zamanaşmı Süresinde İşleme Konulmaması - Çek Miktarının Keşideciden Sebepsiz Zenginleşmeye Dayalı Olarak Talep Edilebileceği ) • SENEDE DAYANAN HAKLARIN KORUNMASI ( Kanun Hükmünce Yapılması Gerekli İşlemlerin Yerine Getirilmemesinden Dolayı Hakkın Düşmesi - Keşidecinin Sebepsiz Zenginleşme Hükümlerine Göre Borçlu Kalacağı ) 6762/m. 644 ÖZET : T.T.K.nun 644/1 ncı maddesi hükmüne göre, senede dayanan hakların muhafazası için kanun hükmünce yapılması gerekli işlemlerin yerine getirilmemiş olmasından dolayı haklar düşmüş olsa bile keşidecinin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre borçlu kalacakları öngürülmüştür. DAVA : Taraflar arasında görülen davada Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi'nce verilen 09.10.2002 tarih ve 2002/242 - 2002/353 sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi Ali Orhan tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü: KARAR : Davacı vekili, davalının keşidecisi olduğu ve dava dışı şirketçe müvekkilinin alacağına karşılık teminat olarak verilen çekin süresinde karşılıksız çıktığını ve zamanaşımına uğradığını, davalı aleyhine ilamsız takipte bulunulduğunu, takibin itiraz üzerine durduğunu, bu durumdan müvekkilinin davacı ile doğrudan bir temel ilişkisi olmadığından itirazın iptali davasından sonuç alınamayacağının düşünüldüğünü ileri sürerek T.T.K'nun 730/14.maddesi yollaması gereğince 644.madde gereğince çek bedeli kadar nedensiz zenginleşmeye dayanarak, 1.230.000.000 TL'nin karşılıksız kaldığı tarihten itibaren faizi ile birlikte davalıdan tahsilini istemiştir. Davalı vekili, çekin zamanaşımına uğradığını ve davacının muhatabının çeki teminat olarak bankaya veren dava dışı şirket olması gerektiğini savunarak, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, davacının keşideci, davacı ile temel borç ilişkisi bulunmadığı ve çekin zamanaşımına uğradığı, ancak süresinde muhataba ibraz edildiğinden çeke dayalı müracaat hakkının oluşmadığı, bu nedenle T.T.K.'nun 644.maddesi gereğince dava açma hakkı bulunmadığı gerekçesiyle, red kararı verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. Dava, zamanaşımına uğramış çek nedeniyle hamil bankanın keşideci aleyhine T.T.K.'nun 644.maddesine göre sebepsiz zenginleşmeye dayalı olarak açılmış alacak istemine ilişkindir. Mahkemece,çeke dayalı müracaat hakkının oluşmadığı ve bu nedenle T.T.K.'nun 644. maddesine dayanılarak dava açılamayacağı gerekçe gösterilerek red, kararı verilmiştir. T.T.K.nun 644/1 ncı maddesi hükmüne göre, senede dayanan hakların muhafazası için kanun hükmünce yapılması gerekli işlemlerin yerine getirilmemiş olmasından dolayı haklar düşmüş olsa bile keşidecinin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre borçlu kalacakları öngürülmüştür. Mahkemece, bu hükmün gözden kaçırılarak, çekin süresinde ibraz edilmemiş olmasından dolayı hamilin T.T.K.'nun 644 ncü maddesine göre bu davayı açamayacağına ilişkin kabulü doğru görülmemiştir. Kaldı ki, dosya kapsamına göre, dava konusu çek süresinde muhataba ibraz edilmiştir. Ancak, ibraz tarihinden itibaren 6 aylık zamanaşımı süresi içinde işlem görmediğinden zamanaşımına uğramış olup,ortada müracaat hakkı kullanılması mümkün olan ancak, her an müracaat hakkı zamanaşımı def'i ile engellenebilecek bir çek sözkonusu olduğundan, hamilin T.T.K'nun 644.maddesinde düzenlenen ve temel ilişkiye dayanmayan, çek bedeli kadar keşidecinin sebepsiz zenginleşmiş olması ve aynı şekilde hamilin aynı miktar kadar zararının oluşması nedeniyle dava açması mümkündür. O halde, mahkemece, işin esasına girilerek, sonucuna göre karar vermek gerekir iken, aksi düşünceyle red kararı verilmesi bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile kararın BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 22.05.2003 tarihinde oybirliğiyle karar verildi. yarx

Saygı değer meslektaşlarım benimde buna benzer fakat biraz farklı bir sorunum var. Müvekkilim çeki ibraz süresi içinde muhatap bankaya ibraz etmemiş ve dolayısıyla çekin arkasına şerh koyulmadan icra takibine geçilmiş ve itiraza uğramıştır. Bu durumda itirazın iptali davası açmayı düşünüyoruz. Fakat bu durumda arkası yazılmamış olan çek süresi geçmiş kambiyo senedi olarak nitelendirilebilinir mi? şimdiden teşekkür ederim?

sayın avangardea;
süresinde bankaya ibraz edilmemiş çekin ; zamanaşımı geçmiş bir çekten bir farkı yoktur.bu nedenle kambiyo hukuku ile ilgili müracaat haklarınızı yitirmiş olduğunuzdan;açacağınız itirazın iptali davasının reddedilme olasılığı çok yüksek.bu nedenle direkt keşideciye karşı sebepsiz zenginleşme davası açmanız gerekir kanaatindeyim.
Saygılarımla..

Alıntı: Yazan av.gzm sayın avangardea; süresinde bankaya ibraz edilmemiş çekin ; zamanaşımı geçmiş bir çekten bir farkı yoktur.bu nedenle kambiyo hukuku ile ilgili müracaat haklarınızı yitirmiş olduğunuzdan;açacağınız itirazın iptali davasının reddedilme olasılığı çok yüksek.bu nedenle direkt keşideciye karşı sebepsiz zenginleşme davası açmanız gerekir kanaatindeyim. Saygılarımla..

teşekkür ediyorum sayın av. gzm. aslında bu çek elden verilen bir borca karşılık alınmış. ve karşı tarafa güven duyulduğundan dolayı bankaya ibraz edilmemiş. sebebsiz zenginleşme davası açtığımız takdirde sizce kazanabilirmiyiz. çek haricinde hiç bir delilimiz yok?

sayın avangardea; yukarıda okursanız aynı olayla karşı karşıyayız.eğer müvekkiliniz lehtar ise keşideciyle bu borç ilşkisini ispatlamak kaydıyla itirazın iptali davası açmalısınız.çek artık yazılı delil başlangıcı sayıldığından tanık dinletebilir her türlü yasal delile başvurabilirsiniz.benim olayımda iki tarafta şirket bu yüzden şirket cari hesap ekstreleinden de yaralanıcam. kolay gelsin. kazanacağınızı umarım

incitanesinin yanıtına ek olarak ;
şayet müvekkiliniz lehtar değil de yetkili hamilse ; arada bir temel ilişkinin varlığından söz edilemeyeceğinden açacağınız dava TTK hükümleri gereğince ; sebepsiz zenginleşme davası olacaktır.Sebepsiz zenginleşme davasında da borçlu ; bir belge ile borcu ödediğini veya sebepsiz olarak zenginleşmediğini kanıtlayacaktır.İspat yükü borçludadır.
Saygılarımla..

sayın meslektaşlarım,
Süresinde bankaya ibraz edilmiş fakat 6 aylık süresi içerisinde takibe konulmayarak zamanaşımına uğramış hamiline düzenlenmiş bir çek var. Çekin keşidecisi bir limited şirket,ilk ciranta ise şirketin yetkilisi (müdürü).yetkili hamil olan müvekkil adına hangi yolu izlememi tavsiye edersiniz?Çek tarihi 1998.

sayın gökçe yani keşideci şirket ve ciranta aynımı anlayamadım

Alıntı: Yazan incitanesi sayın gökçe yani keşideci şirket ve ciranta aynımı anlayamadım

Sn. incitanesi,
Keşideci bir limited şirket, ilk ciranta ise keşideci şirketin temsilcisi.

sayın gökçe ilamsız takip yapsanız eğer itiraz edilirse ve dava açarsanız 1 yıllık sebepsiz zenginleşme davası için zamanaşımı geçmiş oluyo davanız reddedilebilir.eğer keşideciyle alt ilişkiniz varsa ve bunu ispat edebiliyosanız itirazın iptalii davası açarsınız.takip yapmadan alacak davası açarsanız gene iddianızı ispat etmelisiniz.

Ancak ciranta isek keşideciye karşı TTK 644'e, sebepsiz zenginleşmeye dayanarak dava açabiliyoruz ve bu davada ispat külfeti davalı keşidecide, doğru mu anladım ? Bir de bu davanınn zamanaşımı süresi nedir ve ne zaman başlar? Selamlar.

sayın meslektaşlarım icra takibime itiraz edildi.itirazın iptali davam ticaret mahkemesinde görülüyor.elimde dava tarihinden itibaren ticari temerrüt faizine hükmedileceğine dair yargıtay kararları var ancak; mademki sebepsiz zenginleşme davasında çekin arkası yazıldığı andan temerrüt faizi işliyor.benim lehtar vekili olarak keşideciye açtığım davada işlememesi için bir engel varmı? bu konuda içtihatlarınızı bekliyorum

Benzer bir durumda da; Müvekkilim çeki ibraz süresi içinde muhatap bankaya ibraz etmemiş ve 6 aylık sürede geçirildiğinden bahisle çekin arkasına şerh koyulmadan icra takibine geçilmiş ve borçluya örnek no:7 gönderilmiş ve itiraza uğramıştır. 1 yıılık süre de geçtiğinden dolayı Sebebpsiz zenginleşme davası açabilmek de mümkün değildir. Mevcut halde itirazın iptali davasından başka bir yol varmıdır?