T.C. YARGITAY 10. HUKUK DAİRESİ
E. 2010/130
K. 2011/7751
T. 26.5.2011
• BAĞKUR SİGORTASINDA BASAMAK FARKI ( İlk On Bir Basamakta Sıra İtibariyle Basamak Yükseltilmesi ve Prim Ödemeye ve Talebe Bakılmaksızın Kurumca Yapılacağı )
• ON İKİNCİ BASAMAKTAN İTİBAREN BASAMAK YÜKSELTİLMESİ ( İçin Sigortalının Yazılı Talepte Bulunması ve Talep Tarihinden Önceki Ayın Sonu İtibariyle Prim ve Diğer Borçlarını Ödemiş Olması Gerektiği )
• BASAMAK YÜKSELTİLMESİ ( Sigortalının Altı Yedi Sekiz Dokuz On On Bir ve On İkinci Basamaklarda En Az İki Tam Yılını Doldurmadıkça Yazılı Talepte Bulunmadıkça ve Sırası Dışında Basamak Yükseltemeyeceği )
• SİGORTALILARIN BASAMAK YÜKSELTMESİ ( Kurumca Yükseltildikleri Tarihten veya Yazılı Talepte Bulundukları Tarihi Takip Eden Aybaşından İtibaren Basamak Yükseltme Farkı İle Yükseltildikleri Basamak Üzerinden Primlerini Ödeyecekleri )
1479/m.52
ÖZET : 1479 sayılı Kanun'un 52. maddesinde; sigortalının altı, yedi, sekiz, dokuz, on, on bir ve on ikinci basamaklarda en az iki tam yılını doldurmadıkça, yazılı talepte bulunmadıkça ve sırası dışında basamak yükseltemeyeceği öngörülmüş, 01.10.1999 tarihinde yürürlüğe giren 4447 sayılı Kanun ile "Sigortalının bu Kanuna göre seçtiği, intibak ettirildiği veya yükseltildiği ilk on iki basamakta bekleme süresi bir yıl, on üçüncü basamaktan itibaren, her bir basamakta bekleme süresi iki yıldır.

İlk on bir basamakta sıra itibariyle basamak yükseltilmesi, prim ödemeye ve talebe bakılmaksızın Kurumca yapılır. On ikinci basamaktan itibaren basamak yükseltilebilmesi için, sigortalının yazılı talepte bulunması ve talep tarihinden önceki ayın sonu itibariyle prim ve diğer borçlarını ödemiş olması şarttır.

Sigortalılar, Kurumca yükseltildikleri tarihten veya yazılı talepte bulundukları tarihi takip eden aybaşından itibaren, basamak yükseltme farkı ile yükseltildikleri basamak üzerinden primlerini öderler.

DAVA : Davacı; 04.10.2000 tarihi itibarıyla Bağ-Kur sigortalısı olarak tescil edildiğini, sigortalılığının 12. basamaktan başlatıldığını, şu an 15. basamaktan primlerini ödediğini, davalı Kurumca primlerin 14. basamaktan ödenmesi gerekirken 12. basamaktan ödendiğinden bahisle 5.251,97 TL prim borcu tahakkuk ettirildiği, oysa 2000'de basamağının 12. basamak olarak belirlendiğini belirterek, Kurum işleminin iptalini ve sigorta basamağının belirlenmesi talebinde bulunmuştur.

Mahkemece; ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.

Hükmün, davalı Kurum Avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi Dilek Doğan tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi:

KARAR : İnceleme konusu somut olayda; 15.11.2000 tarihinde verilen giriş bildirgesi üzerine, 5434 sayılı Kanun kapsamındaki hizmeti gözetilerek 1479 sayılı Yasanın 51.maddesi gereği intibakla 04.10.2000 tarihi itibarıyla 12.basamaktan tescili yapılan davacının, 07.11.2002 tarihli talebine istinaden 13. basamağa, 03.12.2004 tarihli talebine istinaden 01.01.2005 tarihinde 14. basamağa yükseltildiği, 11.01.2007 tarihinde 15. basamağa yükseltilmesi talebinde bulunduğu, anılan basamaklar üzerinden prim ödemeleri yapılırken, davalı Kurum'un Emekli Sandığı tarafından davacının 15 yıl, 3 ay, 14 gün hizmetinin bulunduğunu bildirmesi üzerine 21/5/2008 tarihli işlemle tescil basamağını "14" olarak belirlendiği ve 5.251,97 TL prim borcu tahakkuk ettirdiği, 20/6/2008 tarihli işlemle de tahakkuk ettirilen prim borcunun yatırılmadığından bahisle basamak yükseltme talebinin reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.

Mahkemece, davacının kurumu yanıltmadığı, davacının basamak tespiti ve intibak işlemlerinin Kurum tarafından yapıldığı, davacının iyiniyetli olduğu ve Kurum'un hatasından sorumlu tutulamayacağı gerekçesiyle prim borcu tahakkuku ve basamak yükseltme talebinin reddine ilişkin 21.05.2008 ve 20.06.2008 tarihli Kurum işlemlerinin iptaline ve 5510 sayılı Kanunla basamak düzenlemesinin kaldırıldığından bahisle basamak tespiti konusunda ise, karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.

1479 sayılı Kanun'un 51'nci maddesinin üçüncü fıkrasında, diğer sosyal güvenlik Kanunlarına tabi olarak çalıştıktan sonra Bağ-Kur kapsamına girenlerin diğer sosyal güvenlik Kurumlarında geçirdikleri süre intibak ettirilmek suretiyle en yakın basamaktan aşağısını on ikinci basamaktan yukarısını seçemeyecekleri öngörülmüş, 04.10.2000 tarihinde yürürlüğe giren 619 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile anılan fıkra "Ancak, diğer sosyal güvenlik kanunlarına tabi bir işte çalıştıktan sonra bu Kanun kapsamına girenlerin basamakları, diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında geçirilen süre dikkate alınarak intibak ettirilmek suretiyle belirlenir" şeklinde değiştirilmiş, anılan KHK. Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilerek, 08.08.2001 tarihinde yürürlükten kalkmıştır. Ancak bu defa 02.08.2003 tarihinde yürürlüğe giren 4956 sayılı Kanun'la düzenleme aynen korunmuştur.

1479 sayılı Kanun'un 52'nci maddesinde ise; sigortalının altı, yedi, sekiz, dokuz, on, on bir ve on ikinci basamaklarda en az iki tam yılını doldurmadıkça, yazılı talepte bulunmadıkça ve sırası dışında basamak yükseltemeyeceği öngörülmüş, 01.10.1999 tarihinde yürürlüğe giren 4447 sayılı Kanun ile "Sigortalının bu Kanuna göre seçtiği, intibak ettirildiği veya yükseltildiği ilk on iki basamakta bekleme süresi bir yıl, on üçüncü basamaktan itibaren, her bir basamakta bekleme süresi iki yıldır.

İlk on bir basamakta sıra itibariyle basamak yükseltilmesi, prim ödemeye ve talebe bakılmaksızın Kurumca yapılır. On ikinci basamaktan itibaren basamak yükseltilebilmesi için, sigortalının yazılı talepte bulunması ve talep tarihinden önceki ayın sonu itibariyle prim ve diğer borçlarını ödemiş olması şarttır.

Sigortalılar, Kurumca yükseltildikleri tarihten veya yazılı talepte bulundukları tarihi takip eden aybaşından itibaren, basamak yükseltme farkı ile yükseltildikleri basamak üzerinden primlerini öderler." şeklinde değiştirilmiştir.

Belirtilen yasal düzenlemeler karşısında, 4/10/2000 tarihinden önce 15 yıl 3 ay 14 gün Emekli Sandığı hizmeti bulunduğu sabit olan davacının tescil basamağının "14" olarak belirlenmesi ve bu belirlemeye dayalı olarak fark prim borcu tahakkuk ettirilmesine ilişkin Kurum işlemi yerindedir. Ne var ki, anılan işlemlerde kusuru görülmeyen davacının basamak farkından doğan prim alacağının gecikme zammından sorumlu tutulması mümkün değildir.

Yukarıda belirtilen fiili ve hukuki olgular ışığında, Mahkemece eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma sebebidir.

O halde, davalı Kurum Avukatının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 26.05.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.