|
|
(AV.TALİH UYAR'IN MAKALESİNDEN ALINTIDIR)
II.TAHLİYE KARARLARINDA TEHİRİ İCRA
Tahliye takiplerinde borçlu-kiracı ne kadar güvence gösterecektir? İİK. mad. 36 -aşağıda açıklayacağımız gibi- hem g e- n e l m a h k e m e l e r ve hem i c r a m a h k e m e s i tarafından -İİK. mad. 269/III ve 276/III’e göre- verilen “tahliye kararları hakkında uygulanacağından, borçlu-kiracıdan istenecek güvence miktarı önem taşır. Bu konuyu düzenleyen açık bir hüküm yasada yoktur. Nite-kim, Yargıtay da 4.12.1957 T. ve 10/25 sayılı İçt. Bir. Kararının gerekçesinde “…-İİK. 269’ a göre yapılan tahliye takiplerinde- borçlu tahliye kararını temyiz edip de üç aylık kira karşılığını vezneye yatırdığı takdirde -yalnız 6570 sayılı Kira Kanununa tabi gayrimenkullere mahsus olmak üzere- İİK. mad. 36’nın kıyas suretiyle ve içtihat yolu ile uygulanarak takip durdurulmaktadır…” denilerek, bu konuda yasada açık bir hüküm bulunmadığı ancak u y g u l a - m a d a öteden beri “tahliye kararının temyizi halinde” ü ç a y l ı k k i r a b e d e l i n i n “teminat olarak” yatırıldığı belirtilmiştir. Yargıtay 12. Hukuk Dairesinin içtihatları da bu doğrultudadır.
-“Tahliye kararı” hakkında, kiracı -üç aylık kira parasını icra dairesine teminat olarak yatırarak- Yargıtay’dan “yürütmenin durdurulması”(tehiri icra) kararı verilmesini talep edince, eğer “tahliye kararı” icra mahkemesi tarafından verilmişse, bu talebi inceleyen 12. Hukuk Dairesi -“satış dışı yollarla icra veznesine girmiş olan paranın alacaklıya ödenmesine (İİK. mad. 364/III hükmünün) icra mahkemesi kararının temyizinin) engel teşkil etmeyeceğini” belirten 21.2.1968 T. 23/5 sayılı İçt. Bir. K. gereğince- sadece ‘t a h l i y e ye h a s r e n’ tehiri icra kararı vermekte olduğundan, bu durumda kiracının icra dairesine teminat olarak yatırdığı -üç aylık- ‘kira parası’ alacaklı-kiralayana ödenmekte ve sadece ‘tahliye’ için kararın Yargıtay 12. Hukuk Dairesince onaylanması beklenmekte, buna karşın “tahliye kararı” sulh hukuk mahkemesi tarafından verilmişse, tehiri icra istemini inceleyen 6. Hukuk Dairesi mutlak olarak -hem ‘kira parasının kiralayana ödenmesini’ ve hem de “tahliyeyi” kapsar biçimde- tehiri icra kararı verdiğinden, bu durumda, alacaklı-kiralayan hem icra dairesine teminat olarak yatırılmış olan kira paralarını alabilmek ve hem de fiilen tahliyeyi yaptırabilmek için, tahliye kararının 6. Hukuk Dairesince onaylanmasını beklemek durumunda kalmaktadır…
Bu konuyla ilgili olarak ayrıca şu hususu da belirtelim ki; tahliyeye ilişkin ilk ilamın infazının, tehiri icra kararı getirilerek önlenmesinden sonra, ilamın Yargıtay’ca bozulması üzerine yeniden “tahliye kararı” verilmesi halinde, bu ilamın infazının durdurulması için, yeniden “tehiri icra kararı” getirilmesi gerekir
İçtihat yolu ile, tahliye ilamlarının temyizinde “üç aylık kira bedelinin teminat olarak yatırılması” usulünün benimsenme nedeni, tahliye kararlarının yaklaşık bu süre içinde ancak Yargıtay’ca incelenebileceğinden dolayıdır. Yüksek mahkeme; “tehiri icra teminatının kira borcuna mahsup edilemeyeceğini” belirtmiştir…
“Üç aylık lira bedelinin teminat olarak yatırılarak” i c r a n ı n d u r d u r u l m a sı genel mahkemelerce verilen tüm tahliye kararlarının yerine getirilmesinde uygulanır. Örneğin; “kira bedelinin ödenmemesi (temerrüt)” nedeniyle tahliye davaları dışında, “gereksinme” ne-deniyle verilen tahliye ilamlarının yerine getirilmesinde, kira alacağı takip konusu yapılmamış olsa bile, yine üç aylık kira bedeli teminat olarak yatırılarak, icranın durdurulması istenebilir.
Buna karşın, İİK. mad. 36 icra mahkemesi tarafından verilen tüm tahliye kararları hakkında da uygulanabilir mi? Bilindiği gibi, icra mahkemesi ancak i k i s e b e b e dayanarak; a)Kira bedelinin ödenmemesi sebebiyle (İİK. mad. 269-269/d) b)Yazılı sözleşme ile kiralanan taşınmazların, kira süresinin bitmesi sebebiyle (İİK. mad. 272-275)- kiralanan taşınmazların tahliyesine karar verebilir. “Teminat karşılığında icranın Durdurulması’na ilişkin İİK. mad. 36 hükmünün uygulanacağı sadece “kira bedelinin ödenmemesi sebebiyle tahliye” ye ilişkin İİK. mad. 269c/III’de (ve “kiralanan taşınmazda üçüncü kişinin bulunması halin-de” (İİK. mad. 276/III’de) açıkça belirtilmiştir. “Yazılı sözleşme ile kiralanan taşınmazların kira süresinin bitmesi nedeniyle tahliyelerini” düzenleyen İİK. mad. 272-275’de aynı şekilde İİK. mad. 36’ya açık şekilde yollama yapılmamıştır. Bu nedenle, icra mahkemelerinin “yazılı sözleşme ile kiralanan taşınmazların kira sürelerinin bitmesi” nedenine dayanarak verdikleri tahliye kararları hakkında, kiracının “üç aylık kira tutarını teminat olarak yatırarak” İİK. mad. 36 gereğince, hakkındaki tahliyeye ilişkin icra takibini durduramaması gerekecektir. Bu çözüm şeklinin ise adil olmadığı açıktır. Çünkü, tahliye kararı -genel mahkemelerin verdikleri tahliye kararlarında olduğu gibi- hangi nedene dayanırsa dayansın, kiracıya teminat karşılığında -üç aylık kira tutarını yatırarak- Yargıtay dan “icranın durdurulması kararı” getirme hakkı tanınmalıydı. Ancak, kanımızca, içtihat yoluyla bu durumda da, kiracıya İİK. mad. 36’dan yararlanma olanağının tanınması mümkündür.
Yüksek mahkeme, kimi kez “…İİK. 272 ve onu izleyen maddelerde İİK. 36’ya atıf-ta bulunulmadığından, bu takiplerde 36. madde hükmünü uygulanmasının mümkün olmadığını (yani, tehiri icra kararı verilemeyeceğini)...” belirtmişken, kimi kez de, -belki dalgınlıkla- bu tür takiplerde de tehiri icra kararı göndermiştir. Bugünkü uygulamasında ise, bu durumda tehiri icra kararı vermemektedir…
|
30-06-2014, 00:49
Benzer Konular
