Zamanaşımına uğramış senet

inşaat sözleşmesinden doğana alacak davasında müteahhit vekiliyim.Arsa sahibine inşaat bedeli için dava açtık.Bu arada müvekkil arsa sahibine geçmişte teminat için olduğunu söylediği senet vermiş.Bu senetlerden biri icraya konulmuş daha sonra takip edilmediğinden zamanaşımına uğramış.Diğer senet de icraya konulmadan zamanaşımına uğramış.Şimdi davada arsa sahibi zaten evi benim paramla bitirdi bu senetler benim ona olan borcumdan düşülmelidir diye bir savunma yaptı.Çok aramama rağmen içtahat bulamadım.Zamanaşımına uğramış senetler bu şekilde defii yolu ile alacak davasında ileri sürülebilirmi.Benim alacağımdan aradan yıllar geçmesine ve zamanaşımına uğramasına rağmen düşülecekmi yardım ve fikir bekliyorum.2002 yılından beri dava devam ediyor.Anlatma gereği duymadığım inşaat hukuk ile ilgili her şey bu davada var.En son haziran ayına atıldı.İçtahat bekliyorum

Senet zamanaşmına uğramışsa yazılı delil başlangıcı olur, bu şekilde senet bedellerinin ödenmediğini tanıkla kanıtlayabilirsiniz, karşı tarafından da ödediğini aynı derec bir delille kanıtlaması gerekir diye düşünüyorum. ancak bukonuda elimde bir içtihat yok, kolaylıklar .

Anladığım kadarıyla karşı tarafın talebi def'i olmayıp mahsup isteminden ibarettir. Ayrıca zamanaşımına uğrayan alacaklarda def'i hakkı yoktur.

soruyu biraz genişletmeme izin verirmisiniz
senet zamanaşımına uğramış ve takibin geri bırakılmasına da karar verilmiş
ve takip tahsilatsız kapanmış
bu alacak için dava açmak mı gerekecek,
açtık diyelim
senet sebepten azat olduğu halde bu davada senedin sebebini ispat etmek zorundamıyız
sevgiler
av. m. emin öztürk

KIYMETLİ EVRAK HUKUKU-ZAMANAŞIMINA UĞRAYAN BONO-YAZILI DELİL BAŞLANGICI-ZAMANAŞIMINA UĞRAYAN BONODA TANIK DELİLİNE DAYANMA-TARAFLARIN KANIT YÜKÜMÜ (YARGITAY HUKUK GENEL KURULU E:2008/3-159 K:2008/158 T:20.02.2008)

Taraflar arasındaki "İtirazın İptali" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Yerköy Sulh Hukuk Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 24.08.2006 gün ve 180-305 sayılı kararın inclenmesi daavlı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 21.11.2006 gün ve 2006/14874-15767 sayılı ilamı ile;

(...Davacı dilekçesinde, davalı ile aralarında araç alım-satımından kaynaklanan bir alış-veriş nedeni ile senet düzenlendiğini, ancak senedin zamanaşımına uğraması nedeni ile davalı aleyhine adi takip yaptıklarını, davalının da bu takibe itirazda bulunduğunu beyan ederek, itirazın iptali ile %40 inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı savunmasında, davacıdan araç satın almadığını, kaldı ki araç satış işlemlerinin noterde yapılması gerektiğini ifade etmiştir.

Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.

MK m.6 gereği "kural olarak herkes iddiasını ispat etmekle mükelleftir" taraflar rasındaki senet zamanaşımına uğradığı için, artık taraflar arasındaki temel hukuki ilişkiye inilmesi gerekecektir.

Davalı taraf, davacıyla arasındaki hukuki ilişkiyi (davacıdan araç satın aldığını) inkar ettiğine göre ispat yükü davacıya aittir. Davacı davalıya araç sattığını ve dava konusu alacağında bu satıştan kaynaklandığını ispat etmeklşe yükümlüdür. Her ne kadar yargılama sırasında dinlenilen davacı tanıkları taraflar arsında araba alım satımı yapıldığına ilişkin beyanda bulunmuşlarsa da miktar itibarıyla olayda tanık dinlenilemeyeceği ve davacının da dilekçesinde yemen deliline dayandığının anlaşılması karşısında davacı tarafa yemin teklif etme hakkının bulunduğu hatırlatılarak, yaptırılacak yeminin sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken, yanlış gerekçeler ile davanın kabulüne karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.

Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

TEMYİZ EDEN: Davalı Vekili

HUKUK GENEL KURULU KARARI

Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

Dava zamanaşımına uğramış bonoya dayalı olarak genel haciz yoluyla yapılan icra takibinde itirazın iptali istemine ilişkindir.

Davacı Süleyman, davalı ile aralarında yaptıkları araç satım sözleşmesi nedeniyle davalının kendisine senet verdiğini ancak süresinde ödemediğini, bu nedenle zamanaşımına uğramış bonoya dayalı olarak genel haciz yoluyla icra takibi yaptığını ancak davalının haksız şekilde borca itiraz ettiğini ileri sürerek itirazın iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı Yakup davayı kabul etmediğini belirterek davanın reddini istemiştir.

Yerel Mahkeme "Zamanaşımına uğramış bono yazılı delil başlangıcı sayılır. Bononun dayandığı alt ilişkinin varlığı tanık dahil hertürlü delille kanıtlanabilir. Davacı dinlettiği tanıkları aracılığıyla davalı ile arasındaki alt ilişkiyi yani araç alım satımını ve bononun bu nedenle alındığını mispatlamıştır. Davalı vekiline delil ibrazı için süre verilmiş ve davalı vekili yalnızca tanık deliline başvurarak mahkemede bu tanıkları, taraflar arsında bononun verilmesine esas alım satımın olmadığını ispatlamak için dinletmek istediğini beyan etmiş, menfi bir durumun ispatı mümkün olmadığından, davalının tanık dinletme talebi reddedilmiş, davanın kabulüne karar vermek gerekmiştir". gerekçesi ile davanın kabulüne, itirazın iptali ile takibin kaldığı yerden devamına karar vermiş; davalı vekilinin temyizi üzerine hüküm Özel Dairece yukarıdaki gerekçe ile bozulmuş; Yerel Mahkeme önceki kararında direnmiştir.


TTK'nun 661. maddesi uyarınca zamanaşımına uğramış bir bonoda yazılı alacak, temel ilişkiye dayanılmak suretiyle talep edilebilir. Oilişkiden doğan bir alacağın bulunduğu ve alacak miktarını kanıtlama yükümlülüğü de daavcı tarafa aittir. Hukuk Genel Kurulu'nun 4.4.2007 gün ve 2007/13-153 E:2007/183 sayılı kararında da benimsendiği gibi " Zamanaşımına uğrayan ve imzası inkar edilmeyen bono, temel borç ilişkisi bakımından yazılı delil başlangıcı niteliğindedir."

HUMK'nun 292. maddesine göre, senetle ispatı gereken bir konuda yazılı delil başlangıcı mevcut ise, tanık dinlenmesi mümkündür.

Görülmekte olan daavda, daavcı zamanaşımına uğrayan bonoya dayalı olarak davalı ve kardeşi hakkında genel haciz yoluyla icra takibi yapmış ancak davalının itirazı üzerine takip durmuştur.

Bu durumda davacı taraf, aralarındaki temel ilişkinin varlığını kanıtlamakla yükümlüdür. Belirtildiği üzere, takip dayanağı zamanaşımına uğramış bono, temel ilişki yönünden yazılı delil başlangıcı niteliğinde olup daavcı tarafın buna dayalı olarak tanık dinletme hakkı bulunmaktadır.

Davacı dinletmiş olduğu tanıklar ile taraflar arsındaki temel ilişkinin varlığını ve senedin bu nedenle verilmiş olduğunu kanıtlamıştır.

Ohalde artık; senet üzerinde yazılı bedeli ödediğini ispat etmesi gereken davalıdır.

Davalı dava konusu alacak miktarını tanıkla ispat edemeyeceği gibi bu konuda tanıkta dinletemez. Davalı vekili başka delilde göstermemiştir. Ayrıca, yemin deliline de dayanmamıştır. Açıklanan nedenlerle senet üzerindeki bedeli ödediğini ispat edememiştir.

Direnme kararı bu sebeplerle doğru olup onanması gerekir.

SONUÇ: Davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile, direnme kararının yukarda açıklanan nedenlerle ONANMASINA, aşağıda dökümü yazılı 86,00 YTL harcın temyiz edenden alınmasına 20.02.2008 gününde oybirliği ile karar verildi.