YARGITAY 11. HUKUK DA‹RES‹
E: 2005/14550 K: 2007/9038 T: 14.06.2007
T‹CARET HUKUKU • BANKANIN SÖZLEfiMEYE AYKIRI ‹fiLEMLER‹
• HAKSIZ EYLEM • MANEV‹ TAZM‹NAT
Özet: Daval› bankan›n kredi sözleflmesini
tek yanl› feshetmesi, hesaplar› kat edip teminat›
n varl›¤›na karfl›n icra takibine baflvurmas›
ve haciz ifllemlerini yürütmesi, davac›n›n
devam eden taahhütlerinin feshedilmesine ve
yeni ihaleler alamamas›na sebebiyet vermifl
oldu¤undan, sözleflmeye ayk›r› takipler ve ifllemler
davac›n›n flöhret ve sayg›nl›¤›n› zedeleyici
haks›z eylemler olarak kabul edilmeli ve
manevi tazminata hükmedilmelidir.
Taraflar aras›nda görülen davada Beyo¤lu Asliye 2. Ticaret Mahkemesi'nce
bozmaya uyularak verilen 21.09.2005 tarih ve 2003/514-2005/326 say›
l› karar›n Yarg›tay'ca incelenmesi duruflmal› olarak taraflar vekilleri taraf›
ndan istenmifl olmakla, duruflma için belirlenen 12.06.2007 gününde
davac› avukat› ile daval› avukat› gelip, temyiz dilekçesinin de süresinde
verildi¤i anlafl›ld›ktan ve duruflmada haz›r bulunan taraflar avukatlar›
dinlenildikten sonra duruflmal› ifllerin yo¤unlu¤u ve süre darl›¤›ndan
ötürü iflin incelenerek karara ba¤lanmas› ileriye b›rak›lm›flt›. Dava dosyas›
için Tetkik Hakimi taraf›ndan düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine
dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruflma tutanaklar› ve tüm belgeler
okunup incelendikten sonra iflin gere¤i görüflülüp, düflünüldü:
Davac› vekili, müvekkilinin köklü bir flirket oldu¤unu, taraflar aras›
nda kredi sözleflmesi bulundu¤unu, daval› bankan›n hiçbir hakl› nedene
dayanamadan taahhüt bedellerini ödemedi¤ini, kredi hesaplar›n› kat
ederek haks›z icra takibi yapt›¤›n›, aç›lan menfi tespit davas›n›n müvekkilinin
lehine sonuçland›¤›n›, ancak daval›n›n bu eylemiyle müvekkilinin
ticari itibar›n›n sars›ld›¤›n›, ifl ba¤lant›lar›n›n iptal edildi¤ini, kredilerin
flirket özvarl›¤› ile tasfiye edilmek zorunda kal›nd›¤›n› ileri sürerek, flimdilik
10’ar milyar TL maddi ve manevi tazminat›n daval›dan tahsilini talep
ve dava etmifltir.
Daval› vekili, döviz kredisi kullanan davac›n›n ihracat teflvik belgesi
kapsam›ndaki ifllerini, zaman›nda teslim etmedi¤ini, bu nedenle Merkez
Bankas›'nca yapt›r›m uyguland›¤›n›, icra takibinde davac› borçlunun bir
k›s›m alaca¤› kabul etti¤ini, riskli kredi müflterisi oldu¤undan ifllemlerin
bankac›l›k uygulamalar›na uygun oldu¤unu savunarak davan›n reddini
istemifltir.
2758 ‹STANBUL BAROSU DERG‹S‹ • Cilt: 81 • Say›: 6 • Y›l 2007
Mahkemece davan›n maddi tazminat yönünden kabulüne iliflkin verilen
karar taraflar›n temyizi üzerine Dairemizce bozulmufl olup, bozmaya
uyularak yap›lan yarg›lama sonunda toplanan kan›tlara ve bilirkifliler
kurulu raporuna dayan›larak, daval› bankan›n süresinde kapat›lmayan
ihracat› teflvik belgesi kapsam›ndaki döviz ve prefinansman kredisinden
dolay› resen Merkez Bankas›'na ödedi¤i ve daha sonra idari yarg› ilam›yla
geri ald›¤› KKDF ve cezai kesintilerden dolay› daval›ya icra takibi yapmas›
n›n sorumluluk do¤urmayaca¤›, ancak, kredi borcu için teminat varken
icra takibine giriflilmesinin davac›n›n itibar›n› zedeledi¤i, Dünya Bankas›
ile yap›lan sözleflmeden do¤an hak edifllere haciz veya temlik konularak
sözleflmenin feshine neden olundu¤u, verilen teminat ve kefaletlerle
borcun kapat›ld›¤› o dönemde davac›n›n bünyesi ve mali yap›s›n›n daval›
n›n hacizler ve icra takiplerinden olumsuz etkilendi¤i, davac› flirketin
iyi ve profesyonelce yönetilmesine karfl›n daval› bankaca ileri sürülen
ödenmemifl SSK takibi, kald›r›lan senet protestolar› ve karfl›l›ks›z çeklere
ra¤men tüm ihaleleri alabilen davac›n›n kredi sözleflmelerinin tek yanl›
feshi ve kredi hesaplar›n›n kat'› ve 89/1 haciz ihbarnamelerinden sonra
ihale olamamas›n›n tek nedeninin daval› bankan›n bankac›l›k teamüllerine
uygun olmayan yapt›r›mlar› oldu¤u, davac›n›n u¤rad›¤› zarardan daval›
n›n sorumlu bulundu¤u, manevi tazminat koflullar›n›n oluflmad›¤› gerekçesiyle
maddi tazminat isteminin kabulüne, fazlaya iliflkin haklar›n
sakl› tutulmas›na oyçoklu¤u ile karar verilmifltir.
Karar› taraflar vekillerince temyiz edilmifltir.
1- Dosyadaki yaz›lara, mahkemece uyulan bozma karar› gere¤ince
hüküm verilmifl olmas›na ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamas›
na göre, taraflar vekillerinin afla¤›daki bent d›fl›nda kalan ve yerinde
görülmeyen di¤er temyiz itirazlar›n›n reddi gerekmifltir.
2- Ancak, Dairemizin 16.11.2000 ve 03.07.2003 tarihli bozma ilamlar›
nda belirtildi¤i üzere, daval› bankan›n kredi sözleflmelerini tek yanl›
feshi ve hesab› kat'›n›n ard›ndan yapt›¤› ifl ve ifllemlerin haklar› kötüye
kullan›lmas› ve bankac›l›k teamüllerine ayk›r›l›¤›n›n ve bundan kaynaklanan
zarar›n varl›¤›n›n saptanmas› halinde davac›n›n üstlendi¤i taahhüt
ifllerinin ‹TB'lerin iptali, kredilerin kesilmesi nedeniyle aksamas› veya bir
k›sm›n›n ihale makamlar›nca iptalinden dolay› ortaya ç›kan somut zarar
kalemlerinin ve miktar›n›n belirlenerek daval›n›n sorumluluk kapsam›-
n›n tayini yoluna gidilmeden önceki iki karar›n dayand›r›ld›¤› bilirkifli raporlar›
nda oldu¤u gibi 1991-1996 y›llar› aras›ndaki dönemin dava tarihine
kadar olan bilanço zarar›n›n daval› bankan›n haks›z eyleminden do¤-
du¤una dair soyut ve zarar verilerinin irdelenmesini içermeyen
30.06.2005 havale tarihli bilirkifli raporu ile sonuca gidilmesi do¤ru bulunmam›
fl, karara bu yön bak›m›ndan daval› yarar›na bozulmas› gerekmifltir.