T.C. YARGITAY

13.Hukuk Dairesi
Esas: 2003/9300
Karar: 2003/11477
Karar Tarihi: 07.10.2003


ALACAK DAVASI - SENETLERİN VERİLEN BEDELLERLE VE İBRANAMELERLE BERABER DEĞERLENDİRİLEREK HESAPLANMASI

ÖZET: Sözleşme ve ibraname ancak altında imzası bulunan davalı ve davacılar hakkında hüküm ifade eder. Davaya konu edilen senet asılları davacı tarafça ibraz edildiğine göre bunların bedellerinin davalıya ödendikten sonra davalı tarafından davacı tarafa iade edildiğinin kabulü gerekir. Bu nedenle davaya konu 4 adet senet bedelinin yarısının davalıdan alınarak davacılardan ilgili şahsa verilmesi gerekir. Bu hususun göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması isabetsizdir.


(1086 S. K. m. 287, 290) (818 S. K. m. 106)

Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşuldu, düşünüldü.

Davacılar, harici sözleşme ile davalıdan iki parça taşınmaz satın aldıklarını, karşılığında bir kısmı nakit, bir kısmı da senetlerle olmak üzere davalıya toplam 20.825.000.000 TL. ödediklerini, davalının ödenen senetlerini iade ettiğini, buna rağmen davalının taşınmazların tapuda devrini vermediğini ileri sürerek ödedikleri toplam 20.825.000.000 TL. nin tahsiline karar verilmesini istemişlerdir.

Davalı, davacıların harici sözleşmede gösterilen senet borçlarını ödeyemediklerini, bunun üzerine bir araya gelip, aldığı parayı ve senetleri iade ettiğini, davacılardan Zeki Ö.'la da bir protokol düzenlediklerini, davacıların alacaklarının kalmadığını savunarak davanın reddini dilemiştir.

Mahkemece, davalının davacılardan Zeki Ö. yaptığı 19.1.1999 ve 23.1.2002 tarihli protokol davacılardan A.Rana Koçoğlu'nun senet bedellerini ancak davalının 24.9.1998 tarihli sözleşme ile 1.500.000.000TL. nı iade ettiğini ispat edemediği gösterilerek senet bedellerine ilişkin talebin reddine, 1.500.000.000TL.nın davalıdan alınarak davacılardan Ali Rana Koçoğlu’na verilmesine, diğer davacı Zeki Ö.’ın açılmamış sayılmasına karar verilmiş; hüküm, davacılardan A. Rana Koçoğlu ve davalı tarafından temyiz edilmiştir.

1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre her iki tarafın sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.

2- Davacılar, dava dilekçelerine üzerine iptal şerhi konulup, imzalarının bulunduğu kısımlarının yırtılmış olduğu dört adet senedi de ekleyerek talepte bulunmuşlar, davalı ise savunmasında davacılardan Zeki ile yazılı anlaşma yapıp sözleşmeyi fesh ettiklerini davaya konu senetleri de iptal ederek Zeki'ye iade ettiğini savunmuş ve Zeki ile aralarında düzenledikleri sözleşmeyi delil olarak sunmuştur. Davacılardan Zeki ile davalı arasında düzenlenen 19.1.1999 tarihli senetlerin iadesine ilişkin sözleşme ve bu dava açıldıktan sonra yine davacılardan Zeki'nin davalıya verdiği 23.1.2002 tarihli ibraname altında imzası bulunmayan diğer davacı A.Rana'yı bağlamaz. Bu sözleşme ve İbraname ancak altında imzası bulunan davalı ve davacılardan Zeki hakkında hüküm ifade eder. Davaya konu edilen senet asılları davacı tarafça ibraz edildiğine göre bunların bedellerinin davalıya ödendikten sonra davalı tarafından davacı tarafa iade edildiğinin kabulü gerekir. Hal böyle olunca da davaya konu 30.10.1998 vade tarihli ve 3.500.000.000TL. meblağlı 30.11.1998 vade tarihli ve 4.110.000.000 TL. meblağlı 30.12.1998 vade tarihli ve 4.110.000.000 TL. meblağlı 31.1.1999 vade tarihli ve 4.105.000.000 TL. meblağlı 4 adet senet bedelinin yarısının davalıdan alınarak davacılardan A.Rana'ya verilmesi gerekir. Bu hususun göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması doğru değildir. Bozmayı gerektirir.

3- 24.9.1998 tarihli sözleşme ile davacılar davalıya 1.500.000.000 TL. ödediklerini ileri sürerek talepte bulunduklarına ve daha sonradan davasını takip etmeyen davacılardan Zeki'nin bu sözleşme nedeni ile davalıyı ibra ettiğini beyan ettiğine ve bu davacının da davasının açılmamış sayılmasına karar verildiğine göre davacılardan A. Rana, peşinen ödenen 1.500.000.000 TL. nın yarısı yönünden talepte bulunabilir. Mahkemenin bu hususu göz ardı ederek 1.500.000.000 TL. nın tamamından davalıyı sorumlu tutmuş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.

Yukarıda birinci bentte belirtilen nedenlerle davacılardan A.Rana ve davalının diğer temyiz itirazlarının reddine, temyiz olunan kararın ikinci bentte belirtilen nedenle davacı A.Rana yararına, üçüncü bentte açıklanan nedenlerle de davalı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 07.10.2003 gününde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

(KAYNAK: Av. Talih UYAR)

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı