İlamlı İcranın Yerine Getirilmesinde İmkansızlık

Sayın Meslektaşlarım,
Bir kooperatif üyesi borcunu ödeyemiyor ve kooperatiften ihracı gündeme geliyor. Bu arada başka bir 3. şahıs gelip bu şahsın üyeliğini devralmayı ve borçlarını ödemeyi talep ediyor. O şahsa belirli bir tarihe kadar borcu ödemesini o takdirde kooperatif üyeliğine kabul edileceğini söylüyor eski kooperatif başkanı. Yeni alınacak üye bu şartı kabul ederek kooperatif üyeliğine giriyor fakat borcu ödemediği için üyelikten ihraç ediliyor. Bu yeni üye kooperatif üyeliğinin bu şekilde elinden alınamayacağını iddia ile üyeliğinin tespiti için dava açıyor. Bu dava sürerken kooperatifin boşalan üyeliğine yeni bir üye alınıyor. İhraç edilen üyenin bu davası kabul ediliyor ve mahkeme "davacının kooperatif üyesi olduğunun tespitine" yönünde bir karar veriyor ve bu karar yargıtay tarafından da onanıyor. Bütün bu olaylar benim kooperatifin avukatlığını almamdan önce ve eski yönetim zamanında vuku bulmuş. Kooperatife icra emri gelince bu icra emrini bana gönderdiler ve konuyu anlattılar.

Şimdi asıl sorun şu: Bu şahıs kooperatife 5 kuruş para yatırmamış ve şu an hiç boş daire yok. Hepsi dolu. Ona verilecek hiç daire olmadığı halde nasıl üyeliğinin tespiti sağlanabilir? Bu konuda davacının yapmış olduğu ilamlı icra nasıl yerine getirilebilir. Fiili imkansızlık durumu söz konusu. Bu konuda bana fikir verirseniz sevinirim.
Saygılarımla

Saygıdeğer Meslektaşım,
Burada makheme ilamlarının iki fonksiyonu üzerinde durulması gerekiyor. Bunlar; aleyhine ilam düzenlenen kişiyi bir şey yapma veya yapmama zorunda bırakan eylemli ilamlar (tabir çok doğru olmayabilir) ve tespit ilamlarıdır. Tespit ilamlarında da her ne kadar kayıtların düzeltilmesi vb bazı eylemlerin yapılması gerekse de bunların yapılmaması birincil derecede önem taşımaz. Çünkü lehine ilam düzenlenen kişi her zaman bunu talep edebilir, ilama dayanabilir.
Sizin olayınızda mahkemenin verdiği ilam bir tespit ilamıdır. Kooperatifin bu ilam karşısında ilamın içeriğine göre bir şey yapması gerekmez. Bununla birlikte ileride sorumlu olabileceği karışıklıklara yol açmamak için üye kayıtlarını davacı lehine düzeltmesi uygun olacaktır. Bundan sonra ise davacıdan geriye dönük olarak aidatlarını talep etmelidir. Bu aidatların ödenmemesi üzerine gerekli merasime uyarak üyelikten çıkartma işlemini yapabilir. Ancak bu son durum bambaşka bir işlemin konusu olacaktır.
Davacı yerine kooperatife üye olan kişi bakımından ise durum biraz karışık. Bana kalırsa mahkemenin tespit hükmüne rağmen bu kişinin kooperatif üyeliği Borçlar Hukukundaki objektif imkansızlık nedeniyle mümkün değildir. buradaki imkansızlık baştan beri vardır. Kişi yalnızca ödemiş olduğu bedelleri sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre geri alabilir.

Selamlar,

Bu konuda hiçbir şey yapmanıza gerek yok! İhraç kararı iptal edilmiş olan ve fakat, kendisine bir konut tahsis edilemeyen üye, tazminat davası açarak hakkını arayabilir. Ancak, bu tür tazminat davaları, üyenin kooperatife ödediği aidatlar temel alınarak görülür. Bu konuda yerleşik bir uygulama vardır.