12-01-2007, 17:57
|
#22
|
|
Sayın Seyrek, sorunuzun açıklaması benim açımdan biraz zor çünkü dilbilimci değilim.
Şiar Yalçın'ın "Doğru Türkçe" adlı eserini açtım ve oraya baktım:
(....) hemen hemen bütün Batı dillerinde olumsuzluk bağlacından - aslında "ne" bir edat değil, bağlaçtır- sonra gelen fiil olumlu olarak tasrif edilir: ne Ahmet, ne Mehmet geldi;böyle bir şeyi ne gördüm,ne işittim. Çünkü iki olumsuz bir araya gelirse, tıpkı matematikte
"-x- = +" olduğu gibi bir olumluluk ortaya çıkar:Ne yemek yemedim, ne de uyku uyumadım" dersem, hem yemek yediğim, hem de uyku uyuduğum anlaşılır.
...."ne" olumsuzluk bağlaçlarına rağmen, eğer fiil bunun hemen sonrasında yer almıyorsa ( "iki gündür ne bir lokma ekmek yedim, ne bir damla uyku uyudum")ve cümle geçen haftaki yazımda olduğu gibi, biraz uzunsa, fiili olumsuz olarak kullanmak bana Türkçenin selikasına uygun geldi.
(....) diğer bütün hallerde ise fiil bağlaçlardan ne kadar uzak ve cümle ne kadar uzun olursa olsun, fiilin mutlaka olumlu olması gerekirmiş.
Yine Şiar Yalçın "devrik cümlelerde fiil olumsuzluk bağlacından önce gelirse olumsuz olarak" kullanıldığını söylüyor. Örneğin "Sallanmaz o kalkışta ne mendil, ne de bir kol" mısraında olduğu gibi.
Bu bilgiler ışığında kurduğunuz cümlenin doğruluğu ortaya çıkıyor. Çünkü cümleniz çok uzundu.
Sayın Seyrek kitabı bulamazsanız (ki gazetelerde yayımlanan yazılarını toplamış orada) iki ayrı yerde işlediği bu konunun, fotokopisini çektirip, size yollayabilirim. Saygılar.
DOĞRU TÜRKÇE, YALÇIN Şiar, Metis Yayınları,Ocak 1998
|