21-11-2024, 18:01
|
#2
|
|
10 yıllık bir sözleşmede de 5. yıldan itibaren kira bedelinin 344/3 gereğince belirlenmesi istenebilir normal şartlar altında. Kanun maddesindeki "beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda " ifadesi buna olanak tanıyor.
Ancak atıf yaptığınız içtihatta farklı bir olay var: Orada taraflar sadece yıllık artış şartı belirlemekle yetinmemiş, sözleşme süresince (10 yıl boyunca) kiranın nasıl artacağını da belirlemişler. Sözleşmenin özel hükümlerinde "Diğer yıllarda aynı şekilde kira artışı uygulanacaktır." ifadesi var.
Bu durumda bence içtihat da bu olay özelinde doğru. Aynı şekilde taraflar sözleşmede örneğin her yılın kira bedelini ayrı ayrı yazsalardı (2016 da X TL, 2017'de Y TL, 2018de Z TL ödenecektir gibi) yine aynı durumla karşılacaklar ve kira tespit davası söz konusu olmayacaktı.
Ancak bu sözleşmelerdeki örnekler bence istisnadır. Uygulamada klasik bir uzun süreli kira sözleşmesinde böyle ayrıntılara girilmiyor ve "kira her yıl TÜFE oranında artar" gibi genel artış hükümleri yazılıyor. Bu tip hükümlerin olduğu sözleşmelerde ise 5. yıl sonunda 344/3'e dayalı kira tespit davası açılabilir.
Yine de tereddüt ediyorsanız, davayı terditli açmak da mümkün: Kira tespit talepli dava ile birlikte terditli olarak uyarlama davası açabilirsiniz. Sözleşme bu içtihat gibi özel bir hüküm içeriyorsa veya hakim bir şekilde bu içtihata takıldıysa, kira tespit talebiniz reddedilse bile, uyarlama davası yönünden dava görülebilir. Biliyorsunuz uyarlama sözleşme koşullarının değiştirilmesidir, dolayısıyla kira tespit davası "sözleşmede artışlar 10 yıl için somut olarak belirlenmiş" gerekçesiyle reddediliyorsa, o zaman uyarlama ile bu maddenin beklenmeyen koşullar nedeniyle değiştirilmesi talebinde bulunmak son derece doğal olacaktır.
|