12. Hukuk Dairesi'nin 2011 tarihli kararlarından anladığım: birikmiş nafaka için emekli maaşı haczedilebilir.


T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ

E. 2010/28762
K. 2011/9895
T. 18.5.2011

• NAFAKA ALACAĞI ( Adi Alacak Olmadığı - Borçlunun Maaşının Haczinin Kabil Olduğu )
• MAAŞ HACZİ ( Takip Dayanağı Nafaka Alacağı Olup Borçlunun Maaşının Haczinin Kabil Olduğu - Borçlunun ve Ailesinin Geçimi İçin İcra Müdürlüğünce Zorunlu Olarak Taktir Edilen Miktar Tenzil Olunduktan Sonra Kalan Bölümünün Haczedilebileceği/Bu Miktar 1/4'ünden Az Olamayacağı )
• SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNCA BAĞLANAN MAAŞ ( Haczedilebileceği ve Birikmiş Nafaka Alacağının Adi Alacak Olduğunun Kabulü İle İstemin Kabulünün İsabetsiz Olduğu )
2004/m.83
5510/m.93

ÖZET : Takip dayanağı nafaka alacağı olup adi alacak değildir ve borçlunun maaşının haczi kabildir. İ.İ.K.nun 83. madde hükümlerine göre, borçlunun ve ailesinin geçimi için icra müdürlüğünce zorunlu olarak taktir edilen miktar tenzil olunduktan sonra kalan bölümü haczedilebilir. Bu miktar 1/4'ünden az olamaz.
İcra müdürlüğünce yukarda açıklanan yasal dayanaklar çerçevesinde inceleme yapılarak oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle sosyal güvenlik kurumunca bağlanan maaşın haczedilebileceği ve birikmiş nafaka alacağının adi alacak olduğunun kabulüyle istemin kabulü isabetsizdir.

DAVA : Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Takip dosyasının incelenmesinde borçlu hakkında başlatılan ilamlı takip ile birikmiş nafaka alacağı ile birlikte işleyecek aylık nafakanın da istendiği görülmüştür.
İcra müdürlüğünce Sosyal Güvenlik Kurumu'na yazılan haciz müzekkeresi aylık 308.00 TL ile birikmiş nafaka borcu 8.515.00 TL için maaşının 1/4'ünün, nema, ikramiye alacağının ve emekli olması halinde ikramiyenin haczinin talep edildiği anlaşılmaktadır.
İ.İ.K.nun 83. madde hükmü gereği, borçlunun ve ailesinin geçimi için icra müdürlüğünce zorunlu olarak taktir edilen miktar tenzil olunduktan sonra 5510 Sayılı yasanın 93. maddesi uyarınca "Bu kanun gereğince sigortalılar ve hak sahiplerinin gelir, aylık ve ödenekleri, sağlık hizmeti sunucularının genel sağlık sigortası hükümlerinin uygulanması sonucu kurum nezdinde doğan alacakları, devir ve temlik edilemez. Gelir, aylık ve ödenekler 88. maddeye göre takip ve tahsili gereken alacaklar ise nafaka borçları dışında haczedilemez" hükümüne göre nafaka borçları için haczedilmezlik kuralı uygulanmamaktadır.

Takip dayanağı nafaka alacağı olup adi alacak değildir ve borçlunun maaşının haczi kabildir.

İ.İ.K.nun 83. madde hükümlerine göre, borçlunun ve ailesinin geçimi için icra müdürlüğünce zorunlu olarak taktir edilen miktar tenzil olunduktan sonra kalan bölümü haczedilebilir. Bu miktar 1/4'ünden az olamaz.

İcra müdürlüğünce yukarda açıklanan yasal dayanaklar çerçevesinde inceleme yapılarak oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle sosyal güvenlik kurumunca bağlanan maaşın haczedilebileceği ve birikmiş nafaka alacağının adi alacak olduğunun kabulüyle istemin kabulü isabetsizdir.

SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulüyle mahkeme kararının yukarda yazılı sebeplerle İ.İ.K. 366 ve H.U.M.K.'nun 428. maddeleri uyarınca ( BOZULMASINA ), 18.5.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.



T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ

E. 2011/34
K. 2011/14901
T. 8.7.2011

• EMEKLİ MAAŞLARI ( Nafaka Borçları Dışında Haczedilemeyeceği - Takip Talebinde Nafaka Borcu Dışında Maddi ve Manevi Tazminat Alacakları da Talep Edildiğinden Öncelikle Küçük İçin Evlenme Tarihine Kadar İstenebilecek Nafaka Miktarının Tespit Edilmesi Gerektiği )
• HACZEDİLMEZLİK ( Emekli Maaşları Nafaka Borçları Dışında Haczedilemeyeceği )
• NAFAKA BORCU DIŞINDA MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT ALACAKLARI DA TALEP EDİLMESİ ( Öncelikle Küçük İçin Evlenme Tarihine Kadar İstenebilecek Nafaka Miktarının Tespit Edilmesi Gerektiği )
5510/m.93
4721/m.11/2

ÖZET : 5510 Sayılı Kanunun 93. maddesine göre emekli maaşları, nafaka borçları dışında haczedilemez. Takip talebinde nafaka borcu dışında maddi ve manevi tazminat alacakları da talep edildiğinden, mahkemece öncelikle küçük Büşra için evlenme tarihine kadar istenebilecek nafaka miktarı tesbit edilmeli, bu miktar dışında emekli maaşından haciz ( kesinti ) yapılamayacağı gözönüne alınıp şikayetin bu ilkelere göre sonuçlandırılması gerekir.

DAVA : Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Takibe konu ilama göre; takip talebinde 400 TL iştirak nafakası: 5.000 TL maddi, 5.000 TL manevi tazminat olmak üzere diğer alacak kalemleri ve işlemiş faiz ile birlikte toplam 11.636,76 TL ile takip tarihinden itibaren Büşra için aylık 100 TL iştirak nafakası talep edilmiştir.
Borçlu şikayetinde, 18.5.2009 tarihinde Sosyal Güvenlik Kurumundan aldığı emekli maaşı üzerine konulan haczin kaldırılmasını talep etmiştir. Takibe konu ilamda 15.6.1992 doğumlu Büşra için kararın kesinleşmesinden itibaren 100 TL iştirak nafakasının borçludan alınarak alacaklıya verilmesine hükmedilmiştir. Küçük Büşra'nın 15.11.2009 tarihinde evlendiği, dolayısıyla T.M.K.'nun 11/2. maddesi uyarınca evlenme ile reşit olduğu anlaşılmaktadır.

5510 Sayılı Kanunun 93. maddesine göre emekli maaşları, nafaka borçları dışında haczedilemez.

Takip talebinde nafaka borcu dışında maddi ve manevi tazminat alacakları da talep edildiğinden, mahkemece öncelikle küçük Büşra için evlenme tarihine kadar istenebilecek nafaka miktarı tesbit edilmeli, bu miktar dışında emekli maaşından haciz ( kesinti ) yapılamayacağı gözönüne alınıp şikayetin bu ilkelere göre sonuçlandırılması gerekirken şikayetin reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.

SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kabulüyle mahkeme kararının yukarda yazılı sebeplerle İ.İ.K. 366 ve H.U.M.K.'nun 428. maddeleri uyarınca ( BOZULMASINA ), 8.7.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.

kaynak: kazanci.com

Bu konuda dikkatimi çeken bir nokta var: 5510 sayılı kanunun 93. maddesi, emekli maaşının nafaka "borçları" dışında haczedilemeyeceğini söylüyor. "borçları" sözcüğünden kastedilenin ne olduğuna bakmak gerekir. Daha doğrusu, neden "borcu" değil de "borçları"? Nafaka borcunun çoğulu nasıl olur:

1- ya "cari nafaka ve birikmiş nafaka" borcu vardır,
2- ya (örneğin) "hem yoksulluk nafakası hem de iştirak nafakası" ödeniyordur,
3- ya da, ikiden fazla evlilik yapmış bir insanın eski eşlerine (veya çocuklarına) ödediği nafakalar söz konusudur.

Madde "nafaka borcu" deseydi de 2. ve 3. durumlar pek tabii bunun içine girerdi fakat 1. durum tartışmalı hale gelirdi, bu bir. İkincisi, bu hükmün getiriliş amacı sosyal güvenlik ve dolayısıyla kamu düzenine yönelik kaygılar olduğuna göre, yapılacak bir düzenlemenin her iki tarafı da gözetecek şekilde dengeli olması gerekir.

Sonuç olarak, "emekli maaşı birikmiş nafaka için haczedilemez" şeklindeki bir yorumun hem lafzi hem de amaçsal olarak uygun bir yorum olmadığını düşünüyorum.

Saygılarımla.