13-05-2011, 06:32
|
#2
|
|
Katkı
TTK.nIn 3.maddesi uyarınca ticari iş, TTK.da tanzim olunan hususlarla bir ticarethane veya fabrika yahut ticari şekilde işletilen diğer bir müesseseyi (bir ticari işletmeyi) ilgilendiren bütün muamele, fiil ve işlerdir. Buna göre ticari işi iki grupta ele alınabilir:
1)TTK.da düzenlenen bütün hususlar, ticari iştir. Bunun gerekçesi ise TTK.da düzenlenen hususlar esas itibariyle bir ticari işletmeyle ilgilidir. Örneğin bono, TTK.da düzenlenmiştir. Tacir olmayan kişiler arsında bono düzenlenmiş olsa bile bu ilişki ticari işe vücut verir. Aslında birer haksız fiil olan haksız rekabet (TTK.56 vd.)ve çatma ( TTK. 1216 vd. )dahi Türk Ticaret Kanununda düzenlendiği için ticari iş sayılır.
2)Ticari işletmeyi ilgilendiren muamele, fiil ve işler de TTK. 3. madde uyarınca ticari iştir. TTK.nın 21/11 maddesine göre taraflardan yalnız biri için ticari nitelikte olan sözleşmeler, kanunda aksine hüküm olmadıkça, diğeri için de ticari iş sayılır. Bu maddenin uygulanabilmesi için taraflar arasındaki ilişkinin bir sözleşmeden kaynaklanmış olması gerekir. Taraflar arasındaki ilişki haksız fiil veya sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanıyorsa, TTK.nun 21/11 maddenin uygulanması mümkün olmayacaktır (yerine göre haksız fiil de TTK.3 madde uyarınca ticari iş niteliğinde olabilir).(HGK.E. 2002/4-12,K. 2002/6,T. 23.1.2002.)
Bir davanın hukuksal niteliğine göre, asliye hukuk veya ticaret mahkemesinin iş alanlarına girdiği veya girmediğine ilişkin itiraza "iş bölümü" veya "iş alanı" itirazı denilmektedir(HUMK.m.187 vd.).
İş alanı itirazı(TTK.md.5/3) hem asliye hukuk, hem de ticaret mahkemesinde yapılabilir. İş bölümü itirazı hadiseler gibi incelenir. ( HUMK. md.190, 222 vd).
Mutlak - Nispi Ticari davalar:
Ticaret Mahkemelerinin iş sahası ve hangi davalara bakacağı TTK.'nın 5.maddesinde belirtilmiştir.
Mutlak ticari davalar yasada gösterilmiştir.
Nispi ticari davalarda
1.Her İki Tarafın Tacir Olması
2.Uyuşmazlığın Her İki Tarafın Ticari İşletmesi İle İlgili Olması
3.Her İki Unsurun Birlikte Bulunması
gerekmektedir.
DEĞERLENDİRME:
Eldeki dava "ticari iş" olsa da,uyuşmazlık;konusu itibariyle "Mutlak ticari dava" (ve davalı tacir) değildir, gerekçesiyle "İş bölümü" itirazının mahkemece kabul edilebileceği görüşündeyim.
Kolay gelsin.
|