Sözleşme Hürriyetinin Sınırları ??

X ile Y yapmış oldukları sözleşme uyarınca aşağıdaki şartları imza altına almış:

X, Y'ye bakkal dükkanını işletecek ve bakkal dükkanın bulunduğu mahalle bölgesinde başka bir bakkal işletemeyeceği gibi bir akkalda çırak ve dağıtıcı olarak ta çalışamayacak,
Y'de buna karşılık X'in kendisine olan borcunu ibra edecek ve üzerine bir miktar para verecek.

Size göre yukarıda belirtmiş olduğum sözleşme hükümlerinden özellikle çalışma hürriyetine ilişkin hükmün geçerliliği hakkında fikirlerinizi merak ediyorum. Ortada çalışma hürriyetinin kısıtlandığı ve geçersiz bir kaide mi vardır yoksa düzenleme hukuka uygun mudur?

İşin gereği olarak bir bakkalı işleten,orada çalışan kişi;aynı mahalde başka bir bakkalda çalışırsa ; haksız rekabet oluşturmuş olmaz mı?

İşin doğasında bu yasaklama var.Aynı ticari işte ,aynı çevrede bir başka yerde de çalışma ticaretin doğasına aykırıdır.Sözleşme geçerlidir.Siz dükkan sahibi olsanız ,sizin dükkanınızı teslim ettiğiniz çalışanınız;2 blok ötedeki dükkanda da belli saat ve zamanlar da da çalışsa;ne düşünürsünüz.

Benim düşüneceğim; derhal ilişiğini kesmektir.Rakip firma ile işbirliğine girerse müşteri portföyünü kaybedebileceğiniz gibi; sizin dükkanınızda da düzenli ve yeterli bir çalışma sergileyemez.Artı sizin dükkanınıza odaklanamaz.

Sayın Medenikal,
O halde size ilgili hükmün müeyyidesine ilişkin bir soru sormak isterim. Tarafların imza altına aldıkları "Aynı çevrede çalışmama" şartı Avukatlık Kanunu 35A uyarınca tanzim edilmiş bir uzlaşma metninde düzenlenmekte. Malumunuz aynı kanun maddesine göre de, uzlaşma tutanağı ilam niteliğinde. Şimdi ben karşı tarafın yükümlülüğüne uyması için, "pasif borcunu" yerine getirmesi için bu uzlaşma tutanağını ilamlı icra koyduğumda ne şekilde bir yöntem izlemeliyim?

Bir şeyin yapılmamasına yönelik ilamın icrası olarak ele alabiliriz.Aynı çevrede çalışmama ya yönelik ilam dışı davranışa girerek alacaklıyı zarara uğratmış olur.

Bu borcun şahsen ifası gerekmekte;yani kişi aynı çevrede aynı işi yapmama borcu altında olduğundan; kendisine icra dan icra emri yollanacaktır.Yapmama borcunu yerine getirmezse ;

MADDE 343 - (Değişik: 3222 - 6.6.1985) Yalnız kendisi tarafından yapılacak olan bir işin
yapılması veya bir işin yapılmaması yahut bir irtifak hakkının tesisi veya kaldırılması
hakkındaki ilâm hükümlerine makbul mazerete müstenit olmayarak muhalefet eden borçlular,
hüküm lehine verilmiş olan kimsenin şikâyeti üzerine, tetkik mercii tarafından bir aydan üç
aya kadar hafif hapis cezasına mahkûm edilirler.

Yine yapmamaya dair ifa borcunu yerine getirmezse;

Borçlar Kanunu madde 97 gereği;
Bir şeyin yapılmamasına tallük eyleyen borca muhalif surette hareket eden
kimse mücerret muhalefet ile zarar ve ziyan tediyesine mecburdur.



Uzlaşma Sağlama: (Ek: 02/05./2001-4667/23 md.)

Madde 35/A: Avukatlar dava açılmadan veya dava açılmış olup da henüz duruşma başlamadan önce kendilerine intikal eden iş ve davalarda, tarafların kendi iradeleri ile istem sonucu elde edebilecekleri konulara inhisar etmek kaydıyla, müvekkilleri ile birlikte karşı tarafı uzlaşmaya davet edebilirler. Karşı taraf bu davete icabet eder ve uzlaşma sağlanırsa, uzlaşma konusunu, yerini, tarihini, karşılıklı yerine getirmeleri gereken hususları içeren tutanak, avukatlar ile müvekkilleri tarafından birlikte imza altına alınır. Bu tutanaklar 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 38 inci maddesi anlamında ilam niteliğindedir.