T. C.
Y A R G I T A Y
HUKUK GENEL KURULU
Esas : 2004/6-434
Karar : 2004/564
Tarih : 01.01.2004

Taraflar arasındaki "tahliye ve alacak" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İzmir 1.Sulh Hukuk Mahkemesince davanın reddine dair verilen 11.9.2003 gün ve 2003/894-977 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine,YARGITAY 6.Hukuk Dairesinin 04.12.2003 gün ve 8598-8719 sayılı ilamı ile ; (.... Dava, temerrüt nedeniyle kiralananın tahliyesi ve kira alacağının TAHSİLİNE İLİŞKİNDİR. Mahkemece dava reddedilmiş, hükmü davacı vekili TEMYİZ ETMİŞTİR.

Taraflar arasındaki ilk uyuşmazlık kira sözleşmesinde kararlaştırılan artış şartının istenen yıl yönünden geçerli olup OLMADIĞI NOKTASINDADIR. Kira sözleşmesi 15.9.1994 başlangıç tarihli, 10 YIL SÜRELİDİR. Özel şartlar başlıklı 15.9.1995 tarihli belgede kira bedellerinin hiçbir ihtara hacet kalmaksızın %70 oranında muntazam artırılacağı hükmüne YER VERİLMİŞTİR. Bu şart geçerli olup tarafları bağlar. 15.9.1999 tarihi itibariyle kiratespit kararının verilmiş olması sözleşmenin bu hükmünü ortadan kaldırmaz. İnceleme ve değerlendirmenin buna göre yapılması gerekirken yazılı gerekçe ile ret kararı verilmesi HATALI OLMUŞTUR.

Hüküm bu NEDENLE BOZULMALIDIR...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki KARARDA DİRENİLMİŞTİR.

Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ.

Dava, temerrüt nedeniyle tahliye ve kira alacağının tahsili İSTEMİNE İLİŞKİNDİR.

Davacı (kiralayan), davalı (kiracı) ile 10 yıllık kira sözleşmesi yaptıklarını ve sözleşmede yıllık kira artışını %70 olarak belirledikleri halde davalının bu artışa uymayarak kirayı eksik yatırdığını ileri sürerek eksik yatırılan kira alacağının tahsilini, kira akdinin feshiyle kiralananın tahliyesini TALEP ETMİŞTİR.

Davalı (kiracı) kira sözleşmesinin beşinci yılında İzmir 1.Sulh Hukuk Mahkemesinin 1999/1233 Esas, 2000/149 Karar sayılı ilamıyla yıllık kira bedelinin belirlendiğini daha sonra Anayasa Mahkemesince iptal edilen yasa uyarınca %25 artış uygulandığını, bu nedenlerle sözleşmedeki kira artış oranının geçersiz olduğunu savunarak davanın reddine karar VERİLMESİNİ İSTEMİŞTİR.

Yapılan yargılama sonucunda, yerel mahkemenin sözleşmede öngörülen %70 artırımşartının tespit kararı ve 4531 sayılı Yasayla ortadan kalktığı gerekçesiyle davanın reddine dair verdiği karar, Özel Dairece yukarıda belirtilen gerekçeyle BOZULMUŞTUR.

Uyuşmazlık, sözleşmede yazılı kira artış oranının geçerli olup OLMADIĞI NOKTASINDADIR.

Öncelikle belirtmek gerekir ki, kira parasının günün koşullarına intibakını sağlayan, kira miktarını tespit eden dava, sözleşmenin sadece kira parasına ilişkin bölümünde değişiklik yapar; kira artış oranıyla varsa diğer koşullarında bir değişiklik yapmaz. Öte yandan 4531 sayılı Yasa da, sadece yürürlükte olduğu yıllar için geçerli olup sözleşme şartlarında herhangi bir değişikliğe neden olmaz.

Somut olayda 15.9.1994 başlangıç tarihli kira sözleşmesi 10 yıl süreli olup, özel şartlar kısmında kira artış oranı %70 OLARAK BELİRLENMİŞTİR. 15.9.1999 tarihinden geçerli olmak üzere mahkeme kararıyla kira parası saptanmış ise de, yukarıda açıklanan nedenlerle kira sözleşmesindeki %70 artış şartında herhangi bir DEĞİŞİKLİK OLMAMIŞTIR. Bu bakımdan davanın reddine karar verilmesi DOĞRU GÖRÜLMEMİŞTİR.

O halde Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken önceki kararda direnilmesi usul ve YASAYA AYKIRIDIR.Bu nedenle direnme KARARI BOZULMALIDIR.

S O N U Ç : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında ve yukarıda gösterilen nedenlerden dolayı HUMK.nun 429 uncu maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, 20.10.2004 tarihinde OYBİRLİĞİYLE KARAR VERİLDİ.