Sayın Kızıltuğ, prim ödemesi yapıyor sözünüz nedeniyle Tarım SSK ve Tarım Bağkur arasında tereddüt oldu. Eğer ölenin ürettiği mallarla ilgili müstahsil makbuzu varsa ve bu makbuzlarda Bağkur pirm tevkifatı görünüyorsa Tarım Bağkur'luluğunun tespiti davası açacaksınız. Ancak müstahsil makbuzları 5 yıla yayılmış olmalı. Zira Tarım Bağkur'da ölüm aylığı 5 yıllık sigortalılık şartına bağlıdır. Askerlik borçlanması yapılmamış ise belki ölenin askerlik borçlanması kadar eksik kalıyorsa o da yeterli olabilir.


T.C.
YARGITAY
Onuncu Hukuk Dairesi
Esas No : 2002/9460
Karar No : 2002/9997
Tarih : 23.12.2002
ÖLÜM AYLIĞI BAĞLANMASI ( Davacının Eşinin Tarım Bağ-Kur Tescilinin Kaydırılmasına ve Ölüm Aylığı Bağlanmasını İstemesi )
TARIM BAĞ-KUR SİGORTALILIĞIN TESCİLİ ( Sigortalı Sayılanlardan Sigortalılıklarını Kuruma Kayıt ve Tescillerini Yaptırmayanların Tescilinin Resen Yapılması )
KANUNA TABİ SİGORTALILIK ( İlk Tevkifatın Yapıldığı Tarihi Takip Eden Ay Başından İtibaren Başlaması )
ÖZET :

2926 sayılı Kanunun 36. maddesi uyarınca adına sigorta primi kesintisi yapılarak kuruma yatırılması ile bu kişinin kendi adına bağımsız olarak tarım faaliyetinde bulunduğunu kurum öğrendiğinden, kanuna tabi sigortalılığın, ilk tevkifatın yapıldığı tarihi takip eden ay başından itibaren başladığı kabul edilmelidir.

DAVA :

Davacı, eşi Yaşar'ın Tarım Bağ-Kur tescilinin 18.4.1994 tarihine kaydırılmasına ve ölüm aylığı bağlanmasına karar verilmesini istemiştir. Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde davanın reddine karar vermiştir. Hükmün, davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve tetkik hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi:

KARAR :

2926 sayılı Kanuna tabi kişilerce 36. maddede sayılan Kurum, Şirket, işletme veya gerçek kişilere satılan ürün bedellerinden prim borcuna mahsuben %1 oranında kesinti yapılması ve bu kesintilerin anılan gerçek ve tüzel kişilerce ertesi ayın 20. günü akşamına kadar Bağ-Kur'a intikal ettirilmesi gerekir. 2926 sayılı Yasanın resen tescil ile ilgili 9. maddesinde yeralan "Bu kanuna göre sigortalı sayılanlardan, sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren üç ay içinde Kuruma kayıt ve tescillerini yaptırmayanların tescil işlemleri Kurumca resen yapılır"" hükmünün açıkça 2. maddeye göre Kanun kapsamında sayılan sigortalıların Kurumca resen tescil edilmeleri zorunluluğunu öngördüğü anlaşılmaktadır. Kaldı ki 5. maddede Tarım Bağ-Kur sigortalılığının zorunlu olduğu, sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçilemeyeceği ve kaçınılamayacağı ifade edilmiştir. Ürün bedellerinden davacının ölü eşi Yaşar adına sigorta primi olarak 1995, 1997, 1998, 1999 yıllarında 36. maddeye göre kesinti yapıldığı tartışmasızdır.

Yukarıda açıklanan 9. madde hükmü karşısında, Yaşar adına yatırılan prim tahsilatlarıyla bu kişinin kendi adına bağımsız olarak tarım faaliyetinde bulunduğunu Kurum öğrendiğinden adı geçeni resen tescil etmesinde yasal zorunluluk vardır. Hal böyle olunca Yaşar'ın 2926 sayılı Kanuna tabi sigortalılığının ilk tevkifatın yapıldığı 18.4.1995 tarihini takip eden aybaşı olan 01.05.1995 tarihinden itibaren başladığı kabul edilmelidir. Ölüm aylığı tahsis talebine gelince, tevkifat suretiyle tahsil edilen miktarın 34/2 maddeye göre birinci basamak üzerinden ne kadar prim ödeme gün sayısına tekabül ettiğinin konuda uzman bilirkişi vasıtasıyla tespit edilmesi ve davacıya ölüm aylığı bağlanması için öngörülen yasal koşulların oluşup oluşmadığı araştırılmalıdır.

Mahkemenin yukarıda açıklanan esaslar doğrultusunda yargılama yaparak varılacak sonuca göre bir karar vermesi gerekirken, yetersiz bilirkişi raporuna dayanarak eksik inceleme sonucu yazılı şekilde davanın reddine karar vermesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. O halde davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

SONUÇ :

Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle ( BOZULMASINA ), temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 23.12.2002 gününde oybirliğiyle karar verildi.