Bankalara verilen işten çikmama taahhüdü hukuki midir?

Müvekkil, ____ Bankasi'na girmeden önce kendisine, 5 yıl boyunca isten çıkmayacağına ve isten çıktığı takdirde 10.000 tl tazminat ve egitim giderlerini ödeyeceğine dair taahhutname imzalatiliyor. Müvekkil burada 1 yıl kadar çalıştıktan sonra KPSS sınavını kazanarak memuriyete geçiyor ve bu nedenle bankadan ayrılıyor. Aradan belli bir süre geçtikten sonra banka, müvekkile isten çıktığı için taahhutname gereğince 10.000 tl tazminat ve 2000 tl egitim giderinin talep edildiği idari bir ihtarname gönderiyor. Müvekkil de bu ihtara verdigi cevapta, taahhutun yasal olmadıgını ve ödeme yapmayacağını bildiriyor. Neticede banka bu alacağının tahsili icin, muvekkil hakkında ilamsiz takibe geçiyor. Sorum şu: her ne kadar borçlar kanunu na göre sözleşme serbestisi var ise de, müvekkilin, ihtiyac duydugu isten olmamak için, kendisine on şart olarak imzalatilan taahhutname gercek iradesini yansitmamaktadir. Bu durumda bu taahhutnamenin hukuki geçerliliği konusundaki görüşlerinize başvurmak istiyorum. Saygilarimla...

Sayın avukat.derviş.yıldızoğlu;

İşçi aleyhine tek taraflı cezai şart, Yargıtay içtihatlarına göre geçersiz olmakla beraber, tek taraflı olmasına rağmen işveren işçiye söz konusu işe dair bir eğitim sağlamış ise cezai şartın geçerli olabileceğine ilişkin kararlar da mevcut. Linkleri incelemenizi öneririm.

Saygılarımla..

http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=4593

http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=43855

Sayın Yıldızoğlu,

Anılan taahhütnameyi 2 kısımda inceleyebiliriz sanırım;

Öncelikle 5 yıl zorunlu çalışma şartı "çalışma özgürlüğünü" kısıtlayıcı nitelikte olduğundan ve sizin de belirttiğiniz gibi iş akdinin imzalanması bu taahhüdün verilmesine bağlı ve işçiyi bir anlamda taahhüdü imzaya zorlama niteliğinde olduğundan çalışma şartına ilişkin cezai şartın geçersiz olduğu kanaatindeyim.

Eğitim masrafları yönünden ise, Yargıtayın pek çok kararı işçiye yapılan eğitim masraflarının işçinin istifası veya işveren tarafından haklı nedenle akdin feshi halinde geri alınabileceği yönünde. Bir nevi işçisini uzun yıllar istihdam etmek arzusunda olan işverenin işçisini mesleki anlamda geliştirmek maksadıyla eğitim harcamalarında bulunmasına rağmen işçinin erken ayrılması ile boşa yatırım olarak değerlendirilebilecek bir masraf kalemini geri alınması olanaklı kılıyor da diyebiliriz sanırım.

Bu haliyle de anılan taahhüdün bir kısmının (zorunlu çalışma süresi) geçersiz olması, diğer (eğitime ilişkin) hükümlerin geçerliliğini etkilemeyeceğinden eğitim masraflarına ait cezai şartın (işverenin ücret ödeyerek işçiye eğitim aldırdığını kanıtlanması halinde elbetteki) geçerli olduğu ve bankaca alınabileceği kanaatindeyim.

İyi Çalışmalar dilerim