Çalıntı Kredi Kartından Sorumluluk

Sevgili meslektaşlar,
Bu çeşit bir davayı ilk kez ilgileniyorum. Teorik açıdan bir takım tespitlerim vvar ama pratiği yaşamış arkadaşlara sorularım var. Buyrun;

Müvekkilime banka, herhangi bir sözleşme yapılmaksızın tek taraflı olarak bir kredi kartı göndermiş. Müvekkilimin eşi o evde yokken kredi kartını almış. Bu kredi kartını hiç kullanmadan hatta şifre başvurusunda dahi bulunmadan bir kenarda durmuş.
Belli bir süre sonra bankadan bu karta ait borç ekstresi gelmiş. Müvekkil bunun üzerine kartının daha önce evine girmiş olan hırsız tarafından çalındığı ve kullanıldığını anlayıp kartı bloke ettirmiş. Ayrıca yapılan araştırmada kartın kullanıldığı dükkanlarda kimlik ve imza kontrolü yapılmadığı, şifre de kullanılmadığı anlaşılmış.

1-) Bu bağlamda tüketici mahkemesinde dava açmayı düşünüyorum.(Aksi görüşü olan? Neden?)Rücu edilmeyeceği için bu dava tazminat davası mı olmalı, ayıba karşı tekeffül hükümlerine mi dayanmalı? Başkaca görüşü olan?

2-) Söz konusu sözleşme geçerli midir? Kartı müvekkilin eşinin alması ve kartın kullanımı için herhangi bir işlemde bulunulmaması zımnen kabul anlamına gelmediği kanatindeyim. Aksini düşünen?

3-)Bankaya dava açacağım. Ancak şifre, imza ve kimlik kontrolü yapmadan satış yapmış olan mağazalara da dava açılabileceğini düşünüyorum. Ancak bu mağazaların sayısı birden çok olduğu için tereddütüm var. Benzer davalardaki tecrübelerinize göre davayı hangi tarafa yöneltmeliyim?

4-) Müvekkilin söz konusu parayı ödemesi mümkün görünmüyor, diğer taraftan "müvekkilin imzalamadığı" matbu sözleşmede de sigorta şartı bulunmuyor ve faizler işlemeye devam ediyor. Davayı hangi bedel üzerinden açmalıyım? Davanın kaybedilmesi riski karşısında faiz işletimini engelleyebilecek bir yol aklına gelen?

yanlış hatırlamıyorsam bir meslektaşım bu konunun aynısına ilişkin davayı tüketici mah. açtı ve görevsizlik verildi. (tekrar meslektaşıma sorup daha sağlıklı bilgi vereceğim)
alışveriş yapılan mağazalardan her biri kendisinden yapılan alışveriş miktarından sorumludur ve somut olayda mağazalardan her biri " ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜ" ihlal etmiştir kanaatindeyim.(imza,kimlik kontrolü veya şifre işlemi yapılmadığından)
not: kart limitini kontrol edip, yapılan alışverişlerin limiti aşıp aşmadığına da bakıp aşılmışsa bankaya karşı açılan davada bu duruma da değinmenizi tavsiye ederim.

Sayin Meslektasim,
Tuketici haklariyla ilgili ugras verdigim donemden iyi hatirliyorum Yargitayin is yerlerinin kimlik ve imza tespiti zorunlulugu ve sorumlulugu hususunda bir karari vardi. Hatta gecen yila kadar bazi is yerlerinde cerceveli olarakta asiliydi. Uzgunum ki arsivimde bir turlu bulamiyorum. Bilginize.

Hala açılması gereken davanın asliye hukuk'ta (menfi tespit davası) mı yoksa tüketici mahkemesinde mi açılması konusunda net bir cevap alamadım. Görüşü olan?

T.C.
YARGITAY
Onüçüncü Hukuk Dairesi
Esas No
: 2006/02035
Karar No
: 2006/07603
Tarih
: 12.05.2006

BANKA KREDİ KARTI SORUMLULUĞU
GÖREV
ÖZET:
Banka tarafından çıkarılan kredi kartının, sözleşmeye uygun olarak ilgilisine tesliminden sonra kartın özenle kullanılması ve saklanması görevi, kart sahibine aittir. Zira satın alınan mal ve hizmet bedellerinin kredi kartı ile ödenmesi, kart sahibinin menfaatine olduğu kadar kolayına da gelmektedir. Bu hizmeti sunan banka veya kart çıkaran kuruluşlar yönünden ise, bu işin ticari gaye ile yapıldığı dikkate alınarak ortaya çıkabilecek risklerin paylaşımında, bankanın özen sorumluluğunun olduğu göz ardı edilmemelidir. Somut uyuşmazlık, ödemeyi kredi kartı ile kabul eden davalı işyerlerinin sorumluluklarına dayandığına göre, uyuşmazlığın tüketici mahkemesinde görülmesi zorunludur.
Taraflar arasındaki menfi tesbit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın husumetten reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

Davacı, davalı bankadan aldığı kredi kartı ile ilgili son ödeme tarihi 17.12.2004 olan hesap ekstresinin gönderildiğini, ancak diğer davalılara ait işyerlerinde yapıldığı belirtilen mal ve hizmet alımlarının kendisi tarafından yapılmadığını, kredi kartını çaldırması veya kaybetmesi gibi bir durum olmadığını, kart bilgilerinin kopyalanarak elde edilen sahte kart ile alış veriş yapıldığını, haciz tehdidi ile bankaya ödeme yapıldığını, olayda davalıların kusurlu ve sorumlu olduğunu belirterek, haksız tahsil edilen 1.057 YTL.nin faizi ile tahsiline istemiştir.

Davalı banka cevabında, kartın kayıp veya çalıntı bildirimine kadar yapılan harcamalar nedeniyle bir sorumluluklarının bulunmadığını, kusurun özen ve dikkati göstermeyen davacı ve diğer davalılarda olduğunu savunarak davanın reddini dilemiştir.

Mahkemece, davacıya ait kart bilgilerinin kopyalanarak elde edilen sahte kart ile alış veriş yapılmasında davalı bankanın kusurlu ve sorumlu olmadığı, kartın saklanması ve kullanımında gerekli özeni göstermedikleri için davacı ve üye işyerleri olan diğer davalıların kusurlu oldukları, kartın kullanıldığı üye işyerleri ile davacı arasında Tüketici Kanunu kapsamında bir hukuki ilişki bulunmadığı, gerekçesi ile, davanın davalı banka yönünden husumet nedeniyle reddine, diğer işyeri sahiplerinin haksız fiil esaslarına dayalı sorumluluğu söz konusu olup uyuşmazlığın genel mahkemelerde çözümlenmesi gerektiği sonucuna varılarak diğer davalılar yönünden görev nedeniyle dava dilekçesinin reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.


Dava kredi kartının kopyalanarak kullanımı nedeniyle doğan zararın kredi kartını çıkaran bankadan ve üye işyerlerinden tazminine ilişkindir. Öncelikle belirtmek gerekir ki, banka tarafından çıkarılan kredi kartının sözleşmeye uygun olarak ilgilisine tesliminden sonra kartın özenle kullanılması ve saklanması görevinin kart sahibine ait olduğu kabul edilmelidir. Buna rağmen kredi kartının üçüncü kişilerce hukuka aykırı olarak elde edilmesi ve kullanılması durumunda tarafların kusur ve sorumluluklarının belirlenmesi üzerinde durulması gerekir. Somut olayda kredi kartının kopyalanarak kullanıldığı kabul edilmiş, ancak olayda bankanın kusur ve sorumluluğunun bulunmadığı sonucuna varılmış ise de, bu konudaki araştırmanın yeterli olduğunu söylemek mümkün değildir. Bilindiği gibi, satın alınan mal ve hizmet bedellerinin kredi kartı ile ödenmesi kart sahibi yönünden menfaatine ve kolaylık olduğu kadar, bu hizmeti sunan banka veya kart çıkaran kuruluşlar yönünden ise, bu işin ticari gaye ile yapıldığı dikkate alınarak ortaya çıkabilecek risklerin paylaşımında bankanın sorumluluğunun özen sorumluluğu olduğu gözardı edilmemelidir. Bir mal veya hizmet tüketicinin kullanımına sunulurken olası riskler yönünden tüketici uyarılmalı gerektiğinde aydınlatılmalı, güven müessesesi olan bankalar da sundukları hizmet yönünden güvenliği ön planda tutup, teknolojik gelişmelere uygun hizmet vermelidirler. Bu durumda mahkemece, banka kredi kartlarının üretim teknolojisi ve güvenliği konusunda ve bankacılık konusunda uzman kişilerinde bulunacağı bilirkişi kurulundan, kredi kartının kopyalanmasında kredi kartını çıkaran bankanın bir kusurunun bulunup bulunmadığının, teknolojik yönden alınabilecek bir önlem bulunup bulunmadığını açıklığa kavuşturan rapor alınarak hasıl olacak sonuca göre karar vermek gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.

Üye işyeri olan diğer davalılara yönelik temyiz itirazlarına gelince; Davacı, üye işyeri sahibi olan bu davalıların gerekli dikkat ve özeni göstermeyerek kopyalanmış kredi kartı ile harcama yapılmasında kusurlu ve sorumlu olduklarını ileri sürmüştür. 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu'nun amaç başlıklı 1. maddesinde "Bu kanunun amacı, banka kartları ve kredi kartlarının çıkarılmasına, kullanımına, takas ve mahsup işlemlerine ilişkin usul ve esasları düzenlemek suretiyle kartlı ödemeler sisteminin etkin çalışmasını sağlamaktır" denilmiş olup, 2. maddesinde de; "Kartlı sistem kuran, kart çıkaran, üye işyeri anlaşması yapan kuruluş ile üye işyerleri ve kart hamilleri bu kanun hükümlerine tabidir" hükmü getirilmiştir. Yine anılan Yasanın 17. maddesinde, mal ve hizmet karşılığını kredi kartı ile ödemek istenmesi halinde, üye işyerinin görev ve sorumlulukları düzenlenmiştir. Somut uyuşmazlıkta da, ödemeyi kredi kartı ile kabul eden davalı işyerlerinin sorumluluklarına dayanıldığına göre, uyuşmazlığın tüketici mahkemesinde görülmesi zorunludur. Böyle olunca, mahkemece işin esasına girilerek hasıl olacak sonuca uygun bir karar vermek gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
Sonuç: Yukarıda 1 ve 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın davacı yararına (BOZULMASINA) , 12.05.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.

T.C.
YARGITAY
Onüçüncü Hukuk Dairesi
Esas No
: 2006/03903
Karar No
: 2006/08650
Tarih
: 30.05.2006

GÖREV
ÖZET:
Somut uyuşmazlıkta, ödemeyi kredi kartı ile kabul eden davalı işyerlerinin sorumluluklarına dayanıldığına göre, uyuşmazlığın tüketici mahkemesinde görülmesi zorunludur.
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

Davacı, davalı bankadan aldığı kredi kartını kaybettiğini, 06.02.2004 tarihinde bankaya kartın kullanıma kapatılması ve 28.01.2004-02.02.2004 arası yapılan harcama bedellerinin kendisi tarafından yapılmadığını, bu nedenle üye işyerlerine ödeme yapılmamasını bildirdiğini, kartı çalan davalı Yurdakul'un yakalanmasını sağladığını, buna rağmen ödemek zorunda kaldığı 5.982.000.000 TL.nin davalılardan alınmasını istemiştir.

Davalı banka, yazılı bildirime kadar yapılan harcamalardan davacının sorumlu olduğunu bildirerek davanın reddini dilemiş, diğer davalılar yargılamaya katılmamıştır.

Mahkemece banka yönünden husumet yokluğundan davanın reddine, diğer davalılar yönünden ise haksız fiile dayanıldığından miktara göre Asliye Hukuk Mahkemesi görevli olduğundan mahkemenin görevsizliğine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.


Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının davalı bankaya yönelik temyiz itirazlarının reddi gerekir.

Diğer davalılara yönelik temyiz itirazlarına gelince; Davacı, üye işyeri sahibi olan bu davalıların gerekli dikkat ve özeni göstermeyerek çalınmış kredi kartı ile harcama yapılmasında kusurlu ve sorumlu olduklarını ileri sürmüştür. 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu'nun amaç başlıklı 1. maddesinde "Bu kanunun amacı, banka kartları ve kredi kartlarının çıkarılmasına, kullanımına, takas ve mahsup işlemlerine ilişkin usul ve esasları düzenlemek suretiyle kartlı ödemeler sisteminin etkin çalışmasını sağlamaktır" denilmiş olup, 2. maddesinde de; "Kartlı sistem kuran, kart çıkaran, üye işyeri anlaşması yapan kuruluş ile üye işyerleri ve kart hamilleri bu kanun hükümlerine tabidir" hükmü getirilmiştir. Yine anılan Yasanın 17. maddesinde, mal ve hizmet karşılığını kredi kartı ile ödemek istenmesi halinde, üye işyerinin görev ve sorumlulukları düzenlenmiştir. Somut uyuşmazlıkta da, ödemeyi kredi kartı ile kabul eden davalı işyerlerinin sorumluluklarına dayanıldığına göre, uyuşmazlığın tüketici mahkemesinde görülmesi zorunludur. Yine, her ne kadar davalılardan Yurdakul'un sorumluluğu haksız fiile dayalı ise de, kredi kartını haksız elde edip kullanan bu davalının sorumluluğu ile kredi kartının bu davalı tarafından kullanılmasında özensiz davranan üye işyeri sahibi diğer davalıların sorumluluğunun aynı davada tartışılmasında yarar bulunması gözetildiğinde, Yurdakul hakkındaki davanın da diğer davalılara teb'an aynı mahkemede görülmesi gerekir. Böyle olunca, mahkemece işin esasına girilerek hasıl olacak sonuca uygun bir karar vermek gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
Sonuç: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davacının sair itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenle temyiz olunan kararın davacı yararına (BOZULMASINA), 30.05.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.

5464
Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu
ONBİRİNCİ BÖLÜM
Diğer Hükümler

Madde 0044: Yetkili mahkeme ve merciler

Bu Kanunun uygulanmasıyla ilgili uyuşmazlıklarda kart hamilinin tüketici olması halinde, 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 22 nci ve 23 üncü maddesi hükümleri uygulanır.

Kart çıkaran kuruluşlar tarafından kart hamilleri aleyhine açılacak davalarda 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun görev ve yetkiye ilişkin hükümleri uygulanır.

5464
Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kart Çıkaran Kuruluşların Yükümlülükleri

Madde 0008: Kart çıkarma ve buna ilişkin yükümlülükler

Kart çıkaran kuruluşlar, talepte bulunmayan veya sözleşme imzalamayan kişiler adına hiçbir şekil ve surette kart veremezler. Bu kuruluşlarca genel müdürlük veya şube haricinde kredi kartı talebi toplanabilecek yerler Kurumun uygun görüşü alınarak Türkiye Bankalar Birliği ve Türkiye Katılım Bankaları Birliği tarafından müştereken belirlenir.

Asgari tutarın son ödeme tarihini takip eden üç ay içinde ödenmemesi durumunda kart çıkaran kuruluşça kart hamiline yapılacak bildirimden itibaren bir aylık süre içerisinde bu tutarın ödenmemesi ya da banka kartı ile kredi kartı kullanımından dolayı adli cezaların uygulanması halinde, ilgili kart çıkaran kuruluşça kart hamiline verilen kredi kartları iptal edilir ve borcun tamamı ödeninceye kadar yeni kredi kartı düzenlenemez.

Kart çıkaran kuruluşlar, kartların düzenli ve güvenli kullanımı ile bildirim, talep, şikayet ve itirazlara ilişkin gerekli tedbirleri almaya yönelik sistemi kurmak ve kesintisiz olarak açık tutmakla yükümlüdür.

Kart çıkaran kuruluşlar, kartın verilmesi anında kart hamilini yeteri derecede bilgilendirmek ve talep edilmesi halinde, gerçekleştirilmiş işlemlere ait kayıtları otuz günü geçmemek üzere işlemin mahiyetine uygun bir süre zarfında sağlamakla yükümlüdür. Yurt dışı işlemlerinde bu süre altmış gün olarak uygulanır.

Kart çıkaran kuruluşlar, kartların kullanılması bir kod numarası, şifre ya da kimliği belirleyici başka bir yöntemin kullanılmasını gerektiriyorsa, bu tür bilgilerin gizli kalması amacıyla gerekli önlemleri almak ve harcama ve alacak belgesinin müşteri nüshası üzerinde ve yazışmalarda kart numarasının açıkça yer almasını engellemekle yükümlüdür.

Kart çıkaran kuruluşlar, banka kartı ve kredi kartlarının asıl kart hamiline teslim edilmesini sağlayacak önlemleri almak, reşit olmayan ek kart hamilleri adına düzenlenen banka ve kredi kartlarının asıl kart hamillerine teslimini sağlamakla yükümlüdür.