De, Da Bağlacını Doğru Kullanıyor muyuz?

Sayın Üyeler,

Sitemizde çokça görülen bir yanlışlık da, de, da bağlacının bitişik kullanılmasıdır. Ancak hızlı yazarken hataen yazılanlardan sözetmiyorum tabii ki...Bir üye aynı mesajda 4-5 defa de, da bağlacını yanlış yazıyorsa sorun var demektir. Bu konuda TDK'dan alıntıladığım bölüm şöyle:

Alıntı: Da, de bağlacı ayrı mı bitişik mi yazılır? Da, de bağlacı ayrı yazılır; ancak, kendisinden önceki kelimenin son ünlüsüne bağlı olarak büyük ünlü uyumuna uyar ve da, de biçimini alır: Kızı da geldi gelini de. Orhan da biliyor. Oğluna da bildirdi. Sen de mi kardeşim? Güç de olsa. Konuşur da konuşur. UYARI: Ayrı yazılan da, de hiçbir zaman ta, te şeklinde yazılmaz. UYARI: Ya sözüyle birlikte kullanılan da mutlaka ayrı yazılır (ya da). UYARI: Da, de bağlacını kendisinden önceki kelimeden kesme ile ayırmak yanlıştır. Bu bağlacı tamamen ayrı yazmak gerekir: Ayşe de geldi (Ayşe'de geldi değil). UYARI: Bulunma hâli eki olan -da, -de, -ta, -te'nin da, de bağlacı ile hiçbir ilgisi yoktur; bulunma hâli eki getirildiği kelimeye bitişik yazılır: devede kulak, evde kalmak, yolda kalmak, ayakta durmak, çantada keklik. Yurtta sulh, cihanda sulh. Dilde, fikirde, işte birlik.

Saygılarımla

Orta okul ve lise yıllarında iken hocaların de, da bağlacının yazımına ilişkin verdikleri bir tüyo vardı unutmam.

Alıntı: Kelimenin sonundaki de, da'yı kaldırdığımız zaman cümle önemli bir anlam değişikliğine uğramıyorsa burdaki de, da ayrı yazılır ve bu bağlaç olan -de'dir. Yok eğer de'yi kaldırdığımız zaman cümlede önemli sayılabilecek bir anlam değişikliği varsa bu de bağlaç olmayan -de'dir ve bitişik yazılır.

DAHİ anlamında ki de ayrı yazılır.

SAYGILARIMLA...

Sayın Av. Suat ERGİN.

İzin verirseniz, sizin mesajınızda yazmış olduğunuz bir sözcük ile ilgili düşüncelerimi ifade etmek istiyorum.
"hataen" yazmışsınız.
Bu doğru bir kullanımdır.Nasıl ki 'mecbur-en, nispet-en'yazabiliyorsak 'hata-en' de yazabilmemiz lazım.
Ancak şu var ki; Türkçe elinden geldiği kadar iki ünlüyü yan yana getirmemeye çalışır. (Saat, şuur, kanaat vs. sözcükler yabancıdır.)
Eğer siz de kabul ederseniz "hataen" yerine "hatalı şekilde" ya da "hatalı olarak" sözcük öbeklerinin kullanılmasını öneriyorum.

de,da bağlacı ile -de,-da bulunma hal ekinin birbirinden ayrılmasının kolay bir yolu vardır.de,da bağlacını cümleden çıkarıp okuduğumuzda(-da eki burada bulunma hali ekidir.Cümleden çıkardığımızda anlamda bozulma olur.) anlamda kayma çok az olur.Fakat bulunma hali eklerini cümleden çıkardığımızda cümlenin anlamı bozulur.

Lefkoşa'da bir lokanta vardı... Adı: Bize Da Gelin. Her de, da bağlacı ile ilgili konuda aklıma bu gelir Gerçi Kıbrıs şivesini biliyorsanız, bu insanların yazım konusunda dikkatli davranmalarının beklenemeyeceğini de tahmin edersiniz...