Kiralanan Yere Ait Elektrik Borcu

Bir konu hakkında deneyimli mesleklaşlarımızın tavsiyelerine ihtiyacım var.

Müvekkilim şehirdışında yaşıyor ve burada kiraya verdiği bir evi bulunmakta. Müvekkilimin önceki kiracısı (S) 06.09.2006 da üzerine olan elektrik aboneliğinide kapatarak kiralanan yeri tahliye ediyor. Bunun üzerine müvekklimin 01.10.2006 da (C) ile kira sözleşmesi yapıyor. Burada ben devreye giriyorum ve (C) Şubat 2008 de temerrüd nedeniyle tahliye ediyoruz. Daha sonra ev (M) ye kiraya veriliyor. (M) elektrik aboneliğini üzerine almak üzere elektrik dağıtım şirketine gittiğinde söz konusu aboneliğin 06.09.2006 dan beri kimse tarafından kullanılmadığını o tarihten itibaren kimse aboneliği üzerine almış olmamasına rağmen 06.09.2008 tarihinden bu zamana kadar 5018 kw kullanım olduğunu(yaklaşık 1200 ytl demişler) eğer aboneliği üzerine alırsa bu borcu ödemesi gerektiği kendisine söyleniyor. Yani (C) elektrik aboneliğini üzerine almamış olmasına rağmen kiracı olduğu dönem içerisinde elektriği kullanabiliyor üstelik parada vermiyor, abonelik kimsenin üzerine de değil yani kapalı. Kendim arayıp abonelik ilişkisi olmamasına rağmen bu kadar süre boyunca (C) nin nasıl elektrik kullanabildiğini sordum. Yeterli çalışanları bulunmadığından kotrolunu yapamadıklarını söylediler.

Ben Elektrik Dağıtım Şirketinin bu parayı talep edemeyeceğini düşünüyorum. Sizce nasıl bir yol izlemeliyim.

T.C. YARGITAY 13.Hukuk Dairesi Esas: 2002/2584 Karar: 2002/4338 Karar Tarihi: 18.04.2002

ÖZET: Devlet veya kutnu kurumlanma tekelinde bulunan bazı kamu hizmetleri ve zaruri ihtiyaç maddelerini dağıtan kuruluşlarla, bunları talep eden kişiler arasında, sözleşme yapma mecburiyeti vardır. Bu nedenle davalı kurum, elektrik enerji dağıtım tekelini elinde bulunduran bir kurum olarak sözleşme yapmak zorunda olup bunun için de, alacaklı olmadığı kişilere, mükellefiyet getirecek şekilde, eski borçların abone olmayan kişiden (davacıdan) istenmesi, sözleşme yapma hürriyetine engel teşkil eder. (818 S. K. m. 18, 19)

Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü.
K A R A R
Davacı, kendisine ait daireyi üçüncü şahsa kiraya verdiğini, kiracının elektrik abonesi olmak üzere Tedaş'a müracaatında, eski abonenin elektrik borcu bulunduğu, borcun ödenmemesi halinde, abone olunamayacağı gibi, elektriğinde bağlanmayacağının bildirildiğini, bu zorunlulukla eski aboneye ait elektrik borcunu ihtirazı kayıtla ödemek zorunda kaldığını, Tedaşın, eski abonenin elektrik borcunu haksız olarak kendisinden tahsil ettiğini ileri sürerek, 610.630.801 TL.nın 18.5.2001 tarihinden itibaren faizi ile birlikte davalıdan alınmasını istemiştir.

Davalı, davacının ancak kendi kiracısı olan eski aboneye karşı rücu davası açabileceğini bildirerek, davanın reddini dilemiştir.

Mahkemece, davanın husumet nedeniyle reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.

Davacı, taşınmazını kiraya verildiğini, Tedaş'a borcu nedeniyle elektriğin kesildiğini, yeni kiracının davalı kuruma müracaatında eski abonenin borcunun ödenmesi halinde, abone sözleşmesi düzenlenerek, elektriğin bağlanacağının bildirildiğini, bunun üzerine ihtirazı kayıtla eski abone olan kiracının borcunu ödemek zorunda kaldığını, bu nedenle ödenen paranın istirdadını istemiştir. Davalı kurum, davacının ancak kendi kiracısı olan eski aboneye karşı rücu davası açabileceğini bildirerek, davanın reddini savunmuş mahkemece davalının bu savunmasına itibar edilerek davanın reddini karar verilmiştir.

Tedaşın dava dışı üçüncü kişi Cengiz E. ile aralarında abone sözleşmesi olduğuna, davacının kiracısı olan Cengiz E'nin elektrik borcunu ödemeden mecuru terk ettiği, tarafların kabulündedir. Kural olarak, abone sözleşmesi kimin adına düzenlenmiş ise, tüketim bedelinden o kişi yani eş söyleyişle sözleşmenin tarafı olan abone sorumludur. Davacı borcu olmadığı halde darda kaldığından eski kiracısı olan abonenin elektrik borcunu ödememesi nedeni ile yeni kiracı ile davalı kurumun abone sözleşmesi düzenlemeyip, elektriği daireye bağlanmadığından bu zorunlulukla, eski kiracısı olan kişinin borcunu ödemek zorunda kalmıştır. Borçlar Hukukunda, sözleşme yapma hürriyeti kural olmakla birlikte, bunun da bazı istisnaları vardır. Devlet veya kamu kurumlarının tekelinde bulunan bazı kamu hizmetleri ve zaruri ihtiyaç maddelerini dağıtan kuruluşlarla, bunları talep eden kişiler arasında sözleşme yapma mecburiyeti vardır. bu nedenle davalı Tedaş enerji dağıtım tekelini elinde bulunduran bir kurum olarak sözleşme yapmak zorundadır. Bu sözleşmeyi yapmak içinde, alacaklı olmadığı kişilere, mükellefiyet getirecek şekilde eski borçların, abone olmayan davacıdan istenmesi sözleşme yapma hürriyetine engel teşkil eder. Açıklanan nedenlerle davanın kabulü gerekirken, mahkemece aksi yazılı düşüncelerle davanın reddi usul ve yasaya aykırıdır. Bozma nedenidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 18.4.2002 gününde oybirliği ile karar verildi.

Kurum, uygulamada alacağını tahsil etmek için, eski abonelerin borcunu, hukuka aykırı da olsa yeni abone olmak isteyenden almaya çalışıyor. Burada kurumun yeni kiracıdan, abone olmak isteyenden bu bedeli -yani abonesiz kullanım bedelini- talep etme hakkı yoktur. Olsa olsa, abonesiz olarak kullanan kişi yani M den önceki kiracı C hakkında Savcılığa suç duyurusunda bulunabilir, böyle bir tahsilat yoluna gidemez...

Alıntı: Yazan Av. Caner Arıcı Kurum, uygulamada alacağını tahsil etmek için, eski abonelerin borcunu, hukuka aykırı da olsa yeni abone olmak isteyenden almaya çalışıyor. Burada kurumun yeni kiracıdan, abone olmak isteyenden bu bedeli -yani abonesiz kullanım bedelini- talep etme hakkı yoktur. Olsa olsa, abonesiz olarak kullanan kişi yani M den önceki kiracı C hakkında Savcılığa suç duyurusunda bulunabilir, böyle bir tahsilat yoluna gidemez...

Caner bey cevabınız için teşekkür ederim. Çok aydınlatıcı oldu.
Ama şöyle birşey var ki elektrik dağıtım şirketi elektrik aboneliği işlemini yapmıyor. 2 sene açık olan elektriğide sözleşme yapmadılar diye kesti. Elektrik aboneliğini yaptırmak için nasıl bir yol izlemeliyiz?

BEN: Kardeşim 2 sene adam abone olmadan elektriği kullanmış neden izin verdiniz.
YETKİLİ KİŞİ: 10000 tane abonelik var ben nerden biliyim onun kaçak elektrik kullandığını onun takibini nasıl yapıcam.

BEN: Ama yeni kiracı abonelik işlemlerini yapamayınca derhal kestiniz şimdide bu para diyonuz.

YETKİLİ KİŞİ: Ben anlamam kardeşim bu parayı ödeyecekler yoksa abonelik işlemi falan yapmam

Bence yapmanız gereken, dilekçenize ilgili Yargıtay kararı da ekleyerek, "elektrik bağlanması tedbir talepli olarak", tekel durumda olan kurumla sözleşme yapılmasının sağlanması için Tüketici Mahkemesi sıfatıyla Asliye Hukuk Mahkemesinde dava açmaktır. Konu gayet açık, elektrik kurumu, sözleşme yapmak isteyene ait olmayan, eski kullanıcıya ait olan bir borçtan dolayı yeni talep edenle abonelik sözleşmesi yapmama hakkına sahip değildir. Çünkü davalı olacak kurum, birikmiş elektrik borcunun davacı elektrik isteyene ait olduğunu ve bu sebeple abonelik yapmadıklarını ispatlayamayacaktır. Burada ilk ve asıl önemli mesele "elektrik bağlanması konusunda tedbir kararı" alabilmektir. Bu arada kuruma önce ihtarname tebliğ etmenizi öneririm, kurum bize bir başvuru olmadı da diyebilir aksi halde?? Kolay gelsin...