Meslektaşım yapının yapılması konusunda arazi sahibi ve malzeme sahibi arasında anlaşma olduğunu belirtmişsiniz. Bu durum zaten TMK 722'de belirtilen haksız yapı meselesini ortadan kaldırıyor. Dolayısıyla TMK m. 723'teki tazminatın istenemeyeceği kanaatindeyim.

Mülkiyet hukuku gereği, ana taşınmaz üzerine inşa edilen yapı ana taşınmazın eklentisi niteliğinde olduğundan ana taşınmazın maliki, yapının da maliki olur.

Sorunuzda somut olayın özelliklerine dair detay belirtilmemiş. malzeme malikinin niçin tazminat istediği konusunda biraz daha detaylar verebilirseniz somut olayın özelliğine uygun hak ve alacak talepleri üzerinde yorumda bulunulabilir. Örneğin, malzeme sahibi ile arsa sahibi arasındaki anlaşmanın detayları neler, bu işlem bir bağışlama mı, eser sözleşmesi mi, inançlı işlem mi?

Malzeme sahibinin arsa sahibinin kullanması için bir yapı inşa etmesi, müteahhit-arsa sahibi arasında kurulan eser sözleşmesi şeklinde de yorumlanabilir. Malzeme sahibi, arsa sahibi ile aralarındaki eser sözleşmesine göre bir eser meydana getirdiğini ancak bunun karşılığında arsa sahibinin hiçbir bedel ödemediğinden yakınıyorsa TBK m. 481 uyarınca bir bedel talep edilebilmesi de mümkün görünüyor.

Ya da sorunuzda kast edilen, malzeme sahibi arazi üzerinde yapı yapmak suretiyle arazinin mülkiyetini de almak ancak aralarındaki anlaşma gereği arsa sahibine yapıda oturma hakkı mı tanımak istiyor? Bir diğer deyişle, malzeme sahibi arsanın mülkiyetinin kendisine devrine karşılık yapı yapma ve oturma hakkı tanıma edimlerini mi üstleniyor? Böyle bir durumda da koşulları var ise tescile zorlama davası da gündeme gelebilir.