Manevi tazminat takdir edilebilmesi için, istemde bulunan kişinin sosyal, fiziki ve duygusal kişilik değerlerinin zarar görmesi gerekirmektedir...

Sizinde bunu ispatlamanız gerekir.Sinerjiden araştırdım ama kararlar hep olumsuz...

T.C. YARGITAY
4.Hukuk Dairesi

Esas: 2009/7995
Karar: 2009/10277
Karar Tarihi: 28.09.2009

BAZ İSTASYONUNUN KALDIRILMASI VE TAZMİNAT DAVASI - TERASTA ÖLÇÜLEN DEĞERLERİN ORTALAMA DEĞERLERİN ÜZERİNDE OLMASI - BAZ İSTASYONUNUN UZUN SÜREDİR KURULU BULUNMASI - ZARARIN KANITLANMADIĞI - MANEVİ TAZMİNAT İSTEĞİNİN REDDİ GEREĞİ

ÖZET: Somut olayda, baz istasyonunun davacının evine yakınlığı, terasta ölçülen değerlerin ortalama değerlerin üzerinde olması ve baz istasyonunun uzun süredir kurulu bulunması gibi etkenler kişinin psikolojisini olumsuz etkilerse de, şu aşama*da zarar kanıtlanmadığından manevi tazminat isteği reddedilmelidir.

(4721 S. K. m. 24, 25) (818 S. K. m. 49)

Dava: Davacı Recep vekili Avukat S.D. tarafından, davalı ..... Telekomünikasyon A.Ş. aleyhine 20.06.2008 gününde verilen dilekçe ile el atmanın önlenmesi ve mane*vi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; el atmanın ön*lenmesinin kabulü ve manevi tazminat isteminin kısmen kabulüne dair verilen 30.04.2009 günlü kararın Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresi için*de istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi ta*rafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.

1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici ne*denlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.

2- Davalının diğer temyiz itirazlarına gelince; dava, baz istasyonunun kaldırı*larak müdahalenin önlenmesi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Yerel mahke*mece manevi tazminat isteminin bir bölümü ile baz istasyonunun kaldırılması iste*mi kabul edilmiş; karar, davalı tarafından temyiz olunmuştur.

Davacı, konutunun ve işyerinin karşısındaki bina üzerine kurulu bulunan baz is*tasyonu nedeniyle sağlığının tehdit altında olduğunu, manevi olarak yıprandığını iddia ederek, baz istasyonunun kaldırılmasını ve manevi tazminatın ödetilmesini istemiştir.

Davalı ise, haksız davanın reddi gerektiğini savunmuştur.

Yerel mahkemece, davalı şirket tarafından davacının evine yakın olarak kuru*lan baz istasyonunun kaldırılmasına ve uzun süredir bulunan baz istasyonunun da*vacı üzerinde manevi bir baskı oluşturduğu gerekçesiyle manevi tazminatın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Manevi zarar, kişilik değerlerinde oluşan objektif eksilmedir. Duyulan acı, çe*kilen ızdırap manevi zarar değil onun görüntüsü olarak ortaya çıkabilir. Acı ve ele*min manevi zarar olarak nitelendirilmesi sonucu, tüzel kişileri ve bilinçsizleri; öte yandan acılarını içlerinde gizleyenleri tazminat isteme haklarından yoksun bırak*mamak için yasalar, manevi tazminat verilebilecek olguları sınırlamıştır. Bunlar, ki*şinin ve ailenin onur ve saygınlığına yönelik suçlar, kişilik değerlerinin zedelenme*si, isme saldırı, nişan bozulması, evlenmenin feshi, bedensel zarar ve öldürme ile ki*şilik haklarının zedelenmesidir. İçlerinden M.K. 25 ile B.K. 49 daha kapsamlıdır. M.K. 24'ün belli yerlere yollaması yüzünden böyle bir durumun bulunduğu yerde, onu düzenleyen kurallar; bunların dışında B.K. 49 uygulanır.

MK. 24 ve BK. 49'da belirlenen kişisel çıkarlar, kişilik haklarıdır. Kişilik hak*ları ise, kişisel varlıkların korunmasıyla ilgilidir. Kişisel varlıklar, bedensel ve ruh*sal tamlık ve yaşam ile nesep gibi insanın, insan olmasından güç alan varlıklar ya da kişinin adı, onuru ve sır alanı gibi dolaylı varlıklar olarak iki kesimlidir.

Somut olayda ise, baz istasyonunun davacının evine yakınlığı, terasta ölçülen değerlerin ortalama değerlerin üzerinde olması ve baz istasyonunun uzun süredir kurulu bulunması gibi etkenler kişinin psikolojisini olumsuz etkilerse de, şu aşama*da zarar kanıtlanmadığından manevi tazminat isteği reddedilmelidir.

Yerel mahkemece, anılan yönler gözetilmeksizin davalı tarafın manevi tazmi*natla sorumlu tutulmuş olması usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozul*ması gerekmiştir.

Sonuç: Temyiz olunan kararın yukarıda (2) sayılı bentte gösterilen nedenle BOZULMASINA, davalının diğer temyiz itirazlarının (1) sayılı bentte gösterilen nedenle reddine ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 28.09.2009 gününde oyçokluğuyla karar verildi.

Karşı Oy Yazısı

Dava, çevreye ve insan sağlığına zarar verdiği iddiası ile davalı şirket tarafın*dan kurulan baz istasyonunun kaldırılması istemine ilişkindir.

Yerel mahkemeler, uygulamada genellikle, ilgili yönetmelik hükümlerine ve buna istinaden verilen sertifikalardaki limit değerlere uygun olarak kurulan baz is*tasyonlarının kaldırılmasına ilişkin davaları ret etmekte, limit değerlere uygun olmayan baz istasyonları ile ilgili davaları da kabul ederek baz istasyonlarının kaldı*rılması yönünde hüküm kurmaktadır.

Dairemizin sayın çoğunluğu ise; <... yönetmelik ve bu yönetmelikteki ölçüle*re göre düzenlenen sertifikanın soyut bir belirlemeyi içerdiğini, sertifikada belirti*len limitlerin yönetmelikte öngörülen limitlere uygun ve hatta altında olsa bile, bir zararın olmayacağı kabul edilemez. Dar anlamda para ile ölçülebilen bir zarar ol*masa da, çevre binalardan ve bu bağlamda davacı meskeninde bulunanların sağlık bakımından büyük endişeler taşımaları, aynı bölgede yaşayan insanların psikolojik yapısında tedirginlik ve ümitsizlik yaratması karşısında, davacının zarar göreceği*nin kabulü gerekir...> gerekçesi ile baz istasyonlarının kaldırılması istemiyle açı*lan davaları kabul ederek, kaldırılması yönünde kararlar vermek suretiyle uygulama yapmaktadır.

İlk derece mahkemelerinin görevleri, yürürlükte olan ve iptal edilmemiş bulu*nan kanunlar ile bunlara aykırı olmayan tüzük ve yönetmeliklere uygun karar ver*mek, Yargıtay'ın görevi ise, yerel mahkeme hükümlerinin yasa, tüzük ve yönetme*lik hükümlerine uygun olup olmadığını denetlemektir.

İlk derece mahkemeleri yasa, tüzük ve yönetmelik hükümlerini uygularken, çö*zümü özel veya teknik bir bilgiyi gerektiren hallerde, HUMK'nun 275. maddesi ge*reğince konusunda uzman bilirkişi veya bilirkişi kurulunun oy ve görüşlerini alma*sı yasal bir zorunluluktur.

Davalarımızın konusunu teşkil eden ve cep telefonlarının kullanılabilmesi için kurulmaları zorunlu olan ve geniş bir kitleyi ilgilendiren baz istasyonlarının nerede, nasıl, hangi ölçü ve limitler dahilinde kurulması gerektiği hususu, şüphesiz teknik bir konudur. Dolayısıyla ilk derece mahkemeleri önüne gelen bu uyuşmazlıklarda, konu ile ilgili kuralları uygularken keşif, bilirkişi veya bilirkişi kurulunun oy ve gö*rüşlerine başvurması ve elde edeceği sonuca göre karar vermesi gerekir.

Davalı GSM şirketlerince baz istasyonları, 5809 Sayılı Yasaya göre hazırlanan <Mobil Telekomünikasyon Şebekelerine Ait Baz İstasyonlarının Kuruluş Yeri, Öl*çümleri, İşletilmesi ve Denetlenmesi Hakkındaki> yönetmelikteki yer, ölçü ve limit değerlere göre verilen sertifika gereğince kurulmaktadır, ilk derece mahkemeleri de önüne gelen ihtilaflarda, uygulamakla görevli oldukları yönetmelik ve sertifikada gösterilen ölçü ve limit değerlere göre keşif ve bilirkişi incelemesi yapmak suretiy*le uyuşmazlıkları çözmektedir.

Baz istasyonlarının nerede, nasıl, hangi ölçü ve limitler dahilinde kurulması ha*linde sağlığa ve çevreye zarar vermeyeceğini belirlemek ve kurallarını koymak ilgi*li kamu kurum ve kuruluşlarının görevidir. Mevzuatı uygulamakla görevli olan yar*gı mercilerinin şekil, ölçü ve limit değerler yönünden kural koyma veya konmuş olan kuralları değiştirme ve uygulamama gibi bir görev ve yetkileri bulunmamaktadır.

Yüksek yargı olarak, ilk derece mahkemeleri tarafından verilen kararların ku*rallara uygun olup olmadığını denetlemekle görevli olan dairemizin sayın çoğunlu*ğu, önüne gelen bu tür uyuşmazlıklarda, davaya konu baz istasyonunun davacıya za*rar verdiği iddiasının kanıtlanıp kanıtlanmadığını denetlemeden, ilk derece mahkemelerinin keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu verdiği kararlara esas alınan bilirkişi raporundaki şekil, ölçü ve limit değerlerini yok sayarak, baz istasyonları ile ilgili şe*kil, ölçü ve limit değerleri göstermeksizin, sadece <gelecekte insan sağlığına ve çev*reye zarar vereceği> gibi hiçbir şekilde kanıtlanmamış farazi gerekçeyle baz istasyonlarının kaldırılmasına karar vermektedir.

Dairemiz sayın çoğunluğunun bu uygulaması ve gerekçesi karşısında, ellerin*de araştırmaya yönelik hiçbir kural, ölçü ve değer olamayacak olan ilk derece mahkemelerinin, hiçbir araştırma yapmadan, baz istasyonlarının kaldırılması ile ilgili açılacak her davayı kabul edip, baz istasyonlarının kaldırılmasına karar vermeleri gibi bir sonuç ortaya çıkacaktır.

Hiçbir kurala, ölçüye ve değere dayanmayan, farazi gerekçe ile oluşturulan böyle bir kararın hukuka uygun olmadığını düşünmekteyiz.

Uyuşmazlıkla ilgili olarak, kanun ile yasaya uygun iptal edilmemiş yönetmelik ve bu yönetmeliğe uygun verilmiş sertifika vardır. Yürürlükte olan bu kuralları uygulamakla görevli olan ilk derece mahkemelerini, amir hükümleri bir tarafa bıraka*rak varsayıma göre karar vermeye yönlendirmenin yasal dayanağı yoktur.

Baz istasyonlarının kaldırılması ile ilgili dava ve uyuşmazlıklarda; ilk derece mahkemelerince, öncelikle davacının dava açmakta hukuki yararının olup olmadığı araştırmalı, dava açmakta hukuki yararın varlığı belirlendikten sonra, dava baz is*tasyonunun sağlığa ve çevreye zarar verdiği iddiası ile açıldığından, taraflardan bu konudaki delil ve belgeleri istenmeli, ardından konu ile ilgili <Mobil Telekomüni*kasyon Şebekelerine Ait Baz İstasyonlarının Kuruluş Yeri, Ölçümleri, İşletmesi ve Denetlenmesi Hakkında> yönetmelik hükümleri ile bu yönetmelik gereğince baz is*tasyonunun kurulması ile ilgili sertifika değerlerinin denetlenmesi bakımından ko*nusunda uzman bilirkişi kurulu aracılığı ile mahallinde keşif ve uygulama yapılma*lı, alınacak bilirkişi raporu ile tüm delil ve belgeler birlikte değerlendirilerek, baz istasyonunun yönetmeliğe ve verilen sertifikaya aykırı olarak kurulduğu, sağlığa ve çevreye zarar verdiği sonucuna varıldığında, davanın kabulü ile baz istasyonunun kaldırılmasına, aksi halde davanın reddine karar verilmelidir.

Tüm bu nedenlerle, sayın çoğunluğun aksi yöndeki görüş ve kararına 2. bend yönünden katılamıyoruz. 28.09.2009 (¤¤)

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programları









T.C. YARGITAY
4.Hukuk Dairesi

Esas: 2008/7199
Karar: 2009/2486
Karar Tarihi: 20.02.2009

BAZ İSTASYONUNUN KALDIRILMASI İLE MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT DAVASI - BAZ İSTASYONUNUN YARGILAMA SIRASINDA KALDIRILDIĞINDAN AYRICA MANEVİ TAZMİNATA HÜKMEDİLEMEYECEĞİ - MANEVİ TAZMİNAT HÜKMEDİLMESİ ŞARTLARININ ARAŞTIRILMASI GEREĞİ

ÖZET: Dava konusu baz istasyonu, yargılamanın devamı sırasında kaldırılmıştır. Şu durumda davacının bu dava ile elde etmek istediği asıl amacı gerçekleşmiş olduğundan ayrıca davacı yararına manevi tazminat takdir edilmesine gerek kalmamıştır. Ayrıca manevi tazminat takdir edilebilmesi için, istemde bulunan kişinin sosyal, fiziki ve duygusal kişilik değerlerinin zarar görmesi gerekir. Somut olayda, davacı bunlardan herhangi birinin zarar gördüğünü kanıtlayamamıştır. Şu durumda uygun bir manevi tazminata hükmedilmesi gerekir.

(818 S. K. m. 49)

Dava: Davacı Magdelena Auguste Pohl vekili Avukat Metin Aytekin tarafından, davalı Telsim Mobil Telekomünikasyon Hizmetleri A.Ş aleyhine 24/02/1999 gününde verilen dilekçe ile baz istasyonunun kaldırılması ile maddi ve manevi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 20/03/2007 günlü kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili ve davalı vekili taraflarından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.

Karar: 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davacının tüm, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.

2- Davalının diğer temyiz itirazına gelince; dava, baz istasyonunun kaldırılması ile maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Davalı tarafından yargılamanın devamı sırasında dava konusu edilen baz istasyonu kaldırılmış ve bu konudaki istem konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir. Davacının maddi ve manevi tazminat isteminin ise bir bölümü kabul edilmiştir. Karar, davacı ve davalı tarafından temyiz olunmuştur.

Davacının bu davayı açmakla elde etmek istediği asıl amaç ve ulaşmak istediği asıl sonuç baz istasyonunun kaldırılmasına yöneliktir. Dava konusu baz istasyonu, yargılamanın devamı sırasında kaldırılmıştır. Şu durumda davacının bu dava ile elde etmek istediği asıl amacı gerçekleşmiş olduğundan ayrıca davacı yararına manevi tazminat takdir edilmesine gerek kalmamıştır. Ayrıca manevi tazminat takdir edilebilmesi için, istemde bulunan kişinin sosyal, fiziki ve duygusal kişilik değerlerinin zarar görmesi gerekir. Somut olayda, davacı bunlardan herhangi birinin zarar gördüğünü kanıtlayamamıştır. Şu durumda açıklanan yönler gözetilerek davacının manevi tazminat isteminin tümden reddedilmemiş olması usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.

Sonuç: Temyiz olunan kararın yukarıda (2) sayılı bentte gösterilen nedenlerle davalı yararına BOZULMASINA; davacının tüm, davalının öteki temyiz itirazlarının ilk bentteki nedenlerle reddine ve temyiz eden davalıdan peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 20.02.2009 gününde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programları


TEŞEKKÜRLER...