İşyerini Devralan 3. Kişinin İstihkak İddiası

Sayın Meslektaşlarım,
Aleyhine ilamsız takip yaptığım borçlu, tebligatı işyeri adresinde aldı ve borca itiraz etmedi. İşyerine hacze gittiğimde işyerinde sadece kendisi duran borçlu önce kimliğini gizledi fakat alacaklı da haciz mahallinde olduğundan borçluyu teşhis etti. Polis almaya gittiğimizde de borçlu ortadan kayboldu ve işyerini devrettiği kişi olan yaşlı bir teyze belirdi. Tabi ben icra memurundan muhafaza işlemi yapmasını istedim ve tüm bu olanları tutanağa geçti. Vergi dairesinden daha önce o işyerinin borçluya ait olduğuna dair yazı alarak dosyaya da ekledim. Yaşlı teyze şimdi kötü niyetli olarak istihkak iddiasında bulundu. Başıma ilk defa geldiği için bu gibi durumlarda olay nasıl sonuçlanıyor bilmiyorum ama genellikle kötü niyetli borçlulara meydan vermemek için alacaklı lehine sonuçlanıyor diye duydum. Bu konuda tecrübesi olan meslektaşlarımdan yardım istiyorum.
Saygılar...

T.C. YARGITAY
21.Hukuk Dairesi

Esas: 2003/30
Karar: 2003/1631
Karar Tarihi: 04.03.2003

ÖZET : Borçlu ile davacı arasındaki ilişki ticari işletme devri niteliğinde bulunduğundan İİK'nun 44 ve B. K.'nun 179 maddelerinin uygulanması gerektiği açıkça ortadadır. Anılan maddelerde öngörülen koşulların yerine getirildiği iddia ve isbat edilmemiştir. Gerçekten borçlunun devri kayıtlı olduğu Ticaret Siciline bildirerek ilan ettiği ve mal beyanı verdiğine ilişkin dosyada hiçbir kanıt yoktur. Bu durumda devir alacaklının haklarını etkilemeyeceği gibi devir alan davacıda B. K.'nun 179 maddesi gereği işletmenin borçlarından sorumlu bulunduğundan davanın reddi gerekir.

(2004 S. K. m. 44, 96) (818 S. K. m. 179)

Dava: Yukarıda tarih ve numarası yazılı kararın temyizen tetkiki davalı ( alacaklı ) vekili tarafından istenmiş, merciice ilamında belirtildiği şekilde isteğin kabulüne karar vermiştir. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi Havva Aydınlı tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi:

Karar: Uyuşmazlık 3. kişinin İİK'nun 96 onu izleyen maddelerine dayalı istihkak davasına ilişkindir. Haciz 10.4.2001 tarihinde borçlu şirketin halen faaliyette olduğu işyeri adresinde yapılmıştır. Borçlu şirket temsilcisi 16.4.2001 tarihli dilekçeyle haciz mahallinin içindeki menkullerle birlikte davacı 3.kişiye ait olduğunu ancak hacizli malla birlikte fabrikanın kendilerine 1.6.2000 tarihli kira sözleşmesi ile 2 yıllığına kiralandığını ileri sürerek davacı adına istihkak iddiasında bulunmuş, davacıda aynı sözleri doğrulamıştır.

Borç 14.1.2000 tarihli bonodan kaynaklanmaktadır. Borcun doğumundan sonra takipten kısa bir süre önce haciz mahallinin içindeki menkullerle birlikte 12.5.2000 tarihinde davacıya satılması ve satıştan hemen sonra 1.6.2000 tarihinde davacı tarafından borçluya kiralanması hayatın olağan akışına aykırı, alacaklıdan mal kaçırmaya yönelik devir olgusunu doğrulayan muvazaalı işlemlerdir. Kaldı ki borçlu şirket temsilcisi dava konusu menkulü 17.7.2000 tarihli dilekçeyle mal olarak beyan etmiştir.

Öte yandan, borçlu ile davacı arasındaki ilişki ticari işletme devri niteliğinde bulunduğundan İİK'nun 44 ve B. K.'nun 179 maddelerinin uygulanması gerektiği açıkça ortadadır.

Anılan maddelerde öngörülen koşulların yerine getirildiği iddia ve ispat edilmemiştir. Gerçekten borçlunun devri kayıtlı olduğu Ticaret Siciline bildirerek ilan ettiği ve mal beyanı verdiğine ilişkin dosyada hiçbir kanıt yoktur. Bu durumda devir alacaklının haklarını etkilemeyeceği gibi devir alan davacıda B. K.'nun 179 maddesi gereği işletmenin borçlarından sorumlu bulunduğundan davanın reddi gerekirken kabulü usul ve yasaya aykırıdır.

O halde, davalı alacaklının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

Sonuç: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 4.3.2003 gününde oybirliği ile karar verildi.

T.C. YARGITAY
21.Hukuk Dairesi

Esas: 1997/4561
Karar: 1997/4792
Karar Tarihi: 08.07.1997

ÖZET. Borçlunun malları 3. şahsa sattığı tarihte icra takibine konu borç doğmuş ve muacceldir. tarafsız davacı tanıklarının birbirini doğrulayan ve tamamlayan anlatımlarına göre bu malları satın alabilecek, ekonomik bir güce sahip olmayan 3. şahıs, işyeri devrinden önce borçlunun işçisi olup borçlu ile birlikte yaşamaktadır. Bu durumda hacizden kısa bir süre önce yapılan işyeri devrinin muvazaalı olduğunun kabulü gerekir. Öte yandan İİK'nın 44. maddesine göre ticareti terk eden kişi maddede belirtilen işlemleri yerine getirmediği takdirde alacaklısına karşı sorumlu olup, işyerini devir alan ve iyi niyetli bulunmayan 3. kişi alacaklının haklarını etkilediği oranda sorumludur.


(2004 S. K. m. 44, 97, 99)

Dava: Mahalli mahkemesinden verilen kararın temyizen tetkiki davacı (alacaklı) vekili tarafından istenmiş, merciice ilamında belirtildiği şekilde isteğin reddine karar verilmiştir. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve tetkik hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

Karar: Dava İİK'nın 99. maddesine göre alacaklı tarafından açılan 3. şahsın istihkak iddiasının reddine ilişkindir. Dava konusu mallar 10.2.1996 tarihinde gıda marketinde borçlunun eşi T ile 3. şahıs L'nın nezdinde haczedilmiştir. 3. şahıs mahcuz malları 29.1.1996 tarihinden borçludan satın aldığını beyanla, bu hususta işyeri ve işyerindek imalların devir ve satışına ilişkin E Noterliği'nde düzenlenen (Menkul Eşya Devir Senedini) ibraz etmiştir. Borçlunun malları 3. şahsa sattığı tarihte icra takibine konu borç doğmuş ve muacceldir. tarafsız davacı tanıklarının birbirini doğrulayan ve tamamlayan anlatımlarına göre bu malları satın alabilecek, ekonomik bir güce sahip olmayan 3. şahıs, işyeri devrinden önce borçlunun işçisi olup borçlu ile birlikte yaşamaktadır. Bu durumda hacizden kısa bir süre önce yapılan işyeri devrinin muvazaalı olduğunun kabulü gerekir.

Öte yandan İİK'nın 44. maddesine göre ticareti terk eden kişi maddede belirtilen işlemleri yerine getirmediği takdirde alacaklısına karşı sorumlu olup, işyerini devir alan ve iyi niyetli bulunmayan 3. kişi alacaklının haklarını etkilediği oranda sorumludur.

Bu durumda davanın kabulü gerekirken yazılı şekilde reddi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.

O halde davacı alacaklının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve karar bozulmalıdır.

Sonuç: Kararın yukarıda açıklanan nedenlerle (BOZULMASINA), temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 8.7.1997 gününde oybirliği ile karar verildi.

Alıntı: Yazan TRINITY Sayın Meslektaşlarım, Aleyhine ilamsız takip yaptığım borçlu, tebligatı işyeri adresinde aldı ve borca itiraz etmedi. İşyerine hacze gittiğimde işyerinde sadece kendisi duran borçlu önce kimliğini gizledi fakat alacaklı da haciz mahallinde olduğundan borçluyu teşhis etti. Polis almaya gittiğimizde de borçlu ortadan kayboldu ve işyerini devrettiği kişi olan yaşlı bir teyze belirdi. Tabi ben icra memurundan muhafaza işlemi yapmasını istedim ve tüm bu olanları tutanağa geçti. Vergi dairesinden daha önce o işyerinin borçluya ait olduğuna dair yazı alarak dosyaya da ekledim. Yaşlı teyze şimdi kötü niyetli olarak istihkak iddiasında bulundu. Başıma ilk defa geldiği için bu gibi durumlarda olay nasıl sonuçlanıyor bilmiyorum ama genellikle kötü niyetli borçlulara meydan vermemek için alacaklı lehine sonuçlanıyor diye duydum. Bu konuda tecrübesi olan meslektaşlarımdan yardım istiyorum. Saygılar...

Forum başlığı:

Alıntı: İŞyerİnİ BaŞkasina Devreden BorÇlunun İstİhkak İddİasi

iken, içerikte

Alıntı: Yaşlı teyze şimdi kötü niyetli olarak istihkak iddiasında bulundu

denilmektedir.
Saygılarımla

Sayın Ergin,
Aceleden biraz karışıklığa gelmiş. Esasen borçlunun işyerini devrettiği kişi istihkak iddiasında bulunmuştur.

Bugün borçlunun Esnaf ve Sanatkarlar odasında kaydını buldum. Sanırım işim daha kolaylaştı. Yardımcı olan herkese teşekkür ederim.

Alıntı: Yazan TRINITY Sayın Ergin, Aceleden biraz karışıklığa gelmiş. Esasen borçlunun işyerini devrettiği kişi istihkak iddiasında bulunmuştur.

Düzelttim.

dosyaya ekledim dediğiniz belgeleri, açtığınız istihkak davası dosyasına mı eklediniz?Haciz anında sanırım bu mümkün değil,istihkak iddiasıyla zaten o anda karşılaşıyoruz.
Belgeler alacaklı vekilinin talebi halinde herzaman kurumlardan alınabiliyor mu yoksa mahkemece celbini mi istiyorsunuz?
Bu sabah borçlunun 3.kişiye devrettiğini duyduğum bir işyeri haczine gidecektim ancak muhafaza talebim olduğu için öğle sonuna kaldı..orada borçluya ilişkin evrakların tespiti halinde ve 3.kişinin vergi levhası tarihinin yeni olması nedeniyle muhafaza yaptırmam mümkün olacak mıdır?dikkat etmem gerekenler nelerdir.gitmeden önce dosyaya eklemem gereken belgeler olabilir mi?