Çekte karşılıksız işleminin nasıl yapılacağını 5941 sayılı yasanın 3/4 maddesi düzenliyor. Buna göre çeke karşılıksız işlemi yapılabilmesi için:
1- Çeki ibraz eden hamilin bu işlemin yapılmasını talep etmesi gerekir.
2-Banka yetkilisi ile birlikte ibraz eden hamilin birlikte karşılıksız işlemini imzalamaları gerekir.ibraz eden hamil imzadan kaçınırsa karşılıkszı işlemi yapılamaz.
3-Karşılıksız işlemi bankanın ödemekle yükümlü olduğu ve varsa hesaptaki para düşüldükten sonra kalan kısım için yapılabilir.
4-Çeki bankaya ibraz eden tüzel kişi temsilcisi ise bu husus çekin arkasına yazılır..
5941 TAKAS ODALARINA KARŞILIKSIZ İŞLEMİ YAPMA YETKİSİ VERMİYOR, AYRICA TAKAS ODASI İŞLEYİŞİ GEREĞİ YUKARIDAKİ KOŞULLARI YERİNE GETİREMEZ. ŞÖYLE Kİ:
Takas Odasında ibraz eden hamil hazır olmadığı için karşılıksız işlemi için talepte bulunması olanaksız, karşılıksız işlemini onaylaması olanaksız, yani imzalaması, Takas Odası bankanın ödemekle yükümlü olduğu kısmı karşılamaz..Ayrıca ve hepsinden önemlisi 5941 Takas Odasına bu yetkileri vermemiştir.
SORU; 3167 ye göre karşılıksız işlemi gören hiçbir çek yukarıdaki kayıtları taşımıyor. Bu çekler, yani 5941 in 3/4 maddesindeki kayıtları taşımayan çekler karşılıksız çek suçunun konusu olabilir mi? Bu çeklerle ilgili açılmış karşılıksız çek davalarında adli para cezasına hükmedilebilir mi?
Şikayet hakkının ibraz eden hamile ait olduğu konusunda yargıtay kararı var, bu durumda Takasa çeki banka ibraz ettiğine göre burada durum nedir?
Bankanın ödemekle yükümlü olduğu kısım düşülmeden yapılan karşılıksız işlemi için Yargıtay bozma kararı veriyor. Bu durumda diğer hususlar, yani ibraz eden hamilin karşılıksız işlemi için talebi yoksa, banka yekilisi ile birlikte imzalamamışsa hukuki durum sizce nedir?