Ortakliğin Giderilmesi Ve Ecrimisil

Herkese Merhaba;
Davalı müvekkile karşı, mirastan kaynaklanan ortaklığın satış yoluyla giderilmesi davası açılmış bulunmaktadır. Muris 10 yıl önce vefat etmiştir ve diğer mirasçılar 10 yıldır mevcut gayrimenkul ve tarlalardan gelir elde etmiş ancak müvekkil tarafından elde edilen gelire ilişkin herhangi bir talepte bulunulmadığı gibi ortaklığın giderilmesi talebinde de bulunulmamıştır. Müvekkil ortaklığın taksim yoluyla giderilmesini ve bugüne değin elde edilen gelirden payına düşen kısmın kendisine iadesini talep etmektedir. Bu durum karşısında izlenmesi gereken yolların neler olduğuna ilişkin değerli görüşlerinizi paylaşmanızı bekliyorum.

Sanırım siz davalı vekili idiniz. Açıkçası yapacağınız çok fazla birşey olmadığını düşünüyorum. Ortaklığın giderilmesini zaten sizin müvekkil de ister diye düşünüyorum. Ecrimisil konusuna gelince miras payı oranında hakkını almayan mirasçı ecrimisil talep edebilir. Yanlız 10 yıllık bir kullanım söz konusu olduğu için zamanaşımı konusunu bir araştırmak gerekebilir. Belki 10 yıllık değil de daha az süreli bir ecrimisil verebiir.

ecrimsil davalarında zaman aşımı 5 yıl geriye dönük 5 yıl için ecrimisil talep edilebilir

ecrimisil alacaklısı doğal olarak paydaştır. ecrimisil borçlusu ise illa paydaş olmayabilir.. eğer paydaşsa; ecrimisil alacaklısının bu talebinin kabulü, diğer paydaşı intifadan men etmesi koşuluna bağlıdır. intifadan men, bir ihtarname ile olabileceği gibi, ortaklığın giderilmesi davası ikame etmekle de mümkündür.

konu hakkında pek çok karar bulabilirsiniz; eğer müvekkiliniz önceden diğer paydaşları intifadan men etmemiş ise, ecrimisil talebinde bulunamaz. geriye dönük ecrimisl talebi, sadece fuzuli şagil konumundakilere karşı ileri sürülebilir.

YARGITAY
HUKUK GENEL KURULU


Esas No.
1995/3-736
Karar No.
1995/1020
Tarihi
22.11.1995


İLGİLİ MEVZUAT
743-TÜRK KANUNU MEDENİSİ/908
1086-HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU (HUMK)/38


KAVRAMLAR
HUSUMET
ECRİMİSİL
DAVA EHLİYETİ
PAYLI MÜLKİYET
İNTİFADAN MEN KOŞULU


ÖZET
DAVA EHLİYETİ DAVANIN GÖRÜLEBİLİRLİK KOŞULUDUR. BU İTİBARLA DAVA ŞARTI YERİNE GETİRİLMEDEN DAVANIN YÜRÜTÜLÜP SONUÇLANDIRILMASI MÜMKÜN DEĞİLDİR. PAYDAŞLAR ARASINDA ECRİMİSİL DAVASINDA İNTİFADAN MEN KANITLANMALIDIR.


DAVA ve KARAR :

Taraflar arasındaki "ecrimisil" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Beyoğlu Asliye 2. Hukuk Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 17.11.1993 gün ve 1993/234 E/757 K. sayılı kararın incelenmesi davalılar tarafından istenilmesi üzerine,

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin, 17.2.1994 gün ve 1994/961-2932 sayılı ilamı;

1 - Davalı Hüsnü Üstündağ temyiz aşamasında kronik şizofreni olduğunu savunmuştur. Öncelikle adı geçen davalının dava ehliyeti olup olmadığının araştırılması ve HUMK.’nun 38 vd. maddelerine göre işlem yapılması gereklidir.

2 - Paydaşlar arasında ecrimisil davasında intifadan men kanıtlanmalıdır.

Dava konusu taşınmazın son katı için davalılara çekilen bir ihtar bulunmamaktadır.

Buna göre davacının son kat için intifadan men edildiğine dair delillerinin istenip toplanması, taraflar arasında vasiyetin tenfizi ve iptaline dair dava dosyalarının getirilmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir... ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

YARGITAY HUKUK GENEL KURULU KARARI:

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere ve özellikle davada ehliyet davanın görülebilirlik koşuludur. Bu itibarla dava şartı yerine getirilmeden davanın yürütülüp sonuçlandırılması mümkün olmadığı gibi davacı tarafından davalılara çekilen ihtarname içeriğinden 1. ve 2. katlar dışında son katla ilgili olarak intifadan men edildiğine dair bir ileri sürüşün de bulunmadığına göre, Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi Usul ve Yasa’ya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.

SONUÇ : Davalıların temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı ( BOZULMASINA ) oybirliği ile karar verildi.

--------------------------------------------

T.C.
YARGITAY
HUKUK GENEL KURULU


Esas No.
1996/3-287
Karar No.
1996/355
Tarihi
22.05.1996


İLGİLİ MEVZUAT
743-TÜRK KANUNU MEDENİSİ/908


KAVRAMLAR
ECRİMİSİL
İNTİFADAN MEN ŞARTI
PAYDAŞIN TAŞINMAZA TASARRUFU


ÖZET
KURAL OLARAK KARŞI ÇIKILMADIĞI SÜRECE, HİSSELİ BULUNAN BİR TAŞINMAZDA, HİSSEDARLARDAN BİRİNİN TASARRUFUNA DİĞERLERİNİN MUVAFAKATININ BULUNDUĞU VARSAYILIR. BU NEDENLE İŞGAL TAZMİNATI İSTENEBİLMESİ İÇİN DAVACI HİSSEDARIN İNTİFADAN MEN EDİLDİĞİNİN İSBATI ZORUNLUDUR. BU ZARURET DAVA ŞARTIDIR.


Davası, çektiği ihtar ile davalının taşınmazdan tek başına yararlanmasına karşı çıkmıştır. Bağımsız bir apartman dairesinde iki ailenin birlikte yaşamasının mümkün olmayacağı aşikardır.

Davacının çektiği ihtarın tebliği tarihinden itibaren intifadan men olunduğunun kabulü ve bu tarih esas alınmak suretiyle ecrimisile karar verilmesi gerekir. Miras bırakanın ölüm tarihinin esas alınması isabetsizdir.

DAVA VE KARAR : Taraflar arasındaki "işgal tazminatı" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İstanbul Asliye 1. Hukuk Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 30.9.1994 gün 156-414 sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine,

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 6.2.1995 gün ve 877-1176 sayılı ilâmı;

( ... Ecrimisle konu edilen ve davalının işgalinde bulunan apartman dairesinde taraflar paydaştırlar, paydaşlar ( kural olarak ) intifadan men edilmedikçe birbirlerinden ecrimisil isteyemezler.

28.3.1994 tarihinde açılan ve 31.7.1993 tarihinden itibaren 8 aylık süre için paya ilişkin ecrimisil istenen davada; davalının, davacıyı sözkonusu daireden yararlanmasını engelleyip engellemediği yönü üzerinde durulmamıştır.

Oysa ki; dava şartı niteliği taşındığından, öncelikle ecrimisil istenen sürede, intifadan men koşulunun ( kısmen veya tamamen ) gerçekleşmiş olup olmadığı hususunun usulünce belirlenmesi gerekir ki, bu koşulun gerçekleştiği iddiası yemin dahil her türlü dellile ispatlanabilir.

O halde; belirtildiği üzere, tarafların bu konuda gösterdikleri delillerin incelenip değerlendirilmesi ve sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken bu cihet düşünülmeksizin eksik inceleme ile hüküm kurulması doğru değildir... ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

YARGITAY HUKUK GENEL KURULU KARARI :

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

Dava, işgal tazminatı istemine ilişkindir.

Tazminata konu taşınmaz, davalının eşi ve davacının babası bulunan müşterek mirasbırakın Mehmet Saim Temelli adına tapuda kayıtlıdır. Bu yerde mirasbırakının 31.7.1993 olan ölüm tarihinden itibaren ikinci eşi ve davacının üvey annesi olan davalının yalnız başına oturmakla bulunduğu tartışma konusu değildir. Taşınmaz iki bağımsız bölümün birleştirilmesi ile meydana gelen 290 m2yüzölçümündeki bir apartman dairesidir. Kural olarak karşı çıkılmadığı sürece hisseli bulunan bir taşınmaz malda hissedarlardan birinin tasarrufuna diğer hissedarların muvafakatının bulunduğu varsayılmak icabeder. Bu nedenle de işgal tazminatı istenebilmesi için, Özel Daire bozma kararında da işaret edildiği üzere davacı hissedarın bu taşınmazda intifadan menedildiğinin kanıtlanması gerekir. Somut olayda, davacı, hisseli taşınmazın tamamı işgalinde bulunduran davalıya çektiği ihtar ile bu yerde davanın müstakilen oturmasına karşı çıkmış, hissesine düşen kira parasını talep etmiştir. Davalı, çekişme konusu taşınmazın yüzölçümü itibariyle evde tek başına oturan kendisi yönünden de çok büyük olduğunu bu nedenle de satılması ya da kendisinin de bu yeri terkle kiraya verilmesi gibi birlikte yararlanmaya ilişkin bir karşı öneri getirmiş değildir. Bağımsız bir apartman dairesi içerisinde iki ailenin birlikte yaşaması yapıda gerekli düzenleme yapılmadan mümkün olamıyacağı da aşikardır.

Bu durumda engeç davacı tarafından davalıya çekilen ihtarın tebliğ tarihi itibariyle intifadan men olgusunun gerçekleştiği düşünülüp bu tarih esas alınmak suretiyle davacı yararına usuli dairesinde hesaplanacak işgal tazminatına karar verilmesi icap eder. Bu yön gözetilmeksizin mirasbırakanın ölüm tarihinden itibaren davacı yararına işgal tazminatı verilmesi doğru değildir. O halde Usul ve Yasa’ya uygun olmayan direnme kararı bozulmalıdır.

SONUÇ : Davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında ve yukarıda gösterilen nedenlerden dolayı ( BOZULMASINA ) oybirliği ile karar verildi.