İşçiye, esnafa reform memurlara eski düzen

Sosyal güvenlik yasasıyla ilgili olarak hükümetin önünde şu anda iki seçenek bulunuyor. Reform ya tüm sigortalılar için ya da sadece SSK ve Bağ-Kurlular açısından yürürlüğe girecek

GÜLÇİN ÜSTÜN Ankara

Anayasa Mahkemesi'nin Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun bazı kritik maddelerini iptal etmesinin ardından, yasanın yürürlüğe gireceği 1 Ocak 2007'de ne olacağı tartışılmaya başlandı. Hükümetin önünde iki seçenek bulunuyor.
Birinci seçeneğe göre reformun yürürlüğe giriş tarihi tüm sigortalılar için ertelenecek. İkinci seçeneğe göre ise sistem sadece SSK ve Bağ-Kurlular açısından yürürlüğe girecek. Bu durumda, Anayasa Mahkemesi'nin kararı doğrultusunda kamu görevlileri için ayrı bir düzenleme yapılıncaya kadar memurlar mevcut mevzuata tabi olacak. Ancak, bu durumda reformun en önemli ayağını oluşturan "tek çatı" uygulanamayacak.
Hükümetin tavrı henüz belli değil. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, "Arkadaşlar çalışacak, karar vereceğiz. Biz iyi niyetle yaptık. Gerekçeleri değerlendirip ona göre bir adım atacağız" dedi.
Bilindiği gibi Anayasa Mahkemesi, yasanın emeklilik yaşı, prim ödeme gün sayısı, prime esas kazancın hesabı, aylık bağlama oranı, emekli aylıkları artışı ve sağlıkta katılım payını düzenleyen maddelerini kamu görevlileri yönünden bozarak memurlar için ayrı bir düzenleme istedi. Bu hükümler, 1 Ocak'ta yürürlüğe giremeyecek.

Özü, Anayasa'ya uygun
Anayasa Mahkemesi iptal kararlarını yasayı daha önce veto eden Cumhurbaşkanı Sezer gibi düzenlemelerin "adil, makul ve ölçülü" olmadığı gerekçesine dayandırmadı. Mahkeme, düzenlemeyi sadece kamu görevlileri yönünden Anayasa'ya aykırı buldu. Bu da düzenlemelerin özünün Anayasa'ya aykırı olmadığı şeklinde yorumlandı. Buna göre, sistem 1 Ocak itibarıyla, sadece SSK ve Bağ-Kurlular açısından yürürlüğe girebilecek.
Kamu görevlileri ise mevcut düzenlemelere tabi olmaya devam edecek. Reformun hükümet, sendikalar ve muhalefet tarafından üzerinde uzlaşılan tek ayağı olan, "tüm sigortalılar için eşit sağlık ve emeklilik sistemi" böylece rafa kalkacak.

Erteleme gündemde
Hükümet, yasanın yürürlük maddesinin değiştirerek reformu erteleme yolunu da seçebilecek. Bu durumda, hükümet, ayrı yasalarda da olsa, kamu görevlileri ve SSK, Bağ-Kur'luların aynı hukuksal durumda bulunacakları düzenlemeler hazırlayabilecek.
İptal edilen maddeler dışındaki kısmın yılbaşında yürürlüğe girmesi halinde, memurlarla ilgili iptal edilen maddelerin yerine yeni yasal düzenleme hazırlanıncaya kadar memurlar için emeklilik yaşı, prim ödeme gün sayısı ve aylık bağlama oranı mevcut Emekli Sandığı Kanunu'na göre belirlenecek.
Böylece kademeli olarak azalacak aylık bağlama oranlarındaki düşüşün emekli aylıklarına olumsuz yansımasından sadece işçi ve esnaf etkilenecek.
Yürürlüğü erteleme halinde SSK ve Bağ-Kurlular için emekli aylıkları eski ve yeni sistemde geçirdikleri süreye göre ayrı ayrı hesaplanacağından, yasa yürürlüğe girmeden önceki çalışma dönemi uzun olanlar, aylıklardaki düşüşten daha az etkilenecek.
Yürürlük ertelenmezse memur emeklilerinin aylıkları, şu anda olduğu TÜFE ile büyüme ve gelişmeden pay alacak. SSK ve Bağ-Kurluların aylıklarında yapılacak artışlar 1 Ocak'tan itibaren sadece TÜFE'ye göre zamlanacak.

Emeklilik yaşı artacak
Emeklilik yaşı ve prim ödeme gün sayısına ilişkin düzenleme de kamu çalışanları için iptal edildiğinden, Bağ-Kur ve SSK'lıları etkileyecek. Söz konusu çalışanlar için emeklilik yaşı 2036'dan sonra kademeli olarak artarak 2048'de 65 olacak. Prim ödeme gün sayısı da her yıl için 100'er gün artarak 9 bine ulaşacak. Emeklilik yaşı ve prime ilişkin düzenlemeler yasa yürürlüğe girdikten sonra sigortalı olanları kapsayacak.
Yürürlük ertelenirse, emekliye ayrıldıktan sonra ikinci bir işte çalışan sigortalılardan alınacak "destek primi"nin artırılmasına ilişkin madde Bağ-Kurlular için şimdilik uygulanmayacak.
Memurların diş protez giderlerinin kurumlarınca ödenmesi ile muayene ve ayakta tedavi için katkı payı alınmaması uygulamaları sürecek. Diğer sigortalılardan 18-45 yaş arasındaki kişilerin diş protez giderleri kurumca karşılanmayacak. İşçi ve esnaf muayene için katkı payı ödeyecek.
http://www.milliyet.com.tr/2006/12/17/ekonomi/aeko.html