Sayın av.mtaçyıldız,

Alıntı: Yazan av.m.taçyıldız ...Müvekkil bir kişi ile yazıcı töner vb şeylerin satımı konusunda anlaşıyor. (1) Satıcı ile bir sözleşme imzalanıyor ve bu sözleşmede; belirtilen malların tarihinde teslim edilmemesi (2) halinde satıcı 35.000 TL ödeyecektir (4) denilerek bir cezai şart koyuluyor. Bu arada müvekkil malların bedeli olan 8.000 TL'yi banka aracılığıyla ödüyor(3). Ancak sözleşmede belirtilen tarihte ve de halen mallar teslim edilmemiş durumda...

(1) Taraflar tacir midir? TTK m.24: "Tacir sıfatını haiz bir borçlu, Borçlar Kanununun 104 üncü maddesinin 2 nci fıkrasiyle 161 inci maddesinin 3 üncü fıkrasında ve 409 uncu maddesinde yazılı hallerde, fahiş olduğu iddiasiyle bir ücret veya cezanın indirilmesini mahkemeden istiyemez."

(2) Sözleşmede muayyen bir tarih mi kararlaştırılmış? Tarihe ilişkin maddeyi yazmanız mümkün mü?

(3) 8.000 TL sözleşme bedelinin tamamı mıdır? (BK m.81: "Mütekabil taahhütleri muhtevi olan bir akdin ifasını talep eden kimse, akdin şartlarına ve mahiyetine nazaran bir ecelden istifade hakkını haiz olmadıkça kendi borcunu ifa etmiş veya ifasını teklif eylemiş olmak lâzımdır.")

(4) Sözleşmenizde kararlaştırılan cezai şart aslen (akitte muayyen bir tarihte borcun ifası var kabulüyle) BK m.158/2 (Akdin muayyen zamanda veya meşrut mahalde icra edilmemesi halinde tediye olunmak üzere cezai şart kabul edilmiş ise...) muvacehesinde "ifaya ekli cezai şart" ise de; şayet 8.000 TL sözleşme bedelinin tamamı ise cezai şart tutarı 35.000 TL olmakla; borcun akdedilen muayyen zamanda ifa edilmemesi için kararlaştırılmış olsa bile işbu cezai şart, seçimlik cezai şart olarak kabul edilecektir. Çünkü bu tutarda cezai şart, müspet zararın tamamını muhtevidir. Ve alacaklı, hakkaniyet gereği asıl borcu veya cezai şartı talep edebilecektir (oysa ifaya ekli cezai şartta akdin ifası ile beraber cezai şartı talep de mümkündür).

Saygılar...