Yargitay Karari Acİİllll LÜtfen

Saygıdeğer Meslektaşlar,

Tüketicinin ürün hakkında tam ve eksiksiz bilgilendirilmemesi sonucu tüketicinin kullanımına bağlı olarak üründe meydana gelen hatalar/bozukluklarda tüketiciye kusur atfedilemeyeceği hakkında acilen Yargıtay Kararına ihtiyacım var,
ilginize şimdiden teşekkür ederim..

Yardımcı olur mu bilemiyorum ama bir karar ekliyorum.


T.C. YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu

Esas: 2002/13-755
Karar: 2002/783
Karar Tarihi: 09.10.2002

ÖZET: Malın kalitesi konusunda bir uyarı ya da özelliklerini içeren bir açıklama davalı satıcı yanca ne tüketici*ye ne hakem heyetine ne de mah*kemeye sunulmamıştır. Yerel mahkemenin yasal olmayan gerek*çelerle davacının ucuz mal aldığı, bunun sonucuna katlanması ge*rektiğini kabulle davayı reddetmesi ve bozma ilamına uymayarak ön*ceki kararında direnmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerek*tirir.


(4077 S. K. m. 4, 13, 14, 21, 22)

Dava: Taraflar arasındaki 4077 Sayılı Yasaya dayalı <Misliyle İade, Ol*mazsa Tazminat> davasından dola*yı yapılan yargılama sonunda; İz*mir Tüketici Mahkemesi'nce dava*nın reddine dair verilen 25.10.2001 gün ve 2001/195-389 sayılı kara*mı incelenmesi davacı vekili tara*fından istenilmesi üzerine,

Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 4.2.200 gün ve 2001/12817-2002/2005 sayılı ilamı ile

(...Davacı, davalıdan 25.4.2000 tarihinde, duvardan duvara halı sa*tın aldığım, bir süre sonra yıkadığı*nı ve halıda keçeleşmenin meydana geldiğini, davalının bu konuda hiçbir uyarısının bulunmadığını bildire*rek, ayıplı halının misli ile değiştiril*mesini ya da halı değerinin faizi ile ödetilmesini istemiştir.

Davalı, davacının yanlış kulla*nımı sonucu keçeleşmenin oluştuğu*nu, davanın reddini dilemiştir.

Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş; hüküm davacı tara*fından temyiz edilmiştir.

Mahkemenin hükmüne daya*nak aldığı 12.10.2001 tarihli bilirki*şi raporunda, halının yabancı menşeyli, polemik halı olup, seyrek do*kumalı ve düşük kaliteli olduğu açıklandıktan sonra, ayıbın kalite düşüklüğünden kaynaklandığı, kullanım hatasının bulunmadığı açıkça belirtilmiştir. Kaldı ki, bu olgu, Tüke*tici Hakem Heyeti tarafından yapı*lan incelemede de açıklanmıştır. Tü*ketici hakem heyeti kararlarının Tü*ketici Mahkemesinde delil olacağı, yasanın 21. maddesi hükmü gereği*dir. Mahkemece, halının kalitesiz oluşundan dolayı ayıbın oluştuğu bildirilerek hüküm, kurulmuş ise de bu şekilde kalitesiz mal satan satı*cının 4077 Sayılı Kanun'un 4/7. maddesi gereğince alıcıyı uyarma yükümlülüğü vardır. Satıcı davalı*nın bu yükümlülüğünü yerine getir*diğine ilişkin dosyada bir belge ve bilgi yoktur. Gerek mahkemece alı*nan bilirkişi raporunda ve gerekse Tüketici Hakem Heyeti kararında açıklandığına göre, davacının önce*likli talebi olan değiştirme talebinin kabulüne karar verilmesi gere*kirken değişik gerekçe ile davanın reddi, usul ve yasaya ay kın olup, bozma nedenidir...) gerekçesiyle bo*zularak dosya yerine geri çevril*mekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki ka*rarda direnilmiştir.

Temyiz Eden: Davacı vekili

Hukuk Genel Kurulu Kararı

Hukuk Genel Kurulunca ince*lenerek direnme kararının süresin*de temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

Davacı tüketici vekili 12.4.2001 tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı şirket*ten aldığı ve evine döşettiği duvar*dan duvara halının, yıkanması Sonucunda yer yer keçeleşmeler ve hasarlar meydana gelmesi nedeniy*le yaptıkları müracaata firma yetki*lilerince halının yıkanabilirliği ol*madığı, yıkanmaması gerektiği şeklinde cevap verildiğini, halı satı*lırken müvekkili davacıya halının bu özelliğinin söylenmeyerek yazılı bir kullanma talimatının verilmedi*ğini, ikaz ve ihtarda da bulunulma*dığını, garanti belgesi de verilmedi*ğini, firmanın kanuni yükümlülük*lerini ihmal ve inkar ettiğini, dava*cının firma tarafından saülan halı*nın ithal ve kirlendikten veya yıprandıktan sonra atılması gereken nitelikte bulunduğunu baştan bilse idi bu lükse girmeyeceğini, normal ve objektif iyi niyet kurallarına uygun davranan müvekkiline böyle bir durumu hatırlatmayan firma yetkililerine karşı yaptıkları başvu*ru sonunda İzmir Valiliği Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü'nün oybirliği ile vermiş olduğu kararla haklı bulunduklarını ve İl Hakem Heyeti kararının İzmir Valiliği Sanayi ve Ticaret Müdürlüğü kanalıyla 17 Kasım 2000 tarihinde davalıya ihtar edil*miş olmasına rağmen davalı şirke*tin aynı tutumunda ısrar ettiğini, müvekkilinin almış olduğu halının değerinin 25.4.2000 tarihi itibarıy*la 359.000.000.TL olduğunu, büt*çesinden kısıntı yaparak aldığı ha*linin karşı tarafça misliyle iadesi ya da alım satım tarihinden itibaren halı değerinin yıllık reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline ka*rar verilmesini istemiştir.

Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, müvekkili şirketin 4077 sa*yılı Tüketicinin Korunması Hakkında Yasaya uygun mal satışı yaptı*ğını, davacının, müvekkili şirketten aldığı halıda keçeleşme olduğuna dair davasının yerinde olmadığını, müvekkili şirketin satmış olduğu halıların ihtal edildiğini, davacının satın almış olduğu halının satışının önceden beri yapılmakta olup bu satışlarından ötürü kesinlikle hiç*bir şikayetle karşılaşmadıklarını, aksine memnun kalındığını, davacı tarafın dilekçesinde belirttiği üzere, yıkanabilirliği olmayan satın almış olduğu bu halıyı yıkadığından yan*lış kullanım sonucu keçeleşme ger*çekleştiğini, bu nedenle müvekkili şirketin sattığı halının kendisinden kaynaklanan bir hata olmayıp, kullanıcının kullanımından kaynakla*nan bir hata olduğunu, davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece, davanın reddi yö*nünde verilen karar davacı vekili*nin temyizi üzerine özel dairece, yukarıda ayrıntısı açıklanan gerek*çe ile bozulmuştur.

Mahkemece önceki kararda direnilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir.

Dava, 4077 Sayılı Yasa'dan kaynaklanan terditli olarak açılmış misliyle iade, olmadığı takdirde be*delinin ödetilmesi istemine ilişkin*dir.

Uyuşmazlık, davacı tüketici ta*rafından davalıdan satın alınan ha*lının kısa süreli kullanım ve halı yı*kama makinesi ile yıkanması sonu*cu keçeleşmesi nedeniyle ayıplı bir mal olarak kabul edilip edilemeye*ceği, davalı satıcının alıcı davacıyı kalite ve kullanım konusunda uyarma, garanti belgesi ve kullanma kılavuzu verme yükümlülüğü*nün bulunup bulunmadığı, davacı*nın başvurusu sonunda verilen tü*ketici hakem heyeti kararının bağ*layıcı olup olmadığı, sonuçta da sa*tıcının sorumluluğuna karar verilip verilemeyeceği noktasında toplan*maktadır.

Öncelikle belirtmekte yarar vardır ki, 4077 Sayılı Yasanın amacı tüketici olarak andırılan kitlenin ve kamu yararının korunma*sıdır. Ekonomik çıkarlarının ko*runması da bu kapsam içinde yer alıp, tüketiciler açısından büyük önem taşımaktadır, Tüketiciler ge*nellikle düşük ve sabit gelirlilerin çoğunluğunu oluşturduğu, mal ve*ya hizmet satan kişilere göre daha zayıf durumda bulunan kimseler*dir. Bir malı satın alan ya da bir hizmetten yararlanan tüketicinin bunun için ödediği bedelin karşını alabilmesi gerekir. Elde ettiği mal veya hizmetin değerinden çok fazla*sını ödemek zorunda kalması ya da ondan beklediği yararı sağlamaya yeterli olmaması, bozuk olması, kı*sa sürede kullanma ömrünü dol*duracak nitelikte olması gibi du*rumlarda tüketicinin ekonomik çı*karlarının zarara uğrayacağı açık*tır. İşte bu nedenle de 4077 Sayılı Kanunla, tüketicilerin ekonomik çı*karlarını zarara uğratan bu gibi so*nuçlara karşı korunmanın sağlan*ması amacıyla etkin düzenlemeler getirilmiştir. Bu çerçeveden olmak üzere yasanın 4. maddesi ile ayıplı (özürlü) mal ve hizmet alışı karşı*sında tüketicinin başvurabileceği seçimlik bazı yollar; 13. maddesi ile de ithal edilen ya da yurt içinde üretilen sanayi malları için garanti belgesi verilmesi ve 14. maddesi ile de bu çeşit mallar için tanıtma ve kullanma kılavuzu verilmesi zorun*luluğu getirilmiştir.Yasanın Ayıplı Mal ve Hizmet*ler başlıklı 4. maddesinde; ambala*jında, etiketinde, tanıtma ve kul*lanma kılavuzunda yer alan veya satıcı tarafından vadedilen veya standardında tespit edilen nitelik ve/veya niceliğine aykırı olan ya da tahsis veya kullanım amacı bakı*mından değerini veya tüketicinin ondan beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içe*ren mal veya hizmetler, ayıplı mal veya ayıplı hizmet olarak açıkça ka*bul edilmiştir.

Yine bu madde hükmüne göre, satın alınan malın ayıplı olduğu*nun anlaşılması halinde: tüketici, malı teslim aldığı tarihten itibaren 15 gün içerisinde bu malları satıcı firmaya geri vererek değiştirilmesi*ni veya ödediği bedelin iadesini ve*ya ayıbın neden olduğu değer kaybının bedelden indirimini ya da üc*retsiz olarak tamirini talep edebilir. Tüketici bu taleplerden herhangi birisini tercihte serbesttir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür.

Diğer taraftan, aynı yasanın 13. maddesinin son fıkrası gereğin*ce Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca belirtilen <Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Gereğince Garan*ti Belgesi İstenecek Ürünler Listesi>nin Tekstil Sanayi başlıklı 14. maddesinin 14.9 sırasında tekstil yer döşemeleri (halı kilim benzeri) sayılmıştır.

Bunun doğal sonucu olarak sanayi malı niteliğinde bulunan ve ithal edildiği konusunda uyuşmaz*lık bulunmayan malın bakım, onarım ve kullanılmasına ait tanıt*ma ve kullanma kılavuzunun da aslına uygun Türkçe tercümesi ile birlikte satılması zorunluluğu ya*sanın 14. maddesi hükmü gereği*dir.

Ayrıca yasanın 22/4. madde*sinde; 'Tüketici sorunları hakem heyetlerinin vereceği kararlar, tüketici mahkemelerinde delil olarak ileri sürülebilir.> hükmü yer al*maktadır.

Bu açıklamalar ışığında somut olayın irdelenmesi gerekir.

Somut olayda, davacının dava*lıdan satın alıp evine döşettirdiği it*hal halının halı yıkama makinesi ile yıkanmasının ardından keçeleştiği, bu keçeleşmenin, halının yıka*nabilir olmaması yanında düşük kaliteli bir ürün olmasından da kaynaklandığı, davacının müracaatına karşın ayıplı olduğu kullanı*mı sonucu ortaya çıkan bu malın davalı satıcı tarafından değiştiril*mediği gibi bedelinin de iade edil*mediği, davacı tüketicinin başvuru*su sonucu İzmir Valiliği Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü'nün 17 Kasım 2000 gün ve 11/3 sayılı Tüketici Sorunları İl Hakem Heyeti kararı ile <davacıya satılan halıya kullanma talimatı yazılı olarak verilmediğin*den yıkama neticesinde keçeleşen halının D. Tüketim Malları Yapı San Ltd. Şti. tarafından 3 gün için*de yenisi ile değiştirilmesine aksi halde halının sökülerek ödenen pa*ranın cari faizi ile birlikte iade edilmesine> karar verildiği dosya kap*samı ile bellidir.

İthal olup, garanti belgesi dü*zenlenecek sanayi malları listesin*de yer alan ve Türkçe kullanım kı*lavuzu ve tanıtım belgesi de taşı*ması gereken davaya konu halının kullanımı sonucunda ortaya çıkan ayıbından satıcı sorumludur. Da*vacı tüketicinin ekonomik ömrü az olan bu malın satılması sırasında açıklanan şekilde uyarılmamış ol*ması karşısında ekonomik çıkarı*nın korunması gerekmektedir. Ni*tekim Tüketici Hakem Heyeti kararında da tüketicinin isteği kabul görmüş, davalı satıcı bu kararın aksine herhangi bir delil getirme*miş, malın kalitesizliğini kabulle bunun tüketici tarafından bilindiği olgusuna dayanmış, ancak bu iddiasını da kanıtlayamamıştır. Zira malın kalitesi konusunda bir uyarı ya da özelliklerini içeren bir açıklama davalı satıcı yanca ne tüketici*ye ne hakem heyetine ne de mah*kemeye sunulmamıştır.

Açıklanan nedenlerle, yerel mahkemenin yasal olmayan gerek*çelerle davacının ucuz mal aldığı, bunun sonucuna katlanması ge*rektiğini kabulle davayı reddetmesi ve bozma ilamına uymayarak ön*ceki kararında direnmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerek*tirir.

Sonuç: Davacı vekilinin tem*yiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının özel daire bozma kararın*da ve yukarıda gösterilen nedenler*den dolayı HUMK'un 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, 09.10.2002 gününde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Karar sinerji içtihat programından alınmıştır.

Saygı ile.

çok teşekkür ederim, tam istediğim bir karar örneği