T.C. YARGITAY
19.Hukuk Dairesi

Esas: 2006/9995
Karar: 2007/2823
Karar Tarihi: 22.03.2007

İTİRAZIN İPTALİ DAVASI - İCRA İNKAR TAZMİNATI İSTEMİ - FON ALACAKLARININ TAHSİLİNE İLİŞKİN HÜKÜMLER - TASARRUFUN İPTALİ DAVALARINDA ACİZ VESİKASI ŞARTI ARANMAMASI - ALEYHE SONUÇLANAN DAVA VE İCRA TAKİPLERİNDE FON HAKKINDA TAZMİNAT VE CEZA UYGULANMAYACAĞI

ÖZET: Yasada fon alacaklarının tahsiline ilişkin hükümler ve tasarrufun iptali davalarında aciz vesikası şartı aranmaması tüzel kişilerin kanuni temsilcileri ile borçlu ve borçla diğer ilgililerin yurt dışına çıkmasını yasaklama dahil bankalarınca uygulanır denilmekte ve fonun taraf olduğu her türlü dava ve icra takiplerinin kısmen veya tamamen fon aleyhine neticelenmesi halinde 2004 Sayılı İcra İflas Kanunu’nda yazılı tazminat ve cezalar fon hakkında uygulanmaz hükmü yer almaktadır. Yasa maddeleri gözetilmeden davalı banka aleyhine yüzde kırk icra tazminatına hükmedilmesi doğru görülmemiştir.

(2004 S. K. m. 67, 69) (5411 S. K. m. 123, 134, 136, 137, 138, 140, 142, 165, Geç. m. 13)

Dava: Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Karar: Davacı vekili, müvekkilinin 2004 yılında keşidecisi dava dışı 3.kişi tarafından verilmiş yedi adet çek ile alacaklı olduğunu, çek tarihlerinde çeklerin verildiği T. Halk Bankası Alaşehir Şubesine tahsil için ibraz edildiğinde tümü ile karşılıksız çıkıp, davalı bankaca bir ödeme yapılmadığını, çek keşidecisi hakkında girişilen icra takibin de tahsilat yapılamadığını, çekler hesabının bulunduğu davalı banla aleyhinde bankanın her çek yaprağı için sorumlu olduğu tutarların tahsili için girişilen icra takibine itiraz edildiğini belirterek itirazın iptaline, takibin devamına, tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı banka vekili, bankanın çeklerle ilgili ödeme yükümünün, ibraz süresinde ve çekil ibrazı anında talep edilerek çek aslının bankaya teslimi ile doğabildiğini, davacı yanca bankadan ödeme talebi olmadan icra takibine girişilmesiyle bu talebinden feragat ettiğini, çekin ibrazında karşılıksız olduğunun belirlendiği anda talep edilmeyen davalının ödemekle yükümlü olduğu tutarın sonra istenemeyeceğini bildirerek davanın reddi ile tazminata karar verilmesini istemiştir.

Mahkemece muhatabı davalı banka olan yedi adet çekin karşılıksız kaldığı, bankanın yaprak bedellerini ödemekten kaçındığı, karşılıksız çekte bankanın sorumlu olduğu miktarın istenmesinin süreye bağlı olmadığı gibi çek asıllarının bankaya teslimi zorunluluğu da bulunmadığı Merkez Bankasının belirlediği miktarın 19.1.2004 tarihinden itibaren her yaprak için 310.00 YTL olduğundan davalının itirazının iptaline, takibin devamına, hükmolunan tutarın %40’ı oranında icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmiş hüküm davalı banka vekili tarafından temyiz edilmiştir.

1- Dosyadaki yatara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

2- 5411 Sayılı Bankacılık Kanununun geçici 13. maddesinde <Sermayesinin yarıdan fazlası kamu kurum ve kuruluşlarına ait olan ya da hisselerinin çoğunluğu üzerinde bu kurum ve kuruluşların idare ve temsil yetkisi bulunan ve özel kanunla kurulmuş bankalarda (Tasfiye Halinde T.Emlak Bankası A.Ş dahil) 26.12.2003 tarihinden önce bankacılık teamüllerine göre teminatlı ve/veya yetersiz teminatlı kredi kullanıp da vadesi geçtiği halde henüz ödenmemiş, süresi uzatılmamış veya yeniden yapılandırılmamış kredileri kullananlar ya da yeniden yapılandırma şartlarını ihlal edenler ile münferit veya karşılıklı verilen banka teminat mektupları, kabul kredileri ve avaller, taşınır ve taşınmaz rehni, ipotek üst hakkı, intifa hakkı, ve oturma hakkı gibi her türlü sınırlı ayni hak tesisine ilişkin sözleşmeden doğan haklarında diğer bankaların ve üçüncü kişilerin muvazaadan ari hakları aleyhine olmamak üzere fon alacaklarının tahsiline ilişkin 123, 134, 136, 137, 138, 140, 142 ve 165 nci madde hükümleri, tasarrufun iptali davalarında aciz vesikası şartı aranmaması tüzel kişilerin kanuni temsilcileri ile borçlu ve borçla diğer ilgililerin yurt dışına çıkmasını yasaklama dahil bankalarınca uygulanır> denilmekte, aynı kanunun 138/1. maddesinde, <Fonun taraf olduğu her türlü dava ve icra takiplerinin kısmen veya tamamen fon aleyhine neticelenmesi halinde 2004 sayılı İcra İflas Kanununda yazılı tazminat ve cezalar fon hakkında uygulanmaz> hükmü yer almaktadır.

Mahkemece anılan yasa maddeleri gözetilmeden davalı banka aleyhine %40 icra tazminatına hükmedilmesi doğru görülmemiştir.

Sonuç: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle hükmün temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, 22.03.2007 gününde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

KAMU BANKALARI DA BU HÜKME DAHİL EDİLMİŞ ANLADIĞIM KADARI İLE.