Muvazaa
Kişinin üçüncü şahıslardan mal saklaması ya da mal kaçırması sürecine muvazaa ismi verilir. Taraflar asıl gayelerini saklayarak hakikaten istekleri olmadığı bir mukaveleyi üçüncü şahıslara karşı varmış üzere göstermek için muahedeye varmalarıdır. Kelam konusu taraflar şeklen beyan ettikleri isteklerinin bulunmadığında ve diğer türlü olduğunda hemfikirdirler. Muvazaanın öğeleri, görünürdeki süreç, muvazaa mutabakatı ve zımnî süreçtir. Görünürdeki süreç, sadece üçüncü şahıslara karşı kurulmuş olarak lanse edilen süreci tabir eder. Muvazaa muahedesi, tarafların ortasındaki durumun sadece üçüncü bireyleri aldatma teşebbüsü ile kurulduğuna dair mutabakattır. Bilinmeyen süreç ise, taraflarca gerçekte kurulmak istenen süreçtir.

İçerdikleri öğelere nazaran muvazaa mutlak ve nisbi olarak ikiye ayrılıyor:

Mutlak Muvazaa, şahısların aslında hiçbir süreç yapmadıkları halde, yalnız üçüncü şahıslara karşı bir süreç yapmış üzere görünmek için süreç yapmaları haline denir. En yaygın örneği bir insanın hacizden kaçmak gayesiyle mallarını diğerlerine satmış ve devretmiş üzere göstermesi formunda karşımıza çıkıyor. Borçlu bir kişi icra takibinden çıkmak için bir malını arkadaşına satmış üzere süreç yapıyor.



Nisbi Muvazaa, bireylerin ortalarında yaptıkları bir süreci, kendi gerçek iradelerine uymayan ve yalnızca etrafı aldatma emeliyle yaptıkları öbür bir süreç altına gizlemeleri formunda söz ediliyor. Yani taraflar, gerçek iradelerine uygun olarak yaptıkları mukaveleyi iradelerine uymayan görünüşteki bir kontrat ile saklıyor. Örneğin, kişi bir arkadaşına altın saati gerçekte bağışladığı halde, eşi ile uyuşmazlık yaşamaktan kaçınmak için görünüşte satmış üzere göstermiştir. Buna mukavelenin niteliğinde muvazaa denir. Ekseriyetle tapu süreçlerindeki vergi ya da harç yükünü hafifletmek için taşınmaz satışında sıklıkla karşılaşılan taraflarca bedelin gerçek bedelinden düşük gösterilmesi de, bedelde muvazaa olarak isimlendirilen öteki bir örnektir. Ayrıyeten bireyde muvazaa olarak isimlendirilen, gerçekte kontratta taraf olan üçüncü bir kişinin gizlenmesi gayesiyle öbür bir kişinin taraf olarak gösterilmesi hali de nisbî muvazaa örneklerindendir.

Lehtarların gerçek iradelerine uymayan mevcut süreç yani muvazaalı süreç, ister mutlak muvazaa, ister nisbi muvazaa dahilinde olsun, hükmen geçersizdir. Muvazaalı süreç taraflar ortasında hiçbir türel sonuç alacak borç meydana getirmez. Muvazaalı durumlar için ‘’irade prensibi’’ uygulanır.

Bu üzere muvazaa hallerinde,alacaklı kişi,muvazaa nedeni ile kelam konusu sürecin iptali için dava açma,hukuki süreç başlatma hakkına sahiptirler.

Teşekkür ederim.