Danıştay Kararı arıyorum

Merhaba Arkadaşlar.

harcırah ve aile yardımı konusunda verilmiş ,

Danıştay 5. Dairesinin 28.12.1987 tarih 1987/437 E. 1987/2082 K. ve
Danıştay 2. Dairesinin 20.09.1986 tarih 1986/450 E. 1988/3042 K numaralı kararlarını arıyorum yardımcı olursanız sevinirim.

Şimdiden teşekkürler

Merhaba,istediğiniz içtihatları bulamadım ama umarım bulduklarım işinize yarar.İyi çalışmalar
T.C.
DANIŞTAY
Beşinci Daire
Esas No
: 1989/02387
Karar No
: 1992/02592

ÖZET:
Ailede çocuklara bakma yükümlülüğünün evin reisi olan babaya ait olduğu gerekçesiyle istanbul ilinden Ankara iline tayin olan memureye harcırah ödenmemesinde hukuka uyarlık bulunmadığı hk.
Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı) : …

Karşı Taraf : Türkiye Demir ve Çelik İşletmeleri Genel Müdürlüğü

İsteğin Özeti : Ankara 1. İdare Mahkemesinin 23.2.1989 günlü, E: 1986/10, K: 1989/283 sayılı kararının dilekçede yazılı nedenlerle temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

Savunmanın Özeti : Temyizi istenen kararın usul ve kanuna uygun olduğu, ileri sürülen nedenlerin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesine uymadığı, bu nedenle istemin reddi gerekeceği yolundadır.

Danıştay Tetkik Hakimi : Hamdi Güleç

Danıştay Savcısı : Nevin Gönenç

Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49. maddesinin 1. fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp İdare Mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.

Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddiyle İdare Mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.


TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Beşinci Dairesince işin gereği düşünüldü:

Dava, İstanbul ilinden Ankara İline tayin olan davacının çocukları için nakil harcırahı verilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

Ankara 1. İdare Mahkemesinin 23.2.1989 günlü, E: 1986/10, K: 1989/283 sayılı kararıyla; 6245 sayılı Harcırah Kanununun 4/1. maddesinde , harcırah verilecek kimseler arasında memurun aile fertlerinin de sayıldığı, aynı Yasanın 3. maddesinde ise, aile fertlerinin "memur ve hizmetlinin harcırah verilmesini gerektiren olay sırasında evlilik bağıyla bağlı olduğu eşi ile bakmakla yükümlü olduğu usul ve furuu ve erkek ve kız kardeşleri" olarak tanımlandığı, ayrıca çeşitli yasalarda, evlilik birliği içinde çocuklara bakma yükümünün aile reisi olarak babaya ait olduğuna işaret edildiği, davacının İstanbul'dan Ankara'ya tayininin çıkması üzerine çocukları için harcırah verilmesi için yaptığı başvurusunun çocuklara bakma yükümlülüğünün olmadığı ve eşinin Bağ-Kur'a kayıtlı olarak çalıştığı gerekçesiyle reddedildiği, 6245 sayılı Yasanın 3. ve 4. maddeleri karşısında ve çocuklara bakma yükümlülüğü evin reisi olan babaya ait bulunduğundan tesis edilen işlemde bir isabetsizlik bulunmadığı, davacının aile yardımı almakta olmasının durumu değiştirmediği gerekçesiyle dava reddedilmiştir.

Davacı, evlilik birliği içinde çocuklara bakma yükümünün aile reisi olarak babaya ait olduğu yolunda yasal bir hüküm bulunmadığını, çocuklarının sağlık hizmetlerinin kendi kurumunca karşılandığını ve çocukları için aile yardımı ödeneği aldığını, bu durumun çocuklara bakma yükümünün babaya ait olmadığını gösterdiğini öne sürmekte ve İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasınl istemektedir.

6245 sayılı Harcırah Yasasının 4/1. maddesinde , "Bu kanun kapsamına giren kurumlarda çalışan memur ve hizmetliler ile aile fertlerine ve aynı kurumlarda fahri olarak çalışanlara" kanunda öngörülen hallerde harcırah verileceği belirtilmiş, aynı Yasanın 3/e maddesinde ise "aile fertlerinin "memur ve hizmetlinin, harcırah verilmesini gerektiren olay sırasında evlilik bağıyla bağlı olduğu eşi ile bakmakla yükümlü olduğu usul ve furuunu ve erkek ve kız kardeşlerini" ifade edeceği açıklanmış bulunmaktadır. Bu maddede geçen "bakma yükümlülüğü" sözcüklerinin 6245 sayılı Yasanın uygulanmasında harcıraha müstehak memur yada hizmetlinin velayeti altında bulunanları ifade ettiği kuşkusuzdur. Türk Medeni Kanununun 262. ve 263. maddelerinde ise, çocukların ana ve babanın velayetine tabi olduğu ve velayetin beraberce icra edileceği hükme bağlanmıştır.

Olayda, eşi Bağ-Kur'a tabi olarak İstanbul'da çalışan davacının İstanbul ilinden Ankara'ya naklen atanması üzerine, çocuklarıyla birlikte Ankaya'ya geldiğinden bahisle çocukları içinde nakil harcırahı verilmesi için yaptığı başvurunun ailede çocuklara bakma yükümlülüğünün babaya ait olduğu gerekçesiyle reddedilmesinde belirtilen nedenlerle hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

Buna karşılık Harcırah Kanunu nakil nedeniyle yapılan gerçek giderlerin karşılanmasını amaçladığından, davacıya çocuklarından dolayı harcırah verilebilmesi için çocukların İstanbul'dan Ankaya'ya getirilmiş olması zorunludur. Dolayısıyla mahkemece bu konuda dosyada yer alan ve gerektiğinde ilgili yerlerden getirtilecek bilgi ve belgeler incelenip değerlendirildikten sonra sonucuna göre karar verilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteminin kabulüyle Ankara 1. İdare Mahkemesinin 23.2.1989 günlü, E: 1986/10, K: 1989/283 sayılı kararının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca bozulmasına, yukarıda belirtilen hususlar gözönüne alınarak yeniden bir karar verilmek üzere aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine, 13.10.1992 tarihinde oybirliği ile karar verildi.


T.C.
DANIŞTAY
Beşinci Daire
Esas No
: 1988/02443
Karar No
: 1991/00322

ÖZET:
Hizmetli olarak atananlara süreklI görev yolluğu verilmemesinde 6245 sayılı Yasaya aykırılık bulunmadığı Hk.
Davacı : …

Davalı : Vakıflar Genel Müdürlüğü

Davanın Özeti : Davacı, ilk defa göreve atanması nedeniyle tarafına ödenen sürekli görev yolluğunun, mahallen temin ve görevlendirilmeleri mümkün ve mutat olan hizmetlilere ve bunların aile fertlerine yeni ve açıktan atanmaları hallerinde harcırah verilemiyeceği gerekçesiyle geri istenmesi yolundaki davalı ibare işlemi ile bunun dayanağı olan Vakıflar Genel Müdürlüğünün 28.11.1986 günlü, 1986/25 sayılı genelgesinin iptalini istemektedir.

Savurmanın Özeti : Harcırah Kanununun 4. maddesinde mahallen temin ve görevlendirilmeleri mümkün ve mutat olan hizmetlilere ve bunların aile fertlerine yeni ve açıktan atanmalarında harcırah ödenmiyeceğinin hükme bağlandığı, Maliye ve Gümrük Bakanlığınca kendilerine gönderilen 21 seri numaralı Harcırah Kanunu Genel Tebliğinde de aynı yönde açıklamaların yer aldığı, buna göre genelge ve tesis edilen işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığı, bu nedenlerle davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hakimi : A. Hamdi Ünlü

Danıştay Savcısı : Hikmet Yaşar

Düşüncesi : Davacı, ilk defa göreve atanması nedeniyle tarafına ödenen sürekli görev yolluğunun, mahallen temin ve görevlendirilmeleri mümkün ve mutat olan hizmetlilere ve bunların aile fertlerine yeni veya açıktan atanmaları halinde harcırah verilemiyeceği gerekçesiyle geri istenmesi yolundaki davalı idare işlemi ile dayanağı olan Vakıflar Genel Müdürlüğünün 28.11.1966 tarih ve 1986/25 nolu genelgesinin iptalini istemektedir.

6245 sayılı Harcırah Kanununun 2662 sayılı Kanunla değişik 4 üncü maddesinin 2. nci fıkrasında, "… Ancak, becayiş olanlar ile mahallen temin ve görevlendirilmeleri mümkün ve mutat olan hizmetlilere ve bunların aile fertlerine yeni veya açıktan atanmalarında ve emeklilik hariç görevlerine son verilme hallerinde harcırah verilmez" hükmüne yer verilmiştir.

İptali istenen davalı idare ganelgesinde de, Maliye Bakanlığının 7.10.1982 tarih ve 21 seri numaralı Harcırah Kanunu Genel Tebliğine atıf yapılmak suretiyle işe alma şekli (seçme, sınav, duyuru) ne olursa olsun 3 üncü maddesinin (d) bendindeki tanımlamaya göre hizmetli sayılan kamu görevlilerinden esas itibariyle mahallinden temin edilmesi mümkün ve mutat olanlara yeni veya açıktan atanmalarında (başka yerde ikamet ediyor alsalar dahi) harcırah verilmeyeceği belirtilmiş bulunmaktadır.

Genelge ile yapılan bu düzenlemede Harcırah Kanununun 4 üncü maddesinin 2 nci fıkrasında yer alan hükmü aykırılık teşkil edecek bir cihet bulunmamaktadır.

Vakıflar Kilis Öğrenci Yurduna hizmetli olarak atanan davacının, özel bir meslek bilgisi, öğrenim ve tecrübe aranmayan yardımcı hizmetler sınıfına dahil personelden bulunduğu ve bu haliyle mehalinden temin edilmesi her zaman için mümkün ve mutat olduğu cihetle kendisine açıktan yapılan tayini sırasında sürekli görev yolluğu ödenmesine kanuna ve genelgeye göre imkan yokken zuhulen yapılan ödemenin geri alınmak istenmesinde isabetsizlik görülmemiştir.

Bu itibarla kanuni dayanağı bulunmayan davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.


TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Beşinci Dairesince işin gereği düşünüldü :

Dava, hizmetli personele yeni ve açıktan atanrra halinde sürekli görev yolluğu ödenemeyeceği gerekçesiyle davacıya ödenen sürekli görev yolluğunun geri istenmesine ilişkin işlem ile dayanağı olan Vakıflar Genel Müdürlüğünün 28.11.1966 günlü, 1986/25 sayılı genelgesinin iptali istemiyle açılmıştır.

Davacı, yapılan sınavı kazanarak Kilis Vakıflar Ortaöğrenim öğrenci yurdu müdürlüğüne aday hizmetli olarak atandığını, kendisine ikametgahı ile görev yeri arasında sürekli görev yolluğu ödendiğini, 6245 sayılı Harcırah Kanununun 4. maddesinde hizmetlilere de harcırah verilmesinin öngörüldüğünü, Vakıflar Genel Müdürlüğünün atadığı hizmetlilerin gcrev yeri dışında temin edildiğini, bu nedenle kanunun aradığı "mehalen temin ve görevlendirilmeleri mümkün ve mutat olan" şartının gerçekleşmediğini ve kendisine ödenen harcırahın geri alınması yolundaki işlem ile dayanağı genelgenin hukuka uygun olmadığı öne sürülmektedir.

6245 sayılı Harcırah Kanununun 2562 sayılı Kanunla değişik 4. maddesinin son fıkrası "ancak, becayiş olunanlar ile, mahallen temin ve görevlendirilmeleri mümkün ve mutat alan hizmetlilere ve bunların aile fertlerine yeni veya açıktan atanmalarında ve 'emeklilik hariç görevlerine san verilme hallerinde harcırah verilmez" hükmünü taşımaktadır.

Davalı idarenin iptali istenen genelgesiyle Maliye ve Gümrük Bakanlığının 7.10.1982 günlü, 21 seri nolu Harcırah Kanunu genel tebliğine yollama yapılmakta ve adıgeçen kanunun 3. maddesinin (d) bendindeki tanımlamaya göre hizmetli sayılan kamu görevlilerine" yeni veya açıktan atanmalarında sürekli görev yolluğu ödenmeyecektir." denilmek suretiyle 6245 sayılı Yasanın değişik 4. maddesinin san fıkrasına uygun bir düzenleme getirilmiş bulunulmaktadır.

Öte yandan Vakıflar Ortaöğrenim Öğrenci Yurcu Müdürlüğüne aday hizmetli alarak atanan davacının, özel bir meslek bilgisi, öğrenim ve tecrübe aranmayan yardımcı hizmetler sınıfına dahil personelden bulunduğu ve bu nedenle" mahallen temin ve görevlendirilmeleri mümkün ve mutat" kişilerden alduğu açıktır. Belirtilen duruma göre kendisine açıktan yapılan ataması sırasında sürekli görev yolluğu ödenmesine olanak bulunmadığından, yanlışlıkla ödenen sürekli görev yolluğunun geri istenmesi yolunda tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunrnemaktadır.

Açıklanan nedenlerle yasal dayanaktan yoksun bulunan davanın reddine 4.3.1991 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Bahsettiğiniz kararları ben de bulamadım ama,size yeni tarihli bir başka karar gönderiyorum,umarım işnize yarar.İyi çalışmalar..

T.C. Danistay
2.Dairesi
Esas: 2007/2328
Karar: 2007/3966
Karar Tarihi: 23.10.2007
ÖZET: Muayyen tarifeli taşıtların bulunduğu bir yerin denetimiyle görevlendirilen müfettişlere gidip gelmeye en uygun ve kullanılması mutat olan taşıtlara ait ücretin, gayrimuayyen tarifeli taşıtlarla (taksi veya kendilerine ait özel araçlarla) seyahat etmeleri halinde ise gidiş-dönüş ücretinin, gidilen yerin km'si ve her bir yer için; kâr, şoför ücreti ve bekleme ücreti hariç bir otomobilin km başına yakacağı yakıt, yağ, yıpranma ve diğer giderlerine karşılık olacak gerçek masrafın karşılanmasının esas olduğu ve ödeme için bu hususu açıklayan bilgileri içerir belgelerin idareye sunulması gerektiği açıktır.
(2577 S. K. m. 51) (2709 S. K. m. 128) (6245 S. K. m. 3, 6, 27, 33, 39) (3797 S. K. m. 53)
İsteğin Özeti: Sivas Bölge İdare Mahkemesi'nin 13.2.2007 günlü, E:2007/79, K:2007/131 sayılı kararının Danıştay Başsavcılığı tarafından 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 51. maddesi uyarınca kanun yararına bozulması istenilmektedir.
Danıştay Tetkik Hakimi: Serpil Tunç Yetkin
Düşüncesi: Davacının, 2006 yılı Şubat ayından itibaren alamadığı geçici görev yolluğunun yasal faiziyle tazmini istemiyle açmış olduğu davada; Sivas İdare Mahkemesi'nce tazminat isteminin gündeliklere yönelik kısmının kabulü, yol masrafına ilişkin kısmının ise reddi yolunda verilen karara karşı taraflarca yapılan itiraz üzerine; gündeliklerin hesaplanmasına ilişkin kısmının değişik gerekçeyle onanması, yol masrafına ilişkin kısmının ise bozulması yolunda Sivas Bölge İdare Mahkemesi'nce verilen kararın; gündeliğe ilişkin kısmı yönünden, teftiş, denetim, inceleme veya soruşturma görevi ile memuriyet mahalli dışına gönderilenlere 6245 sayılı Harcırah Kanunu'nun 33. maddesinin (b) bendine göre tesbit edilecek gündeliğin gidiş ve dönüş saatleri dikkate alınmak suretiyle anılan Kanunun 39. maddesinde yer alan oranlar dahilinde ödenmesi, yol masrafı yönünden ise; geçici görev için gidilen mesafelerin uzaklığına göre aracın yakıt, yağ, yıpranma ve diğer giderlerine esas bilgileri içeren belgeler dikkate alınarak gerçek yol masrafının ödenmesi gerektiği sonucuna varılarak Sivas Bölge İdare Mahkemesi kararının kanun yararına bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Başsavcısı: Tansel Çölaşan
Düşüncesi: Sivas İl Milli Eğitim Müdürlüğü'nde İlköğretim Müfettişi olan davacının, Şubat 2006 tarihinden itibaren alamadığı geçici görev yolluğunun yasal faiziyle birlikte tazmini istemiyle açtığı davada; 6245 sayılı Harcırah Kanununun 33/ b maddesinde, memurun asli görevini yapması, 39 uncu maddenin ise geçici görevlendirmede gündelik ödenme halinin düzenlendiği, denetim yapmanın ilköğretim müfettişinin asli görevi olduğu nedeniyle gündelik ödenmesinde anılan yasanın 33/ b maddesinin uygulanması gerektiği, yol masrafına ilişkin kısmında ise gidilen mesafe gözönüne alınmaksızın Sivas Esnaf ve Sanatkarları Odaları Birliğinden taksi için alınan günlük rayiç üzerinden sabit masraf beyanının 6245 sayılı Kanunu'nun 6. maddesine göre gerçek masrafı göstermediğinden yol giderlerinin ödenmemesinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle tazminat isteminin gündeliklere yönelik kısmının kabulüne, yol masrafına ilişkin kısmının reddine karar veren Sivas İdare Mahkemesinin 20.10.2006 gün ve E:2006/2829, K:2006/3627 sayılı kararına taraflarca yapılan itiraz üzerine, kararın gündeliğe ilişkin kısmını ise; esasen muhasebe yetkilisinin, 5018 sayılı Kanunun 61. maddesine göre ödenecek yevmiyede 6245 sayılı Kanuna göre nitelendirme yapma yetkisi bulunmadığı gerekçesiyle onayan, yol masrafına ilişkin kısmını ise; Sivas Defterdarlığı Muhasebe Müdürlüğü'nün rayiç yazısında bekleme ücreti hariç ibaresinin eklenmesi durumunda ödemenin yapılmasının mümkün olduğunun belirtildiği ve bu eksikliğin giderildiği, rayice yönelik itirazın da bulunmadığı dikkate alındığında oda tarafından belirlenen ücret üzerinden ödeme yapılacağı gerekçesiyle bozan ve belirtilen şekilde hesaplanacak yol masrafı tutarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine idari işlem niteliğinde karar verilmesi yolundaki istemin ise incelenmeksizin reddine karar veren Sivas Bölge İdare Mahkemesinin 13.2.2007 tarih ve E:2007/79, K:2007/131 sayılı kararının, tazminat isteminin kabulüne ilişkin kısmının hukuka aykırı olduğu belirtilerek, Sivas İdare Mahkemesince kanun yararına bozulması istemi üzerine konu incelendi.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 3622 sayılı Kanun'un 20. maddesiyle değişik 51. maddesi uyarınca, madde kapsamına giren kararlardan yürürlükteki hukuka aykırı bir sonucu ifade edenler, herhangi bir şekilde bilgilendirilmesi halinde kendiliğinden Başsavcı tarafından kanun yararına temyiz olunabileceğinden gösterilen lüzum ve kısımla bağlı olunmadan istem incelendi.
Sivas Bölge İdare Mahkemesinin 13.2.2007 günlü ve E:2007/79, K:2007/131 sayılı kararı, harcırahın unsurlarından olan (a)- gündelik ve (b)- yol masrafı olmak üzere iki kısımda irdelenecektir.
a-) Gündelik;
Yevmiye (gündelik) harcırahın unsurlarından birisi olarak 6245 sayılı Harcırah Kanunu'nun 5 inci maddesinde sayılmış olup, Kanunun <Yurtiçinde verilecek gündeliklerin miktarı> başlıklı, 2562 sayılı Kanun'un 12. maddesiyle değişik 33. maddesinin (a) bendinde, bu Kanun gereğince verilecek yurtiçi gündeliklerinin miktarının her yıl bütçe kanunları ile tespit olunacağı kuralı yer alırken, (b) bendinde; Devamlı ikamet ettikleri yerler dikkate alınarak kurumlarınca belirlenen görev merkezi ve grup merkezi dışına teftiş, denetim, inceleme ve soruşturma görevi ile gönderilen ....İlköğretim Müfettişleri ve Müfettiş Yardımcılarından;...(3) İl düzeyinde, teftiş, denetim veya inceleme yetkisine haiz bulunanlara birinci derece kadrolu memur için tespit olunan gündelik miktarının 0,9 katı'nın gündelik olarak ödeneceği öngörülmüştür.
6245 sayılı Kanunun <Memuriyet mahalli dışına gönderilenlerin gündeliği> başlıklı 39 uncu maddesinde ise, geçici bir görevle memuriyet mahalli dışındaki bir yere gönderilenlerden, buralarda ve yolda öğle (saat 13.00) ve akşam (saat 19.00) yemeği zamanlarından birini geçirenlere 1/3, ikisini geçirenlere 2/3 oranında ve geceyi de geçirenlere tam gündelik verileceği kuralına yer verilmiştir.
Burada sorunun özünü, 6245 sayılı Kanunun 33/b maddesinde görev unvanları sayılan denetim elemanlarının soruşturma, denetim ve teftiş görevi nedeniyle görev merkezi dışında görevlendirilmelerinde, ödenecek gündeliğin tespitinde 39 uncu maddenin uygulanıp uygulanmayacağı konusu oluştururken, ilköğretim müfettişinin görev mahalli ve görev sınırının açıklığa kavuşturulması önem taşımaktadır.
6245 sayılı Kanunun 39 uncu maddesinde, gündeliğin geçici göreve gidiş ve dönüş saatlerine göre ödenmesinde herhangi bir istisnai hükme yer verilmemiştir.
Bu nedenle, 33 üncü maddenin (b) bendinde yer alan düzenlemeyi Kanunun diğer maddelerinden bağımsız ve etkilenmez kabul etmek mümkün değildir.
3797 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un 53 üncü maddesinde, İl Milli Eğitim Müdürlükleri bünyesinde İlköğretim Müfettişlikleri Başkanlığı oluşturulacağı öngörülmüş ve anılan madde uyarınca 13.8.1999 gün ve 23785 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliğinin 44. maddesinde, müfettiş ve müfettiş yardımcılarının ikamet yerinin il merkezi olduğu ifade edilmiştir.
Bu düzenlemelere göre, ilköğretim müfettişinin görev ve yetki sahası il sınırını kapsamakta ise de, görev yeri ve ikametgahı il merkezi olmakla, 6245 sayılı Kanunun 3/g maddesinde yer alan memuriyet mahalli ile görev merkezi tanımı da örtüşmektedir.
Bu durumda, Sivas Milli Eğitim Müdürlüğünde görevli ilköğretim müfettişi olan davacının bir günden az süreyle memuriyet mahalli dışına gönderilmesi nedeniyle 6245 sayılı Kanunun 33. maddenin (b) bendi ile saptanan gündeliğin, 39. maddede yer alan oranlar uygulanmak suretiyle ödenmesi gerektiğinden, 39. madde kuralı uygulanmadan ödeme yapılması yolunda karar veren Sivas İdare Mahkemesi kararında ve bu kararı değişik gerekçeyle onayan Sivas Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
b-) Yol masrafı:
6245 sayılı Harcırah Kanunu'nun 6. maddesinde, harcırahın, bu kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, gidip gelmeye en uygun ve kullanılması mutat olan yol ve taşıt araçları üzerinden verileceği öngörülmüş olup anılan maddenin 4. fıkrasında ise birinci fıkraya göre takip edilmesi gereken yolun dışında bir yoldan veya kullanılması gereken taşıt aracından başka bir araçla yolculuk yapılmasının işin gereğine göre zorunlu olması halinde, bu yol ve taşıt aracına ilişkin masrafların kabulü merkezde ita amiri veya bu durumda olan amirlerin, taşrada memur ve hizmetlinin mensup olduğu kurumun ita amiri durumunda olan kimsenin veya mahallin en büyük askeri ve mülki amirinin önceden verilmiş yazılı bir emri verilmesine bağlıdır kuralına yer verilmiştir.
6245 sayılı Kanun'un 27 nci maddesinde, yurt içinde yol masrafının, muayyen tarifeli olmayan nakil vasıtalarıyla seyahat halinde bu kanuna bağlı (1) sayılı cetvelin 3 numaralı sütununda gösterilen nakil vasıtalarına göre ihtiyar olunan hakiki masraftan terekküp edeceği hükme bağlanmış olup 27 nci maddeye bağlı (1) sayılı cetvelde, 33 üncü maddenin (b) bendine dahil olanların gayrimuayyen tarifeli taşıtla seyahatinde, mutat ve ekonomik olan yol masrafı ve icap ve zaruret halinde kullanılacak diğer taşıtlara göre hakiki yol masrafı olarak belirlenmiş, (1) sayılı cetvelin <Açıklama> başlığı altındaki 5. maddesinde ise, özel otomobilleriyle seyahat edenlere, müstehak oldukları taşıt ücreti ile bu taşıta göre geçecek günler için verilmesi gereken gündelikten fazla ödeme yapılamayacağı kuralına yer verilmiştir.
6245 sayılı Kanun'un 6 ncı ve 27 nci maddesi hükmü uyarınca gerçekten yapılmış masrafın karşılanması esas olduğundan, ödeme için bu durumu açıklayan bilgileri içerir belgelerin aranması gerekir.
6245 sayılı Kanun'un 6 ncı ve 27 nci maddesinde öngörülen yöntem ve amaca aykırı olarak, taksinin günlük çalışması halinde yakıt, yağ, yıpranma ve diğer giderlerine karşılık olacak tutarı ifade eden ve bu suretle hakiki yol masrafını göstermeyen, miktarın esas alınıp tazminat isteminin kabulüne karar verilmesinde de hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, hukuka aykırı olduğu sonucuna ulaşılan Sivas Bölge İdare Mahkemesinin 13.2.2007 günlü ve E:2007/79, K:2007/131 sayılı kararının kanun yararına bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
Konuyu, temyizen Yüksek Dairenizin takdir ve kararına saygı ile sunarım.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay İkinci Dairesi'nce işin gereği düşünüldü:
Sivas İl Milli Eğitim Müdürlüğü'nde İlköğretim Müfettişi olarak görev yapan davacı, 2006 yılı Şubat ayından itibaren ödenmeyen geçici görev yolluklarının yasal faiziyle birlikte tazmini istemiyle dava açmıştır.
Sivas İdare Mahkemesi'nin 20.10.2006 günlü, E:2006/2829, K:2006/3627 sayılı kararıyla; davacının tazminat isteminin gündeliklere ilişkin kısmı yönünden, 6245 sayılı Harcırah Kanunu'nun 33/b. maddesinde, memurun asli görevini yapması durumunda, 39. maddesinde ise geçici görevlendirmede gündelik ödenme şeklinin düzenlendiği, denetim yapmanın ilköğretim müfettişlerinin asli görevi olduğu belirtilerek gündelik ödenmesinde anılan Yasanın, 33/b maddesinin uygulanması gerektiği, yol masrafına ilişkin kısmı yönünden ise; gidilen mesafeler gözönüne alınmaksızın Sivas Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliğinden taksi için alınan rayiç bedel esas alınarak ödeme yapılmasının gerçekçi olmayacağı, 6245 sayılı Kanunun 6. ve 27. maddelerine göre gerçek masrafa dayalı olmayan beyan üzerinden yol giderlerinin ödenmemesinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle tazminat isteminin gündeliklere yönelik kısmının kabulü ile hesaplanacak gündeliklerin 21.3.2006 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tazminen davacıya ödenmesine, yol masrafına ilişkin kısmının ise reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı taraflarca yapılan itiraz üzerine Sivas Bölge İdare Mahkemesi'nin 13.2.2007 günlü, E:2007/79, K:2007/131 sayılı kararıyla; anılan kararın geçici görev harcırahının gündeliklere ilişkin kısmı, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 61. maddesi uyarınca muhasebe yetkilisinin gündeliğin ödenmesi aşamasında ödeme emri ve ekli belgeler dışında işin esasına girerek gündeliklerin 6245 sayılı Kanunun 39. maddesine göre mi yoksa 33/b. maddesine göre mi hesaplanıp ödeneceğine dair bir tasarrufta bulunma hakkına sahip olmadığı, İdare Mahkemesinin bu kısma ilişkin uyuşmazlığı yetki yönünü değerlendirerek kabul etmesi gerekirken, ilköğretim müfettişlerine 6245 sayılı Kanunun 33/b maddesi uyarınca yevmiye ödenmesi gerektiği gerekçesiyle kabulünde isabet bulunmadığı gerekçesiyle onanmış, yol masrafına ilişkin kısmının ise; Sivas Defterdarlığı Muhasebe Müdürlüğü tarafından rayiç yazısında <bekleme ücreti hariç> ibaresinin eklenmesi durumunda ödemelerin yapılmasının mümkün olduğunun belirtilmesi üzerine Sivas Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliğinden alınan 21.4.2006 gün ve 2006/216 sayılı yazı ile 360,00 YTL'nin %10'nun, (36.00 YTL) bekleme ücreti, kalan ücretinin 1/3'nün (108,00 YTL'si) şoför ücreti kâr payı, rayicin geri kalan 216,00 YTL’ sinin de yakıt, yağ ve yıpranma masrafı olduğu belirtilerek bu eksikliğin giderildiği, belirlenen rayice yönelik bir itirazın da bulunmadığı dikkate alındığında oda tarafından belirlenen ücret üzerinden ödeme yapılması gerektiği gerekçesiyle bozulmuş, tam gündelik ile her bir teftiş için oda tarafından belirlenen rayiç üzerinden Şubat 2006 tarihinden itibaren hesaplanacak geçici görev harcırahının 21.3.2006 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine, davacının, Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeliğinin 22/b maddesinde belirtilen belgeler dışında belge istenmemesi gerektiğine, 6245 sayılı Yasanın 33/b maddesi gereği ödenen gündeliklerini 39. madde ile ilgilendirilerek geriye yönelik zimmet çıkarılamayacağına, rayiç yazısına <bekleme süresi hariçtir> yazılmasına gerek olmadığına karar verilmesi yolundaki istemlerinin, idari yargı yerlerince idari işlem mahiyetinde karar verilmeyeceğinden incelenmeksizin reddine karar verilmiştir.
Sivas İdare Mahkemesi'nce, Sivas Bölge İdare Mahkemesinin 13.2.2007 günlü, E:2007/79, K:2007/131 sayılı kararının tazminat isteminin kabulüne ilişkin kısmının hukuka aykırı olduğu belirtilerek kanun yararına bozulmasının istenilmesi üzerine Danıştay Başsavcılığı <yürürlükteki hukuka aykırı bir sonucu ifade eden> sözkonusu kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 51. maddesi uyarınca kanun yararına bozulmasını istemektedir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun <Kanun Yararına Bozma> başlıklı 51. maddesinde, <1. Bölge idare mahkemesi kararları ile idari ve vergi mahkemelerince ve Danıştayca ilk derece mahkemesi olarak verilip temyiz incelemesinden geçmeden kesinleşmiş bulunan kararlardan niteliği bakımından yürürlükteki hukuka aykırı bir sonucu ifade edenler, ilgili bakanlıkların göstereceği lüzum üzerine veya kendiliğinden başsavcı tarafından kanun yararına temyiz olunabilir.
2. Temyiz isteği yerinde görüldüğü takdirde karar, kanun yararına bozulur. Bu bozma kararı, daha önce kesinleşmiş olan mahkeme veya Danıştay kararının hukuki sonuçlarını kaldırmaz.
3. Bozma kararının bir örneği ilgili Bakanlığa gönderilir ve Resmî Gazete'de yayımlanır.> hükmü yer almaktadır.
Dava konusu uyuşmazlık sözü edilen kararlarda olduğu gibi iki kısımda irdelenecektir.
a) Gündelikler:
Anayasanın 128. maddesinde <Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri Kanunla düzenlenir.> hükmü yer almıştır.
6245 sayılı Harcırah Kanunu'na göre yapılan ödemelerin tümü yolluk (harcırah) tur. Harcırah; <devamlı veya geçici bir görevle bir yere gönderilen görevlilere, bu yere gidebilmelerine, orada yiyip içme ve konaklama gibi yapacakları diğer giderlere karşılık verilen para> olarak tanımlanabilir. 6245 sayılı Harcırah Kanununun <Tanımlar> başlıklı 3. maddesinin (a) bendinde de; harcırah, bu Kanuna göre ödenmesi gereken yol masrafı, gündelik, aile masrafı ve yer değiştirme masraflarından birini, bir kaçını veya tamamını, (g) bendinde ise, memuriyet mahalli; memur ve hizmetlerinin asıl görevli olduğu veya ikametgahının bulunduğu şehir ve kasabaların belediye sınırları içinde bulunan mahaller ile bu mahallerin dışında kalmakla birlikte yerleşim özellikleri bakımından bu şehir ve kasabaların devamı niteliğinde bulunup belediye hizmetlerinin götürüldüğü veya kurumlarınca sağlanan taşıt araçları ile gidilip gelinebilen yerleri ifade eden kavramlar olarak tanımlanmıştır.
Anılan Kanun'un gerekçesinde de, harcırahın; memurların işgal ettikleri makam itibariyle dairelerince verilecek bir hizmet sırasında ihtiyacına mecbur olacakları masrafları karşılamaya yarayan bir vasıta olduğu ve gidilen yerdeki giderleri karşılamak amacıyla verildiği belirtilmiştir.
6245 sayılı Harcırah Kanunu'nun 11.12.1981 gün ve 2562 sayılı Kanunun 12. maddesiyle değişik 33. maddesinin (b) bendinde; <Devamlı ikamet ettikleri yerler dikkate alınarak kurumlarınca belirlenen görev merkezi, mıntıka merkezi ve grup merkezi dışında teftiş, denetim, inceleme veya soruşturma görevi ile gönderilen ...... İlköğretim Müfettişleri ve Müfettiş Yardımcılarından;
....................
....................
(3) İl düzeyinde teftiş, denetim veya inceleme yetkisine haiz bulunanlara birinci derece kadrolu memur için tesbit olunan gündelik miktarının 0,9 katı'nın gündelik olarak ödeneceği,>
Yine aynı Kanunun 16. maddesiyle değişik 39. maddesinde; <........Geçici bir görevle memuriyet mahalli dışındaki bir yere gönderilenlerden, buralarda ve yolda öğle (saat:13.00) ve akşam (saat:19.00) yemeği zamanlarından birini geçirenlere 1/3, ikisini geçirenlere 2/3 oranında ve iki yemek zamanı ile birlikte geceyi de geçirenlere tam gündelik verileceği>, hükme bağlanmıştır.
Yukarıda açıklanan mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden; 6245 sayılı Harcırah Kanunu'nun 33. maddesinin (b) bendi, bu bentte sayılan kişilerin teftiş, denetim, inceleme veya soruşturma ile görevlendirilmeleri durumunda ödemeye esas olacak gündeliği; 39. maddesi ise, geçici görevlilerin gidiş ve dönüş saatlerine göre ödenmesi gereken gündelik miktarını düzenlemektedir.
Böylece; teftiş, denetim, inceleme veya soruşturma görevi ile memuriyet mahalli dışına gönderilenlere 33. maddenin (b) bendine göre tesbit edilecek gündeliğin, gidiş ve dönüş saatleri dikkate alınmak suretiyle 39. maddedeki oranlar dahilinde ödenmesi gerekmektedir.
6245 sayılı Kanun'un 39. maddesinde, gündeliğinin geçici göreve gidiş ve dönüş saatlerine göre ödenmesinde herhangi bir istinai hükme yer verilmemiştir.
3797 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un 53. maddesinde, İl Milli Eğitim Müdürlükleri bünyesinde İlköğretim Müfettişlikleri Başkanlığı oluşturulacağının hükme bağlandığı, bu hüküm uyarınca 13/8/1999 gün ve 23785 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliğinin 44. maddesinde, müfettiş ve müfettiş yardımcılarının ikamet yerinin il merkezi, büyükşehir bulunan illerde ise büyükşehir belediye sınırları olduğu kuralına yer verilmiştir.
Bu düzenlemelerden, ilköğretim müfettişinin görev ve yetki sahasının il merkezi olduğu ve 6245 sayılı Kanunun 3/g maddesinde tanımlanan memuriyet mahalli ile il merkezi tanımının da paralellik gösterdiği görülmektedir.
Bu itibarla; Sivas İl Milli Eğitim Müdürlüğünde görevli ilköğretim müfettişi olan davacının, geçici görevle bir günden az süreyle memuriyet mahalli dışında görevlendirilmesi nedeniyle yaptığı denetim görevi için ödenecek gündeliğin tesbitinde 6245 sayılı Harcırah Kanunu'nun 39. maddesi hükmünün dikkate alınması gerekirken, anılan maddede öngörülen sınırlamalara uyulmadan ödeme yapılması yolunda karar veren Sivas İdare Mahkemesi kararında ve bu kararı farklı gerekçeyle onayan Sivas Bölge İdare Mahkemesi kararında yasal isabet bulunmamaktadır.
b-) Yol Masrafı:
6245 sayılı Harcırah Kanununun 6. maddesinde; harcırahın, bu kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, gidip gelmeye en uygun ve kullanılması mutat olan yol ve taşıt araçları üzerinden verileceği, gidip gelmeye en uygun ve kullanılması mutat olan bu yolda hem muayyen, hem gayrimuayyen tarifeli taşıt işletilmekte ise harcırah hesabında muayyen tarifeli taşıtın esas alınacağı, bu yol ve taşıtın, yolculukta geçen süreye göre memur ve hizmetli ile ailesi için ödenmesi gereken gündelik ve taşıt ücretleri toplamı dikkate alınarak memur veya hizmetlinin mensup bulunduğu dairece tesbit olunacağı, birinci fıkraya göre takip edilmesi gereken yolun dışında bir yoldan veya kullanılması gereken taşıt aracından başka bir araçla yolculuk yapılmasının işin gereğine göre zorunlu olması halinde, bu yol ve taşıt aracına ilişkin masrafların kabulünün merkezde ita amiri veya bu durumda olan amirlerin, taşrada memur veya hizmetlinin mensup olduğu kurumun ita amiri durumunda olan kimsenin veya mahallin en büyük askeri ve mülki amirinin önceden verilmiş yazılı bir emri bulunmasına bağlı olduğu hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanun'un <yurt içinde yol masrafı> başlıklı 27. maddesinde ise; yurt içinde yol masrafının, muayyen tarifeli nakil vasıtaları ile seyahatte bu Kanuna bağlı (1) sayılı cetvelin birinci sütununda yazılı makam ve sıfatlar ile vazifeli aylık veya ücret tutarlarına göre aynı cetvelin ikinci sütununda yazılı mevkiin tarife üzerinden bilet parası ve muayyen tarifeli olmayan nakil vasıtalarıyla seyahat halinde ise 3 numaralı sütunda gösterilen nakil vasıtalarına göre ihtiyar olunan hakiki masraftan terekküp edeceği kurala bağlanmıştır.
27. maddeye bağlı (1) sayılı cetvelde 33. maddenin (b) bendine dahil olanların, muayyen tarifeli olmayan taşıtlarla seyahatte, <Mutat ve ekonomik olan taşıt> dan maksadın, iki mahal arasında mutat olarak otomobil, otobüs gibi taşıtlar işlemekte ise bunlardan ucuz olanı olup, özel otomobilleriyle seyahat edenlere, müstehak oldukları taşıt ücreti ile bu taşıta göre geçecek günler için verilmesi gereken gündelikten fazla ödeme yapılamayacağı öngörülmüştür.
Anılan maddelerin birlikte değerlendirilmesinden; muayyen tarifeli taşıtların bulunduğu bir yerin denetimiyle görevlendirilen müfettişlere gidip gelmeye en uygun ve kullanılması mutat olan taşıtlara ait ücretin, gayrimuayyen tarifeli taşıtlarla (taksi veya kendilerine ait özel araçlarla) seyahat etmeleri halinde ise gidiş-dönüş ücretinin, gidilen yerin km'si ve her bir yer için; kâr, şoför ücreti ve bekleme ücreti hariç bir otomobilin km başına yakacağı yakıt, yağ, yıpranma ve diğer giderlerine karşılık olacak gerçek masrafın karşılanmasının esas olduğu ve ödeme için bu hususu açıklayan bilgileri içerir belgelerin idareye sunulması gerektiği açıktır.
Bu durumda, 6245 sayılı Harcırah Kanununun 6. ve 27. maddelerinde öngörülen yöntem ve amaca aykırı olarak Sivas Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliğinin yol masrafına ilişkin olarak rayiç hakkında verdiği 21.4.2006 gün ve 2006/216 sayılı yazıda belirlenen bir günlük taksi ücretinin 360 YTL'nın %10'nun bekleme ücreti, kalan ücretin 1/3'ünün şoför ücreti ve kar payı, geri kalan 216.00 YTL’ sinin ise aracın yağ, yakıt, yıpranma ve diğer giderleri olduğu yolunda belirlenen ücret üzerinden ödeme yapılması gerektiği gerekçesiyle Sivas İdare Mahkemesi kararının yol masrafına ilişkin kısmını bozan Sivas Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuksal isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcılığının kanun yararına temyiz isteminin kabulü ile Sivas Bölge İdare Mahkemesi'nce verilen 13.2.2007 günlü, E:2007/79, K:2007/131 sayılı kararın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 51. maddesi uyarınca hükmün sonuçlarına etkili olmamak üzere kanun yararına bozulmasına; kararın birer suretinin Danıştay Başsavcılığına, Milli Eğitim Bakanlığına ve Sivas Valiliğine gönderilmesine ve bu kararın Resmî Gazete'de yayımlanmasına, 23.10.2007 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Sn Avukat72 ve Sn. Toprak gerçekten zaman harcadığınız için teşekkür ediyorum..söz konusu kararlar "memurun ailesini götürmese dahi tayin halinde aile masrafı alıp alamayacağına" yönelik bir karar zaman darlığı nedeniyle ve ictihat programlarından bulurum ümidiyle fotokopisini alamadık.

Teşekkür ediyorum tekrar emeğiniz için