Kıdem tazminatı

Herkese merhabalar öncelikle. Şöyle bir durumumuz var sizlere izah edeyim. Bir nakliyeci esnafımız var ve bu nakliyecinin bir adet ticari aracı var. Ve bu aracı bir lojistik şirketinde bir işçi vasıtasıyla çalıştırıyor. Bu durumda bu nakliyecinin aracında şoför olarak çalışan işçi İş Kanunu hükümlerine mi tabidir yoksa Türk Borçlar Kanununa mı tabidir ?

25.10.2017 tarihinde yürürlüğe giren 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunun görev yönünden kapsamı hayli genişleten düzenlemesine dikkat edilmesinde fayda var ....


(Kapatılan)22. Hukuk Dairesi 2019/4638 E. , 2020/8873 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ: Kanun Yararına Temyiz Bürosu
DAVA TÜRÜ: ALACAK

ÖZET : Bu itibarla, davacı iddiası davalı savunması, toplanan deliller, tüm dosya kapsamı ve yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda davacının yapmış olduğu işin tarım işi olduğu, maddede sayılan istisnalar içerisinde yer almadığı anlaşılmaktadır. Bunun yanısıra davalı iş yerinde 50’nin altında işçi çalıştığı dosya kapsamında sabittir.
Bu durumda dava konusu olan uyuşmazlık İş Kanununa tabi olmamakla beraber 7036 sayılı Kanun'un 5/1- maddesi gereğince davaya iş mahkemesinde görülmesine devam edilmesi yerindedir.
KARAR
Davacı ... ile davalı ... Gıda ve San. Tic. A.Ş. arasındaki alacak davasına ilişkin ... İş Mahkemesince verilen ve temyiz edilmeksizin kesinleşen 20/12/2018 tarih ve 2016/689 esas, 2018/417 karar sayılı kararının kanun yararına bozulması Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 27/05/2019 tarihli ve 2019/56096 sayılı tebliğnamesi ile istenilmiş olmakla, dosyadaki tüm belgeler okunup dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili, davacının 06.08.2015-14.10.2016 tarihleri arasında davalı işyerinde çalıştığını, haksız yere şirket temsilcisi tarafından işten çıkarıldığını, davalı işyerinde seracılık yapıldığını belirterek kıdem ve ihbar tazminatının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı vekili, davanın Asliye Hukuk Mahkemesine açılması gerektiğini, davacının 14.10.2016 tarihinde annesi ile sera mühendisi ... arasında vuku bulan tartışma sırasında olaya müdahil olup ...'e karşı ahlak ve saygı sınırlarını aşan sözler sarf ederek hakaret ettiğini, bunun orada bulunan müdür, hadiseyi yaşayan mühendis ve şahit olan diğer işçilerin de imzasıyla tutanağa geçirildiğini, bahsi geçen olay sonucunda İş Kanununun md.25/II/d bendi uyarınca iş sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.Mahkemece, yapılan yargılama sonucunda toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, yazılı gerekçe ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.Kararı, kanun yararına bozulması için Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı temyiz etmiştir.Uyuşmazlık, taraflar arasındaki ilişkinin 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği ve bu bağlamda iş mahkemesinin görevi noktasında toplanmaktadır.4857 sayılı Kanun'un 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca, elli'den az işçi çalıştırılan (elli dahil) tarım ve orman işlerinin yapıldığı iş yerlerinde veya işletmelerinde bu Kanun hükümleri uygulanmaz. İşçi tarım ve orman işlerinin yapıldığı bir iş yerinde çalışıyor ise, bu işçi ile işveren aralarındaki uyuşmazlığın iş mahkemesi yerine görevli hukuk mahkemesine çözümlenmesi gerekir.Ancak, tarım ve orman işlerinin yapıldığı işyerinde elli dahil daha az işçi bulunmasına rağmen, işyerinde sendika örgütlenmesi sonucu toplu iş sözleşmesi bağıtlanmış ise, üye sendika üyesi işçi ile işveren arasındaki uyuşmazlığın 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 79. maddesi uyarınca iş mahkemesinde görülmesi gerekir.Bunun dışında 4857 sayılı Kanun'un 4. maddesinde tarım ve orman işlerinin yapıldığı iş yerlerinde çalışanların kanun kapsamına girmeyeceği açıklandıktan sonra aynı madde de ayrık durumlara yer verilmiştir.
Buna göre;
1-Tarım sanatları ile tarım aletleri, makine ve parçalarının yapıldığı atölye ve fabrikalarda görülen işlerde,
2-Tarım işlerinde yapılan yapı işlerinde,
3-Halkın faydalanmasına açık park ve bahçelerde
4-Bir iş yerinin eklentisi durumundaki bahçe işlerinde, çalışanların, İş Kanunu kapsamında olacakları belirtilmiştir.Sonuç olarak tarım ve orman işletmelerindeki bitki ve hayvan üretimi, bakım ve yetiştirmesi dışında kalan işler İş Kanunu'na tabidir.Yargıtay İçtihatların Birleştirilmesi Genel Kurulunun 23.05.1960 tarihli ve 11-10 ile 10.05.1974 tarihli ve 3-44 sayılı kararları uyarınca, özellikle iş hukukunda istisnaî hükmün genişletilerek değil, dar yorumlanması gerekir. İşçiler yararına getirilen düzenlemelerin yine işçiler yararına yorumlanması asıldır.25.10.2017 tarihinde yürürlüğe giren 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun geçici 1. maddesinin 1. fıkrasında “ Mülga 5521 sayılı Kanun gereğince kurulan iş mahkemeleri, bu Kanun uyarınca kurulmuş iş mahkemeleri olarak kabul edilir. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce açılmış olan davalar, açıldıkları mahkemelerde görülmeye devam olunur. ” hükmü yer almaktadır. 7036 sayılı Kanun'un 5. maddesinin 1/a bendi gereğince 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun İkinci Kısmının Altıncı Bölümünde düzenlenen hizmet sözleşmelerine tabi işçiler ile işveren veya işveren vekilleri arasında, iş ilişkisi nedeniyle sözleşmeden veya kanundan doğan her türlü hukuk uyuşmazlıklarına iş mahkemelerinde bakılır.Görev hususu kamu düzeni ile ilgili olup taraflarca ileri sürülmese dahi Mahkemece re'sen gözetilmesi gerekmektedir. 7036 sayılı Kanun ile, 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu yürürlükten kaldırılarak aynı Kanun’un görev başlığını taşıyan 5. maddesinin (a) bendinde “5953 sayılı Kanuna tabi gazeteciler, 854 sayılı Kanuna tabi gemiadamları, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununa veya 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun İkinci Kısmının Altıncı Bölümünde düzenlenen hizmet sözleşmelerine tabi işçiler ile işveren veya işveren vekilleri arasında, iş ilişkisi nedeniyle sözleşmeden veya kanundan doğan her türlü hukuk uyuşmazlıkları yönünden iş mahkemelerinin görevli olduğu” düzenlenmiştir. Bu itibarla, davacı iddiası davalı savunması, toplanan deliller,tüm dosya kapsamı ve yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda davacının yapmış olduğu işin tarım işi olduğu, maddede sayılan istisnalar içerisinde yer almadığı anlaşılmaktadır. Bunun yanısıra davalı iş yerinde 50’nin altında işçi çalıştığı dosya kapsamında sabittir. Bu durumda dava konusu olan uyuşmazlık İş Kanununa tabi olmamakla beraber 7036 sayılı Kanun'un 5/1- maddesi gereğince davaya iş mahkemesinde görülmesine devam edilmesi yerindedir.
SONUÇ: Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 363/1 maddesine dayalı kanun yararına temyiz isteğinin açıklanan sebeple REDDİNE, dosyanın mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına iadesine, 07/07/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Çok teşekkür ederim. İş mahkemeleri görevlidir ama iş kanunları uygulanmaz dedik. Peki verdiğim örnekteki işçi kıdem tazminatı talep edebilir mi ?

Alıntı: İş mahkemeleri görevlidir ama iş kanunları uygulanmaz dedik.

Aşağıda sunulan maddeye göre anlaşmazlığın iş kanunu hükümleri uygulanarak çözülmesi gerekir kanısındayım:

Madde 4 - Aşağıda belirtilen işlerde ve iş ilişkilerinde bu Kanun hükümleri uygulanmaz:

a) Deniz ve hava taşıma işlerinde,

b) 50'den az işçi çalıştırılan (50 dahil) tarım ve orman işlerinin yapıldığı işyerlerinde veya işletmelerinde,

c) Aile ekonomisi sınırları içinde kalan tarımla ilgili her çeşit yapı işleri,

d) Bir ailenin üyeleri ve 3 üncü dereceye kadar (3 üncü derece dahil) hısımları arasında dışardan başka biri katılmayarak evlerde ve el sanatlarının yapıldığı işlerde,

e) Ev hizmetlerinde,

f) çıraklar hakkında,

g) Sporcular hakkında,

h) Rehabilite edilenler hakkında,

ı) 507 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Kanununun 2 nci maddesinin tarifine uygun üç kişinin çalıştığı işyerlerinde.

Alıntı: Peki verdiğim örnekteki işçi kıdem tazminatı talep edebilir mi ?

Kıdem tazminatı talep edilebilir diye düşünüyorum.

Saygılarımla