Merhaba, size iki farklı daireden iki farklı karar sunacağım. Birisi aile mahkemesi görevli derken, diğeri ise asliye hukuk mahkemesi görevlidir demektedir.

T.C.
YARGITAY
6. HUKUK DAİRESİ
E. 2012/1243
K. 2012/6279
T. 19.4.2012

• ÇEYİZ EŞYALARININ VE ZİYNET EŞYASININ İADESİ İSTEMİ ( Davanın Türk Medeni Kanunu'nun Yürürlüğe Girmesinden Önce veya Sonra Açılmasına Bakılmaksızın Aile Mahkemesinde Görüleceği )

• GÖREVLİ MAHKEME ( Çeyiz Eşyalarının ve Takıların İadesi İstemi - Davanın Türk Medeni Kanunu'nun Yürürlüğe Girmesinden Önce veya Sonra Açılmasına Bakılmaksızın Aile Mahkemesinde Görüleceği )

• AİLE MAHKEMELERİNİN GÖREVİ ( Çeyiz Eşyalarının ve Takıların İadesi İstemi - Davanın Türk Medeni Kanunu'nun Yürürlüğe Girmesinden Önce veya Sonra Açılmasına Bakılmaksızın Aile Mahkemesinde Çözümleneceği )

4721/m.226

ÖZET : Dava, çeyiz eşyaların ve düğünde takılan takıların iadesi istemine ilişkindir. Çeyiz eşyalarının ve takıların iadesine ilişkin davaların Türk Medeni Kanununun yürürlüğe girmesinden önce veya sonra açılmasına bakılmaksızın Aile Mahkemesinde görülmesi zorunludur.

DAVA : Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı eşya alacağı davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde duruşmalı olarak temyiz edilmiş ancak, davanın değeri itibariyle duruşmaya tabi olmadığından duruşma isteğinin reddine karar verildikten sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Dava, çeyiz eşyaların ve düğünde takılan takıların iadesi istemine ilişkindir. Mahkemece istemin kabulüne karar verilmesi üzerine hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

4787 Sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş Görev ve Yargılama usullerine dair Kanunun 4.maddesinde 4721 Sayılı Türk Medeni Kanununun ikinci kitabından üçüncü kısım hariç olmak üzere ( TMK.118-395 md. ) kaynaklanan bütün davaların Aile Mahkemesinde bakılacağı ve geçici 1. maddesi ile de daha önce açılan davalarında Aile Mahkemelerine devri gerektiği hükme bağlanmıştır.

Olayımıza gelince; çeyiz eşyalarının takıların iadesine ilişkin davaların Türk Medeni Kanununun yürürlüğe girmesinden önce veya sonra açılmasına bakılmaksızın Aile Mahkemesinde görülmesi zorunludur. Bu nedenle bağımsız Aile Mahkemesi bulunan yerlerde bağımsız Aile Mahkemesinde, bağımsız Aile Mahkemesi bulunmayan yerlerde ise Hakim ve Savcılar Yüksek Kurulunca belirlenen Asliye Hukuk Mahkemelerinde davanın Aile Mahkemesi sıfatıyla görülüp karara bağlanması gerekmektedir. Kişisel malların iadesi Türk Medeni Kanunun 226. maddesinde düzenlenmiş olup, davanın bu madde hükümlerine göre çözümlenmesi icap eder. Söz konusu maddenin Türk Medeni Kanununun 2. kitabında yer aldığı ve Aile Mahkemesi sıfatıyla görülüp sonuçlandırılması gerekirken bu husus düşünülmeden Asliye Hukuk Mahkemesi sıfatıyla yargılamaya devam edilip sonuçlandırılması doğru olmadığından hükmün bozulması gerekmiştir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenle hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 19.04.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

__________________________________________________ _______________________________________________

T.C.

YARGITAY
4. HUKUK DAİRESİ
E. 2012/2194
K. 2013/1726
T. 6.2.2013

• ZİYNET EŞYALARININ İADESİ YA DA BEDELİNİN TAZMİNİ TALEBİ ( İade veya Tazmin Talep Edildiğinden Davanın Genel Mahkemede Görülmesi Gereği )

• GÖREVLİ MAHKEME ( Ziynet Eşyalarının İadesi veya Bedelin Tazmini Talebi - İade veya Tazmin Talep Edildiğinden Davanın Genel Mahkemede Çözümleneceği )

• AİLE MAHKEMESİNİN GÖREV ALANI ( Ziynet Eşyalarının İadesi veya Bedelin Tazmini Talebi - İade veya Tazmin Talep Edildiğinden Davanın Aile Mahkemesinde Değil Genel Mahkemede Çözümleneceği )

4721/m.220

4787/m.4

ÖZET : Dava, ziynet eşyalarının aynen iadesi ya da bedelinin tazmini istemine ilişkindir. Davacı, evlenme sırasında takılan ve hediye edilen ziynet eşyalarının davalılar kayınvalide ve kayınpederi tarafından zorla alındığını, davalılar tarafından darp edilmesi nedeniyle davalıların yargılandıklarını ve mahkum olduklarını, eşi ile arasındaki boşanma davasının halen derdest olduğunu belirterek ziynet eşyalarının aynen iadesi ya da bedelinin tahsilini istemiştir. İade veya bedelin tazmini talep edildiğinden davanın genel mahkemede çözümlenmesi gerekir.

DAVA : Davacı vekili tarafından, davalı E.D. T. vd. aleyhine 27.05.2009 gününde verilen dilekçe ile menkul malın aynen iadesi veya bedelinin tazmini istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın reddine dair verilen 15.03.2011 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü:

KARAR : Dava, ziynet eşyalarının aynen iadesi ya da bedelinin tazmini istemine ilişkindir. Yerel mahkemece aile mahkemesi sıfatı ile bakılan davada istemin reddine karar verilmiş; karar, davacı tarafından temyiz olunmuştur.

Davacı, evlenme sırasında takılan ve hediye edilen ziynet eşyalarının davalılar kayınvalide ve kayınpederi tarafından zorla alındığını, davalılar tarafından darp edilmesi nedeniyle davalıların yargılandıklarını ve mahkum olduklarını, eşi ile arasındaki boşanma davasının halen derdest olduğunu belirterek toplam 12.040.00.TL değerindeki ziynet eşyalarının aynen iadesi ya da bedelinin tahsilini istemiştir.

4787 sayılı Aile Mahkemesi'nin Kuruluş Görev ve Yargılama Usullerine Dair Yasa'nın 4/1. maddesi gereğince, 4721 sayılı Medeni Yasa'nın İkinci Kitabı'ndan doğan dava ve işlere aile mahkemesinde bakılır. Eldeki davada, davacının kayınvalidesi ve kayınpederi tarafından haksız olarak alındığı ve iade edilmediği öne sürülerek ziynet eşyalarının iadesi veya bedelinin tazmini istenmiş olup Medeni Yasa'nın İkinci Kitabı içerisinde yer almamaktadır. Bu nedenle davaya aile mahkemesinde değil, genel mahkemede bakılması gerekir.

Yerel mahkemece açıklanan yönler gözetilerek, genel hükümlere göre ve genel mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gereken davada görevsizlik kararı verilmesi yerine, aile mahkemesince işin esası incelenip yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.

SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenlerle BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine, 06.02.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.