Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığından:
ESASNO : 2012/523
KARARNO: 2012/422
KARARTR : 24.12.2012
(HukukBölümü)
ÖZET: 2918 sayılı Yasadan kaynaklanansorumluluk davasının, ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.
Davacı :Y.T.
Vekili :Av. F.K.
Davalı : Kahramanmaraş BelediyeBaşkanlığı
Vekili : Av. N.Ş.D.
O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde,müvekkilinin sahibi olduğu 46 HU 982 plakalı aracın davalı belediyeninsorumluluğundaki yolda bulunan rögar kapağına çarpması nedeniyle maddi hasarlıkaza yaptığını; kazanın olmasında davalı Belediyenin kusurlu olduğunuönesürerek, toplam 7.500,00 TL hasar bedelinin, işleyecek yasal faiziylebirlikte davalıdan tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.
KAHRAMANMARAŞ SULHHUKUK MAHKEMESİ: 9.6.2011 gün ve E:2011/809, K:2011/1554 sayı ile, davalıBelediyenin bir kamu kurumu olduğu; bir kamu kurumu tarafından kamu yasalarıuyarınca yapılmış olan tesislere bakma ve o tesisleri kullanma yükümlülüğününyine kamu yasalarından doğan bir yükümlülük olduğu; bu tesislerin yapılmasıkullanılması veya muhafazasındaki kusurdan doğan zararlar idari karar veeylemlerden doğan zararlar niteliğinde bulunduğundan onların ödetilmesiisteklerinin de 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 2. maddesi gereğinceidari yargı yerinde görülmesi gerektiği; (Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2010/6211Esas - 2010/9783 Karar) Dava konusu olayda davacının, belediyenin sorumluolduğu yolda rögar kapağı nedeniyle zarara uğradığını ileri sürdüğüne göre davadilekçesinin yargı yolu bakımından reddine karar vermek gerektiği gerekçesiyledavanın görev yönünden reddine karar vermiş, bu karar kesinleşmiştir.
Davacı vekili, aynıistemle idari yargı yerinde dava açmıştır.
GAZİANTEP 2. İDAREMAHKEMESİ: 3.10.2012 gün ve E:2012/78 sayı ile, 2918 sayılı Karayolları TrafikKanunun 110. maddesinden sözederek, kamu düzenine ilişkin olan, muhakemehukukunun önemli bir unsuru görev kuralları açısından derhal uygulanırlıkprensibi çerçevesinde, yargılama faaliyetinin yapıldığı anda geçerli olan kural,görev noktasında hangi yargı organını işaret ediyorsa, davanın o yargı organıtarafından çözüme kavuşturulmak durumunda olduğu, dolayısıyla davanın açıldığıandaki kurallara göre görevli olan mahkeme, yeni bir yasa ile görevsiz halegelmiş ise, davanın açıldığı anda görevli olan ve yeni yasaya göre görevsizhale gelen mahkemenin "görevsizlik kararı" vermesi gerekeceği; yinedavanın açıldığı andaki hukuki duruma göre görevsiz olan bir mahkemenin,hukuksal durumlardaki değişiklikler neticesinde görevli hale gelmiş ise,mahkemenin davayı esastan çözümlemesi gerekeceği, 2918 sayılı KarayollarıTrafik Kanunu'nun 110. maddesinde yapılan bu yeni değişikliğe göre, bu Kanundandoğan sorumluluk davalarının adli yargıda görüleceği gerekçesi ile davadosyasının görevli yargı yerinin belirlenmesi için Uyuşmazlık Mahkemesinegönderilmesine karar vermiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE :
Uyuşmazlık MahkemesiHukuk Bölümü’nün, Serdar ÖZGÜLDÜR’ün Başkanlığında, Üyeler: Mustafa AYSAL, EyüpSabri BAYDAR, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Sedat ÇELENLİOĞLU ve AyhanAKARSU’nun katılımlarıyla yapılan 24.12.2012 günlü toplantısında:
l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre;
İdare Mahkemesince, 2247 sayılı Yasa’nın19. maddesine göre başvuruda bulunulmuş olduğu, idari yargı dosyasınınMahkemece, ekinde adli yargı dosyası ile birlikte Uyuşmazlık Mahkemesi’negönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığıanlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile kararverildi.
II-ESASINİNCELENMESİ: Raportör-Hakim Gülşen AKAR PEHLİVAN’ın, davanın çözümünde adliyargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan;ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı MehmetBAYHAN’ın davada adli yargının, Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın ise idariyargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonraGEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava, davacıya ait aracın, davalı idarenin sorumluluğundakiyolda kaza yapması sonucu oluşan zararın yasal faiziyle birlikte tazminiistemiyle açılmıştır.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun1. maddesinde, Kanunun amacının karayollarında can ve mal güvenliği yönündentrafik düzenini sağlayacak ve trafik güvenliğini ilgilendiren tüm konulardaalınacak önlemleri belirlemek olduğu; “Kapsam” başlıklı 2. maddesinde, buKanunun trafikle ilgili kuralları, şartları, hak ve yükümlülükleri bunlarınuygulamasını ve denetlenmesini ilgili kuruluşları ve bunların görev, yetki vesorumluluk, çalışma usulleri ile diğer hükümleri kapsadığı ve bu kanununkarayollarında uygulanacağı; 10. maddesinde, yapım ve bakımdan sorumlu olduğuyolları trafik düzeni ve güvenliğini sağlayacak durumda bulundurmanın, gerekligörülen kavşaklara ve yerlere trafik ışıklı işaretleri, işaret levhaları koymakve yer işaretlemeleri yapmanın Belediye Trafik birimlerinin görev ve yetkileriarasında olduğu belirtilmiştir.
Öte yandan 2918 sayılı Yasanın 19.1.2011günlü Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6099 sayılı Yasanın 14.maddesiyle değişik 110. maddesinde “İşleteni veya sahibi Devlet ve diğer kamukuruluşları olan araçların sebebiyet verdiği zararlara ilişkin olanları dahil,bu Kanundan doğan sorumluluk davaları, adli yargıda görülür. Zarar görenin kamugörevlisi olması, bu fıkra hükmünün uygulanmasını önlemez. Hemzemin geçittemeydana gelen tren-trafik kazalarında da bu Kanun hükümleri uygulanır.
Motorlu araç kazalarından dolayı hukukisorumluluğa ilişkin davalar, sigortacının merkez veya şubesinin veya sigortasözleşmesini yapan acentenin bulunduğu yer mahkemelerinden birindeaçılabileceği gibi kazanın vuku bulduğu yer mahkemesinde de açılabilir”; Geçici21. maddesinde de “Bu Kanunun 110 uncu maddesinin birinci fıkrasının göreve ilişkinhükmü, yürürlüğe girdiği tarihten önce idari yargıda ve Askeri Yüksek İdareMahkemesinde açılmış bulunan davalara uygulanmaz” denilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, davacıya ait 46 HU 982plakalı aracın, Kahramanmaraş İli, Necip Fazıl Kısakürek Bulvarı yönünde aracıile seyir halinde iken, yağan yağmur sonucunda rögar kapağının yerinden çıkmasınedeniyle, aracın rögar boşluğuna düşerek maddi hasara uğradığından bahisle,araçta meydana gelen hasarın yasal faiziyle birlikte tazmini istemiyle davaaçıldığı anlaşılmıştır.
Belediye aleyhine idare mahkemesinde açılan başka birtazminat talepli tam yargı davasında, İdare Mahkemesi 2918 sayılı Yasanın110.maddesinin 1.fıkrasının birinci ve ikinci cümlelerinin Anayasaya aykırıolduğu kanısına varmış, İdare Mahkemesinin bu iki cümlenin iptali istemiyleyaptığı başvuruyu inceleyen Anayasa Mahkemesi 8.12.2011 gün ve E:2011/124,K:2011/160 sayı ve 8.11.2012 gün ve E:2012/118, K:2012/170 sayılı aynı içerikliiki kararı ile; “2918 sayılı Karayolları TrafikKanunu’nun 110. maddesinin birinci fıkrasında, bu Kanun’dan doğan sorumlulukdavalarının adli yargıda görüleceği öngörülmektedir. İtiraz başvurusundabulunan mahkeme ise idare mahkemesi olup davaya bakmakta görevli ve yetkilimahkeme değildir.
Başvurunun Mahkeme’nin yetkisizliğinedeniyle reddi gerekir.” Kararınavarmıştır.
Bu durumda, 2918 sayılı Yasanın 19.1.2011 tarihindeyürürlüğe giren 110. maddesi ile Anayasa Mahkemesi’nin benzer bir konuda İdareMahkemesi’nin davaya bakmakla görevli bulunmadığı yolundaki kararlarıgözetildiğinde, bahsi geçen Kanun maddesinin karayollarında, can ve malgüvenliği yönünden trafik düzeninin sağlanarak trafik güvenliğini ilgilendirentüm konularda alınacak önlemleri kapsadığı ve Kanunun, trafikle ilgilikuralları, şartları, hak ve yükümlülükleri, bunların uygulanmasını vedenetlenmesini, ilgili kuruluşları ve bunların görev yetki ve sorumluluklarıile, çalışma usullerini kapsadığı, dolayısıyla oluşan trafik kazası nedeniyleaçılacak sorumluluk davalarının görüm ve çözümünde adli yargının görevliolduğu; meydana gelen zararın tazmini istemiyle açılan bu davanın da adli yargıyerinde çözümlenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle davanın görüm ve çözümü adli yargıyerinin görevine girdiğinden İdare Mahkemesinin başvurusunun kabulü ile SulhHukuk Mahkemesince verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.
SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Gaziantep2. İdare Mahkemesi’nin BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, Kahramanmaraş Sulh Hukuk Mahkemesi’nin9.6.2011 gün ve E:2011/809, K:2011/1554 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININKALDIRILMASINA, 24.12.2012 gününde Üyelerden Eyüp Sabri BAYDAR’ın KARŞIOYU veOY ÇOKLUĞU İLE KESİN OLARAK karar verildi.