|
|
|
|
|
|
Lehine çek düzenlenen bir işletmenin veya esnafın tüzel kişi olmaması çek vasfını etkiler mi? Yoksa çekin hamiline düzenlendiğini mi gösterir?
|
|
 |
|
 |
|
ÇEKTE BULUNMASI ZORUNLU UNSURLAR TTK'DA AYRINTILI OLARAK DÜZENLENMİŞTİR. LEHTARIN YAZILIP YAZILMAMASI YA DA GERÇEK VEYA TÜZEL KİŞİLİĞİNİN BULUNUP BULUNMAMASI SAYILAN UNSURLAR ARASINDA DEĞİLDİR. KİMİN LEHİNE DÜZENLENDİĞİ GÖSTERİLMEMİŞ ÇEK, HAMİLE YAZILI ÇEK VASFINDADIR. SOMUT OLAYDA, ÖN YÜZDE LEHTARIN ADI TAM YAZILMAMIŞ İSE DE ARKADAKİ CİRODA TAM UNVAN YAZILIDIR. BUNA RAĞMEN VE AÇIKLANAN HUSUSLAR DA DİKKATE ALINMADAN YAZILI ŞEKİLDE TAKİBİN İPTALİNE KARAR VERİLMESİ USUL VE YASAYA AYKIRIDIR
T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ
Esas No.
2008/17847
Karar No.
2008/21325
Tarihi
01.12.2008
İLGİLİ MEVZUAT
2004-İCRA VE İFLAS KANUNU ( İİK )/170
6762-TÜRK TİCARET KANUNU ( TTK )/692/693/697
KAVRAMLAR
ÇEKTE LEHDARIN YAZILMAMASI
ÇEKLERİN KEŞİDESİ
ÇEKİN UNSURLARI
ÖZET
TTK.NUN 697/SON MADDESİNE GÖRE İSE KİMİN LEHİNE KEŞİDE EDİLDİĞİ GÖSTERİLMEMİŞ OLAN BİR ÇEK, HAMİLE YAZILI ÇEK HÜKMÜNDE BULUNMAKTADIR. SOMUT OLAYDA DAYANAK ÇEKLERİN CEYLAN TİCARET ADINA DÜZENLENDİĞİ VE ARKADAKİ İLK CİRONUN "CEYLAN TİCARET LTD. " KAŞESİ İMZALANMAK SURETİYLE YAPILDIĞI TESBİT EDİLMİŞTİR. CEYLAN TİCARET LTD. ŞTİ.NİN HÜKMİ ŞAHSİYETİ BULUNDUĞUNDAN BORÇLUNUN SAİR İTİRAZ NEDENLERİ ESASTAN İNCELENEREK OLUŞACAK SONUCA GÖRE BİR KARAR VERİLMESİ GEREKİRKEN YAZILI ŞEKİLDE TAKİBİN İPTALİNE KARAR VERİLMESİ İSABETSİZDİR. KABUL ŞEKLİ BAKIMINDAN DA BORÇLU BORCUNUN OLMADIĞI, ÖDENDİĞİ İTİRAZINDA BULUNDUĞUNA GÖRE İİK.NUN 170/A SON MADDESİ HÜKMÜ UYARINCA, SENEDİN KAMBİYO SENEDİ VASFINDA OLMAMASININ DİKKATE ALINMAYACAĞININ DEĞERLENDİRİLMEMESİ DE DOĞRU DEĞİLDİR
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : TTK.nun 692 maddede çekte hangi unsurların yazılı olacağı açıklanmıştır. Lehtarın yazılıp yazılmaması ya da gerçek veya tüzel kişiliğinin bulunup bulunmaması belirtilen unsurlar dışında kaldığından, takip dayanağı belge aynı kanunun 693/l. Maddesi gereğince çek niteliğini taşımaktadır. Değerlendirmenin bonolara benzer biçimde yapılması yasaya uygun değildir.
TTK.nun 697/Son maddesine göre ise kimin lehine keşide edildiği gösterilmemiş olan bir çek, hamile yazılı çek hükmünde bulunmaktadır. Somut olayda dayanak çeklerin Ceylan Ticaret adına düzenlendiği ve arkadaki ilk cironun "Ceylan Ticaret Ltd. " kaşesi imzalanmak suretiyle yapıldığı tesbit edilmiştir. Ceylan Ticaret Ltd. Şti.nin hükmi şahsiyeti bulunduğundan borçlunun sair itiraz nedenleri esastan incelenerek oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde takibin iptaline karar verilmesi isabetsizdir. Kabul şekli bakımından da borçlu borcunun olmadığı, ödendiği itirazında bulunduğuna göre İİK.nun 170/a son maddesi hükmü uyarınca, senedin kambiyo senedi vasfında olmamasının dikkate alınmayacağının değerlendirilmemesi de doğru değildir.
SONUÇ : Alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK. 366 ve HUMK.'nun 428. maddeleri uyarınca ( BOZULMASINA ), 01.12.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.