Mesajı Okuyun
Old 12-11-2013, 18:51   #5
Gemici

 
Varsayılan 'Haredim' ve Beyt Şemeş

Yazacaklarım ne ölçüde hukukla ilgili, ne ölçüde sadece toplumsal ve kültürel olaylar, ne ölçüde basit veya karmaşık polisiye olaylar kategorisine girer bilemiyeceğim; bilmediğim ve bilemediğim için de bu alana yazıyorum. Yazacaklarımın kaynağı Peter Münch'ün yazdığı, 12 Kasım 2013 tarihli Süddeutsche Zeitung'daki, bir makale.

Beit Schemesch (Türkçeye Beyt Şemeş olarak çevirdim. Çeviri doğru mu bilemiyeceğim)güneş evi anlamına geliyor, diasporadan gelen Yahudileri yerleştirmek için 1950 yılında kurulmuş olan bir İsrail Şehri.

Avusturalya'dan İsraile göç eden bir kadın Beyt Şemeş'i şöyle tanımlıyor: 'Kendimi cennette hissettim buraya ilk geldiğimde, çocuk yetiştirmek için mükemmel bir yer diye düşündüm'

Eve Finkelstein isimli kadının anlattıklarına göre durum ve cennet hakkındaki düşünceleri bundan altı sene önce kendisine atılan taşlardan sonra değişmiş. 'Haredim (Tanrıdan korkan) diye adlandırılan bir grup, günahkarlara karşı düzenledikleri protesto gösterilerinden birisini yapıyormuş. Okul otobüsünü kaçıran oğlunu arabayla okula götüren kadın arabandan inince taş yağmuruna tutulmuş; sırf görünüşü protestocuları tahrik ettiği için.

Eve Finkelstein İsrailde kendi dünyasına paralel dünyalar olduğunu fark ediyor Peter Münch'in belirttiğine göre. 'Bu olaydan sonra bütün ülke hakkındaki hayallerim kırıldı' diyor kadın; 'İsraile geliyorsun ve herkesin Yahudi olduğu düşüncesindesin ama toplumun değişik kabilelere ayrılmış olduğunu görüyorsun'

İsrail 1948 yılında kurulurken Haredim = charedit (Ultra-Orthodx,aşırı ortodoks) sayısı 30.000 miş şimdiki sayıları 800.000i bulmuş. Haredim erkeklerinin yüzde 60-70 i çalışmaz, vaktini ayinle geçririr ve askerlikten muaftır. Geneld kadınlar çalışır. Kadınlar ortalama 7 çocuk sahibidirler. Beyt Şemeşte 90 lı yıllarda gelen Haredim'ler için özel bir yerleşim yeri oluşturulmuş. 100.000 kişilk şehrin nüfusunun yarısını şimdi bunlar oluşturduğu halde bu grupta okul yaşındaki çocuk sayısı bütün okul çocuklarının yüzde 75 ini oluşturuyor.

Beyt Şemeş'te Haredim'le diğer Yahudiler arasında bir kültür savaşı sürdürülüyor. Bu savaş aslında İsrail genelinde var ama Beyt Şemeşteki oranda değil.
Nedir bu Yahudi'nin Yahudi'ye karşı sürdürdüğü kültür savaşının özellikleri:
Eve Finkelstein 'din kişiseldir, diğerlerine nasıl hareket etmeleri gerektiğini dikte ettiremezsin' diyor.
Gerçek durum biraz değişik elbette. Haredim ve diğer Yahudilerin karşılaştıkları her yerde çatışma var: Otobüse binen kadınları arka sıralara otrutuyorlar, kadınların sokak kıyafetlerine karışıyorlar, örneğin.
Belirli binalara iPhone ile girişi yasaklıyorlar, bir sinagogun önünde 'kadınlar karşı taraftan yürüsün' diye bir levha asılmış, Haredimler mahallelerinin girişine 'kadınlar kapalı ve uzun kollu bluz, uzun manto giyinsin. Pantolon ve dar elbise giyinmesin' yazılı levhalar var.

Beyt Şemeş'in belediye başkanı bir Haredim. Diğer Yahudiler belediye başkanının seçime hile kattığı düşüncesinde ve böyle giderse kendilerine bu şehirde yer olmadığını düşünüyorlar ve seçimlerin yenilenmesini istiyorlar. Peter Münch'ın belirttiğine göre Knesset milletvekili Haham Dov Lipman Beyt Şemeş'in geleceğinin Haredim'in, içine çekildiği yalnızlıktan çıkarılıp topluma kazandırılmasında görüyor.

Eve Finkelstein gelecek hakkındaki düşüncelerini şöyle dile getiriyor: 'Acı olan şehirde aşırı ortodox olmayan 50.000 kişinin yaşaması, ve bunlar şehri terk etmeyi düşünüyorlar. Biz buraya bu ülkeyi kurmak/geliştirmek için geldik. Gidersek, nereye gideceğiz ki?'

Saygılarımla