Çekte Bankanın Kanunen Ödemeye Zorunlu Olduğu Miktar ve Buna İlişkin Sorumluluğu

Öncelikle tüm meslektaşlarıma merhaba.
Elimde müvekkilimin alacaklı olduğu aynı keşideciye ait iki adet çek bulunmakta. Bu çeklere ilişkin muhatap bankanın her çek yaprağına ödemekle yükümlü olduğu 470 TL , müvekkilim tarafından banka şubesinden talep edilmiş ancak çekin takasa girmesi bahane edilerek kanuni olan bu sorumluluktan kaçılmıştır.Şubeyle yapmış olduğum telefon görüşmesinde Çek Kanunu'nda değişiklik yapan 4814 sayılı kanunun 5. maddesi esas alınarak ödeme yapılmadığı bilgisine ulaştım.* Ancak söze konu hükme bakıldığında sadece çekin ibraz edildiği yani takasa girdiği ( ki kanunen takasa giren çek , ibraz edilmiş sayılmaktadır**) bankanın bu ödemeye ilişkin bir sorumluluğunun olmadığı belirtilmiş.Yani çek defterini veren banka şubesinin sorumluğu devam etmekte , sadece çekin takasa girdiği diğer bir bankanın şubesinin sorumluluğu ortadan kalkmaktadır kanımca. En azından ben böyle yorumladım. Zira üçlü bir ilişki olan çek ilişkisinde çek defterini veren bankanın sorumluluğunun olmadığının kabulü , pek de akla yatkın gelmiyor. Bu konuya ilişkin bilgisi olan meslektaşlarımın bunu benimle paylaşmalarını rica ederim. Bu konuya ilişkin kanun hükümlerini yardımcı olması amacıyla aşağıda verilmiştir. Saygılarımla...

3167 Sayılı Kanun m.10:
Muhatap banka, süresinde ibraz edilen çekin karşılığının bulunmaması halinde her çek yaprağı için üçyüzmilyon liraya kadar ve kısmen karşılığının bulunması halinde ise bu miktarı her çek yaprağı için üçyüzmilyon liraya tamamlayacak biçimde ödeme yapmakla yükümlüdür. Bu husus, hesap sahibi ile muhatap banka arasında çek defterinin teslimi sırasında yapılmış olan dönülemeyecek bir gayri nakdî kredisözleşmesi hükmündedir. Yukarıda belirtilen sorumluluk miktarı, Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanlığınca yayımlanan toptan eşya fiyatları yıllık endeksindeki değişmeler göz önünde tutularakTürkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından her yıl Ocak ayında belirlenir ve Resmî Gazetede yayımlanır.
4814 Sayılı Kanun m.5

3167 sayılı Kanunun 6 ncı maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir
*Yönetmelikte belirtilen esaslar çerçevesinde çeklerin fizikî olarak ibraz edilmeksizin sadece çek bilgileri üzerinden bankalararası takas odaları aracılığı ile elektronik ortamda muhatap bankaya gönderilerek işlem görmesi, 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun 710 uncu maddesine göre takas odasına ibraz hükmündedir.
**Takas odaları aracılığıyla ibraz edilmiş çekler için, 10 uncu maddede belirlenen sorumluluk miktarı dahil kısmî ödeme yapılmaz. Ancak, takas odaları aracılığıyla ibraz edilen çekin, hesapta yeterli karşılığının olmadığının belirlenmesi halinde muhatap banka tarafından, hesapta bulunan kısmî karşılık tutarı, çeki ibraz eden hamil lehine onbeş gün süreyle bloke edilir.

Bilal bey bankalar çek yaprak bedelini 3167 sayılı yasanın 10.maddesine dayanarak gerek ibraz gerekse zamanaşımından dolayı reddetmektedirler ve çoğu meslektaş da gelen bu yazı üzerine yaprak bedelinden vazgeçmektedirler.Aslında bakıldığı zaman bankanın çek yaprak bedelini ödemesi 6 aylık değil borçlar kanununa tabii 10 senelik zamanaşımı süresine tabii olmaktadır ve bu nedenle doğrudan icra takibi başlatabilirsizni.Banka avukatları büyük ihtimalle itiraz edeceklerdir ve itirazın iptali davası açarak takibin devamını sağlayın ve çok yüksek bir ihtimalle kazanacaksınız.Bankacı bir arkadaşımın bana aktarmış olduğu bir bilgiye dayanarak bunu içtenlikle söylüyorum.Bütün banka şubelerine genel müdürlükten gelen talimat çoğuna aynı türde zamanaşımı yada vb yazılar göndererek ödemekten kaçınmak olarak ifade ediliyor çünkü herkese karşılıksız çıkan çek ile alakalı olarak yaprak bedeli ödemek bankaları da maddi açıdan külfet altına sokacaktır.Doğru yoldasınız hemen icra takibi başlatın ve işlemlere başlayın.SAYGILARIMLA.Umarım yardımcı olabilmişimdir.

Sayın meslektaşım,
Yargıtay'ın son kararlarında çek bedeli tutarının ödenmesi için takas çeklerinde çeki veren bankadan çek bedelinin yazılı olarak istenmesi şartı getirmiştir.G.Antep'de bu doğrultuda karar veren mahkemeler var.Ancak bankalar artık çek bedeli istediğimiz dilekçeleri almamakta ve buna yazılı cevap vermekten kaçınmaktadırlar.Genel merkezlerinden buna ilişkin bir yazı geldiğini belirtiyorlar.Dün iki bankayla bu konuyla ilgili ciddi tartışmalar yaşadım.Ziraat Bankası'na dilekçemi almazsanız tutanak tutacağım uyarısıyla dilekçeyi verebildim.Cevap vereceklerini söylediler.Bu konuyla ilgili yeni sıkıntılar yaşacağımız ortada.Ben bu anlamda hemen yapılan icra takibi ne kadar faydalı olur bilemiyorum.İcraya koyduğumuzda karşımıza yazılı başvuru yok itirazıyla gelecekler.Ben de henüz çözemedim.Sadece durumu paylaşmak istedim