|
|
5393 sayılı Belediye Kanununun 49. maddesinin 3. fıkrasında; "Belediye ve bağlı
kuruluslarında, norm kadroya uygun olarak çevre, sağlık, veterinerlik, teknik, hukuk,
ekonomi, bilişim ve iletişim, planlama, araştııma ve gelistirme, eğitim ve danışmanlık
alanlarında avukat, mimar, mühendis, şehir ve bölge plancısı, çözümleyici ve programcı,
tabip, .uzman tabip, uzman tabip, -ebe, hemşire,- veteriner, kimyager, teknisyen ve tekniker
gibi uzman ve teknik personel yıllık sözleşme ile çalıstınlabilir. Sözlesmeli personel eliyle
yürütülen hizmetlere ilişkin boş kadrolara ayrıca atama yapılamaz. Bu personelin,
yürütecekleri hizmet için ihdas edilmiş kadro unvanının gerektirdiği nitelikleri taşımaları
şarttır. Bu fıkra uyarınca sözleşme li olarak istihdam edileceklere ödenecek net ücret, söz
konusu kadro unvanı için birinci derecenin birinci kademesi esas alınmak suretiyle 657 sayılı
Devlet Memurları Kanununa göre tespit edilecek her türlü ödemeler toplamının net tutarının
yüzde 25 fazlasını geçmemek üzere belediye meclisi kararıyla belirlenir. Genel hükümlere
göre birinci dereceden kadro ihdas edilemeyen kadro unvanları için ise o kadro unvanından
ihdası yapılmış en yüksek kadro derecesinin birinci kademesi esas alınır ve yapılacak
ödemenin azami tutarı yukarıda belirtilen usule göre tespit olunur. Bu fıkra hükümlerine
göre çalıştırılacak personel için Içişleri Bakanlığı unvanları itibariyle sınırlama getirebilir."
hükmüne yer verilmiş; aynı maddenin 5. fıkrasında da, üçüncü fıkra hükmü uyarınca
çalıştırılacak personel hakkında bu Kanunla düzenlenmeyen hususlarda vize şartı
aranmaksızın 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4'üncü maddesinin (B) fıkrasına
göre istihdam edilenler hakkındaki hükümlerin uygulanacağı belirtilmiştir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinin (B) bendinin 1. fıkrasında,
sozlesmeli personel: Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli
projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve islerliği için şart olan, zaruri ve
istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren
geçici işlerde, Bakanlar Kurulunca belirlenen esas ve usuller çerçevesinde kururnun teklifi ve
Devlet Personel Başkanlığının görüşü üzerine Maliye Bakanlığı'nca vizelenen pozisyonlarda,
mali yılla sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve isçi sayılmayan kamu
hizmeti görevlileri olarak tanırnlanmıs; son fıkrasında, "(Ek fıkra: 04/04/2007-5620 S.Kl4
mad) Sôzlesmeli personel seçiminde uygulanacak sınav ile istisnaları, bunlara ödenebilecek
ücretlerin üst sınırları ile verilecek iş sonu tazminatı miktarı, kullandırılacak izinler (Değişik
ibare: 25/06/2009-5917 S.Kl47.mad) pozisyon ünvan ve nitelikleri, sözleşme fesih halleri,
pozisyonların iptali, istihdamına dair hususlar ile sözleşme esas ve usulleri Devlet Personel
Başkanlığının görüşü ve Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kumlunca belirlenir.
(Ek ibare: 25/06/2009-5917 S.Kl47. mad) Bu şekilde istihdam edilenler, hizmet sözleşmesi
esaslarına aykırı hareket etmesi nedeniyle kurumlarınca sözleşmelerinin feshedilmesi veya
sözleşme dönemi içerisinde Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenen istisnalar hariç sözlesmeyi
tek taraflı feshetmeleri halinde, fesih tarihinden itibaren bir yıl geçmedikçe kurumların
sözlesmeli personel pozisyonlarında istihdam edilemezler." hükmüne yer verilmiştir.
28.06. 1978 tarih ve ı6330 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmak suretiyle yürürlüğe giren
ve günün koşullarına göre yapılan değişikliklerle birlikte halen yürürlükte
olan 06.06.1978 tarih ve 7115754 sayılı Bakanlar Kumlu Kararıile belirlenen "Sozlesmeli
Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların, dava konusu işlem tarihi itibariyle yürürlükte
bulunan haliyle 2. maddesınde, sözlesmeli personel: mevzuatına uygun olarak bırıncı
madde de belirtilen kuruluşlarda (belediyeler de dahil) sözleşme ile çalıştırılan ve işçi
sayılmayan kamu görevlileri olarak tanımlanmış; 7. maddesinde, hizmetlerine gerek
kalmadığı için sözleşmesinin feshedilmesi veya yenilenmemesi durumuna, iş sonu tazminatı
konusunda, hukuki bir sonuç bağlanmış; 12. maddesinde, sôzlesmeli olarak
çalıstırılacaklann, ilgili kurumun saptayacağı özel koşulların yanı sıra, 657 sayılı Devlet
Memurları Kanunu'nun değişik 48'inci maddesinin CA) fıkrasının 4,5,6 ve 7'ııci bentlerinde
belirtilen koşulları da taşunalarının gerekli olduğu düzenlenmiş; sözleşmenin
yenilenmeyeceği hallere ilişkin özel bir düzenlemeye yer verilmemiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, belediyelerde
vize şartı aranmaksızın 5393 sayılı Kanun'un' 49. maddesinin 3. fıkrasında belirtilen alanlarda
ve unvanlarda yıllık sözleşme ile uzman ve teknik personel çalıstınlabileceği, bu personel
eliyle yürütülen hizmetlere ilişkin kadrolara ayrıca atama yapılamayacağı ve bu personelin,
yürütecekleri hizmetler için ihdas edilmiş kadro unvanının gerektirdiği nitelikleri taşıması
gerektiği açıktır.
Her şeyden önce belediyeler bünyesinde sözlesmeli personel istihdam etmek için
sozlesmeli personelin pozisyonuna uygun boş kadronun bulunması şarttır. 657 sayılı
Kanun'un kadroların tespitine ilişkin hükümleri Cm.33,34) dikkate alındığında, ihdas edilen
kadroların bir ihtiyaç karşılığı olduğu açıktır. Belediyelerde boş olan kadroların karşılığında
5393 sayılı Kanun'un 49. maddesinin 3: fıkrası uyarınca sözlesmeli personel istihdam etmek
ve istihdam edilenlerin sözleşmelerini yenilernek hususunda idarenin takdir yetkisi
bulunmakla birlikte bu yetkinin mutlak ve sınırsız olmadığı, sebep ve maksat yönlerinden
yargı denetimine tabi olduğu da açıktır.
Sözlesmeli olarak istihdam edilen personel, idareyle yapmış olduğu yıllık sözleşmeler
uyarınca görev yapmakta olup, bu sözleşme, idarelerin kamu hukuku kurallarına dayanarak
yaptıkları bir idari sozlesmedir, Taraflardan birinin kamu tüzel kişisi olması, konunun kamu
hizmeti ile ilgili bulunması, düzenleme biçimi ve yürütme yöntemine ilişkin kuralların kamu
hukuku kuralları olması ve idareye üstünlük tanıması idari sozlesmelerin ana koşullarıdır.
Bu bağlamda sozlesmeli personel ile idare arasındaki ilişkisi bir kamu hukuku iliskisidir.
657 sayılı Kanunda da kamu hizmeti görevlileri olarak kabul edilen sözlesmeli
personel, Anayasanın 128. maddesinin ilk fıkrasında bahsi geçen diğer kamu görevlileri
kategorisine dahilolup, idarenin tek yanlı belirlemiş olduğu genel düzenleyici kurallar
çerçevesinde hak sahibi oldukları dikkate alındığında statü hukuku kapsamında durumlarının
değerlendirilmesi gerekmektedir.
Sözlesmeli personelolarak istihdam edilmeye başlanan bir kimsenin sözleşmesinin
yenilenmemesi için, sözlesmeli personel olarak istihdam edilen pozisyonun karşılığı olan bir
kadronun bulumnaması veya kadro bulumnakla birlikte ilgilinin, söz konusu pozisyonda
görevlendirilebilmesi için gerekli
olan şartlardan 'birini yitirmesi ya da bu sartları baştan taşımadığının sonradan anlaşılmış olması gerekir.
Dosyanın incelemnesinden; davacının davalı idare emrinde geçici işçi olarak çalışmakta iken
sözlesmeli personel statüsüne geçebilıne sartlarını taşıdığından bahisle 5620
sayılı . Kanun uyarınca 03.03.2008 tarihli ve 76 sayılı islernle sözlesmeli personel
pozisyonuna geçirildiği ve devamında 5393 sayılı Kanun'un 49. maddesi kapsamında
Tekniker kadro ünvanına ilişkin görevleri yürütmek üzere istihdam edilmekte iken en son
01.01.2010 tarihinden geçerli olmak üzere sözleşmesinin yenilendiği, davalı idarece dava
konusu islemle fen işleri müdürlüğünde personel fazlası bulunduğundan ve davacıya
verilecek uygun iş programı bulunmadığından 31.12.2012. tarihinde sone erecek olan
sözleşmesinin yenilenmeyeceğinin bildirilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığıanlaşılmıştır.
Uyuşmazlığa konu olayda, yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ile açıklamalar
birlikte değerlendirildiğinde, davacının inşaat teknikeri pozisyonunda görev yaptığı dikkate
alınarak Mahkememizin 12.01.2011 günlü ara kararı ile davalı idareden inşaat teknikeri norm
kadro sayısı ile anılan kadroların dolu olup olmadığı, dolu ise kaç tanesinin kadrolu, kaç
tanesinin sozlesmeli olduğu ve sozlesmeli olanların hangi tarihte göreve başladığının
sorulması üzerine idarece, üç tane tekniker kadrosu olduğu ve bunlardan iki tanesinin boş/bir
tanesinin de 12.02.2008 tarihinde göreve başlayan sözlesmeli personelolduğunun belirtildiği,
işleme sebep olarak Fen Işleri müdürlüğündeki iş yoğunluğuna göre personel fazlalığı olduğu
belirtilmiş ise de, ara karar cevabında bu konuya ilişkin somut verilere de yer verilmediği,
kaldı ki boş norm kadronun olması yukarıda da değinildiği gibi kadronun ihtiyacın bir
karşılığı olduğu hususu da dikkate alındığında i davacı ile 201 1 yılı için sözleşme
yenilenmemesine ilişkin dava konusu islemde hukuka uyarlık bulunmamıştır.
Ote yandan, hukuka aykınlığı saptanan işlem nedeniyle davacının uğradığı zararların
tazmini Anayasal bir zorunluluktur.
. .
Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemin IPTALINE, dava konusu işlem nedeniyle
davacının yoksun kaldığı parasal haklarının davanın açıldığı 03.01.2011 tarihinden itibaren
hesaplanacak yasal faiziyle birlikte davalı idarece davacıya ödenmesine, aşağıda dökümü
yapılan 60,80 TL yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
kullanılmayan 30,30 TL yürütmeyi durdurma harcı ile posta ücretinden artan 60,00 TL'nin
isteği halinde davacıya iadesine, kararın tebliğinden itibaren 30 gün içerisinde Danıstay'a
teıiıyiz yolu açık olmak üzere 04/03/2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi .
|
|