Paylaşmalı Mal Ayrılığı Sözleşmesi/Katkı Payı/Katılım Alacağı

Merhabalar:
Eşimle 1998 yılında evlendik ve 10 yıl yurtdışında yaşadıktan sonra 2008 yılında Türkiye'ye kesin dönüş yaptık. 10 yaşında bir kızımız var ve eşime Mayıs ayında boşanma davası açtım. Evliliğimizde hep sorunlarımız oldu; ben hep düzeleceğini ümit ettim. Ancak maalesef artık dayanacak gücüm kalmadı.
Benim eğitim seviyem ve iş tecrübelerim eşimden daha iyi konumda olduğundan çalışma şartlarım eşimden hep daha iyiydi. TR'ye döndüğümzden beri iş bulmakta da hayli zorlandı ve yaklaşık 2 sene kadar işsiz kaldı. Bir ara USA'ye gitti ve bir müddet orada çalıştı ama bize yine bir faydası dokunmadı.
Tamamı benim emeklerim ve birikimlerimin karşılığı ve aileminde desteğiyle alınmış birinde şimdi kızımla oturduğumuz ve diğeri de kirada olan iki dairem ve bir de arabam var. Biz geçen yıl 30 Temmuz 2009'da bir notere gidip "Düzenleme Şeklinde Mal Ayrılığı Sözleşmesi" imzalamak istiyoruz dedik ve Noter de önümüze evrakları koydu ve ben henüz öğrendim ki imzaladığımız doküman "paylaşmalı mal ayrlığı sözleşmesi" imiş. Ve anladığım kadarıyla "boşanma" da katılım payını (!) ispat edebilirse iki evin ve arabamın yarısını alabilecek. Evler de arabada 30 Temmuz 2009 tarihinden (yani anlaşma tarihinden) ÖNCE alınmıştır ve hepsi de benim adımadır.
Lütfen bir uzman bana bu konuda daha aydınlatıcı bilgi verebilir mi? Kanun metninden ziyade neler olabileceğine dair daha pratik ve benim anlayabileceğim bir dilden açıklama yapılırsa çok memnun olurum lütfen))
Bilmek istediğim şey şu; eşimin mallardan pay isteme hakkı var mı? Varsa bunu ispat etmesi mi gerekiyor yoksa istediği için kanun direkt yarısını mı veriyor? Mallar bir bütün olarak mı yoksa ayrı ayrı mı değerlendiriliyor?
Aydınlatıcı cevaplarınız için şimdiden teşekkürler...

Sn.Katılımcı

Katkı payı/değer artış oranı:
1 Ocak 2002 tarihinden önce yasal mal rejimi mal ayrılığıdır.Bu tarihe kadar edinilmiş mallarda diğer eşin kişisel malı ile katkısı varsa,katkı yapan ,katkısı oranında talepte bulunabilir.Buna katkı payı/değer artış oranı denmektedir.

1 Ocak 2002 tarihinden sonra yasal mal rejimi edinilmiş mallara katılma rejimidir.Edinilen mallarda diğer eş yine kişisel malları veya başkaca katkıları ile diğer eşe katkı sağlamış ise bu da katkı payı değer artış oranı olarak davaya konu edilebilir.

Taraflar belli bir tarihten sonra geçerli olmak üzere ,mal ayrılığı,paylaşmalı mal ayrılığı veya mal ortaklığı rejimini kabul etmiş olsalar da bu rejimde de benzer şekilde yapılan katkı/değer atışı ile dava konusu yapılabilir.

Kısacası katkı payı/değer artış oranı tüm dönemlerde ve mal rejimlerinde talep edilebilir.Yani eşe verilen katkılar geri istenir.

Bu açıklamalardan sonra sorunuz dönecek olur isek:

Hangi tarihte edinilmiş olursa olsun evliliğin başlangıcından sonra adınıza kayıtlı taşınmazlar ve arabada eşiniz kişisel malı,parası veya emeği ile katkı sağlamış ise bunu dava edebilecektir.Bu davalarda zamanaşımı yargı kararlarında mal rejiminin sona ermesinden itibaren 10 yıl olarak belirtilmektedir.

Katılım alacağı;
1 Ocak 2002 yılından sözleşme yaptığınız tarih olan 30 Temmuz 2009 tarihine kadar olan dönemde edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir.

Bu dönemde diğer eşin adına kayıtlı olup çalışma karşılığı elde edilen malların yarı değeri diğer eş tarafından katılım alacağı olarak istenebilir.Bu konuda talepte bulunmak için,dava açan eşin çalışıp çalışmaması tartışma dışıdır.Eş issiz dahi olabilir.Burada elde edilen birikimde katkı yapmış olmak zorunluluğu yoktur.(Kişisel malı ile katkı yapılmış ise bu ayrıca katkı payı/değer artış oranı ile ayrıca dava sebebi yapılabilir.
Bu başlık altında katkı tartışılmamaktadır.)
Katılım alacağı talep etmek için malın diğer eşin kazancı ile elde edilmesi yeterlidir.

Açıklanan nedenlerle eşiniz adınıza kayıtlı malların yarı değeri kadar talepte bulunabilir.Ailenizden almış olduğunuz destek kısmı hesaplama dışı tutulacaktır.

Elbette dava açan davasını ispatla yükümlüdür.Bu nedenle eşinizin sadece talepte bulunması yetmez,iddiasını yasal delillerle ispatlamalıdır.Malın edinilmesi sırasında ödenen paranın kaynağı yargılamada ispatlanmalıdır.

Uygulamada dava konusu edilen taşınmazların değeri tespit edilmekte ve bu taşınmaza ödenen paranın kaynağına göre katkı payı/değer artış oranına mı ,katılım alacağı mı oluğu uzmanlarca değerlendirilmektve hesaplanmaktadır..

Sizin paylaşmalı mal ayrılığına tabi edinilmiş malınız olmadığından ve yapmış olduğunuz sözleşme,yapıldığı tarihten sonra etkili olduğundan malların edinildikleri dönemde geçerli olan mal rejimi dikkate alınacaktır.Yani edinilmiş mallara katılma rejimi geçerli sayılacaktır.

ÖNEMLİ NOT:
Yargıtay 8.HD vermiş olduğu bir kararda 2002 sonrası geçerli olan katılım alacağı davalarının boşanmadan itibaren bir yıllık zamanaşımına tabi olduğu yönünde görüş bildirmiştir.( Katkı payı değer atışı için zamanaşımı 10 yıl )Bu kararın verilmesine sebep olan olay boşanma davasıdır .Karada sözleşme ile yeni bir mal rejimine geçis konusu tartışılmamıştır.Bu konuda Yargıtay'ın istikrar kazanan bir görüşü de henüz bulunmamaktadır.
Her ne kadar bu görüşe kişisel olarak ben katılmıyorsam da bu bilgi sizin işinize yarayabilir.Şöyle ki:

Siz eşinizle 30 Temmuz 2009 da paylaşmalı mal ayrılığı rejimini sözleşmeyle kabul etmişsiniz.Öyle ise edinilmiş mallara katılma rejimi bu tarihte sona ermiştir.

Yargıtay 8.HD görüşü ve mantığı doğru kabul edilmiş olur ise ve zamanaşımı bir yıl ise,eski rejimin tasfiyesi için zamanaşımı 20 Temmuz 2010 da sona ermiş demektir.Katılım alacağı sebebine dayanarak açılacak davada zamanaşımı savunması yapabilirsiniz.

Bu vesile ile Yargıyay 8.HD nin katılım alacakları için sadece boşanma ile mal rejiminin sona ermediği,başka bir sözleşmenin kabulü/ölüm gibi sebeplerle de mal rejimin sona erdiğ böylece TMK 178 maddesinin mal rejimi ile ilgili ihtimalleri içerecek biçimde düzenlenmemiş olduğu da belki tartışma konusu yapılarak adalete uygun yeni kararların verilmesi mümkün olabilir.

İlgili karar:15.mesaj

http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=40155

Sn.katılımcı

Bu alanda sorulara genel olarak yanıt vermekteyiz.Asıl olan dosyayı bir avukatla yürütmenizdir.

Dosyayı ve ayrıntıları en doğru biçimde avukatınız değerlendirecektir.

Merhaba Habibe Hanım:
Bu kadar açık ve anlaşılabilir bilgiler verdiğiniz için çok teşekkürler ediyorum. Benim için son derece aydınlatıcı oldu. Tabii ki 01.01.2002'den sonra kabul edilen bu yasa çok sayıda mağdur hanımefendiyi korurken, bizler gibi çok çalışıp kazanan ancak maalesef eşleri öyle olmayan hanımlar için de mağduriyet oluşturuyor.
Bizler yılların emekleri ve birikimleriyle yaptıklarımızı şimdi belki de sorumsuz eşlerimizle paylaşmak durumunda kalıyoruz. Ama bizler nasıl olsa yıllardır hem kendimize, hem ailemize hem de "onlara" bakmaya alışık olduğumuzdan bundan sonra da yine bakarız diye düşünülüyor herhalde::))
Tekrar teşekkürler ediyor, iyi çalışmalar diliyorum.

Aslında bir de bütün bunların içinde anlayamadığım bir nokta daha var; evli bir çiftin boşanma da hangi mal rejimine tabii olacağı (bizim gibi paylaşmalı mal ayrılığı imzalamışlarsa bile) "evlilik tarihinin" 01.01.2002'den ÖNCE mi yoksa SONRA mı olduğuna bağlı mıdır acaba? Yoksa bu çıkan kanun 01.01.2002'den önce veya sonra evli TÜM çiftler için mi geçerlidir?
Değerli vaktiniz için Teşekkürler...

Sn.Katılımcı

Boşanma davası sonrasında açılan mal rejimi tasfiye davalarında her malın edinildiği tarihte yürürlükte olan yasal mal rejimi veya tarafların seçmiş oldukları sözleşme dikkate alınacaktır.