Alıntı: Yazan Av. Hulusi Metin Sayın Dikici, A, B, C cirolu çek,C tarafından " H'ye vekaleten veya H'nin hesabına ödenmesi talimatıyla" ciro edilip, muhatap bankadan başka bir bankaya, takas odası yoluyla tahsil edilmek üzere, ibraz edilse... Karşılığı olmadığı anlaşıldığında,(H çekin C'ye iadesini istemediğinden)çek doğrudan ve yalnızca H'ye teslim edilebilir mi? Çek K.m.3/5) Muhatap bankanın üçüncü fıkraya göre ödemekle yükümlü olduğu tutar dahil, kısmî ödemenin hamil tarafından kabul edilmemesi hâlinde, ikinci fıkra hükmüne göre karşılıksızdır işlemi yapılır; ibraz tarihi ile ödememe nedeni çekin üzerine yazılır ve çek, üzerine imzası alınarak hamiline geri verilir;... Katılımınız ve katkılarınız için teşekkürler.

Sayın Metin,

Hesaba ödenmek kaydıyla çek cirosu kanunumuza göre sadece Çizgili Çek varsa mümkündür. (TTK.715-717) Son mesajınızdan bu çekin çizgili çek olmadığını anlıyorum.

Bilindiği üzere çekin hamili ile muhatap banka arasında sözleşmesel bir ilişki söz konusu değildir. Çeke dayalı sözleşmesel ilişki sadece keşideci ile banka arasındadır. Bu itibarla çek hamilinin "H'nin hesabına geçiriniz" şeklinde bankaya talimat vermesi banka ile hamil arasında sözleşmesel ilişki olmadığından dolayı mümkün değildir.

Bu hal sadece TTK.717 de düzenlenen çizgili çek dediğimiz "Hesaba geçirilmek üzere çekilen çek" için özel ve geçerlidir.

Sizin yer verdiğiniz "H'ye vekaleten veya H'nin hesabına ödenmesi talimatıyla" şeklindeki ciroda;

Vekil C,
a) Sadece H'ye vekaleten ciro edip bankaya sunarsa bu bir tahsil amaçlı ciro olup, bu ciro kanaatimce ödemenin H adına Vekil ( C )'ye yapılmasına imkan verir.

b) Eğer Vekil C, "Vekaleten H'nin hesabına ödenmesi" şeklinde ciro edip bankaya teslim ederse bu ciro çizgili çek kurallarına (TTK.715, 717 -719) uygun bir ciro olmadığından (kanaatimce) bu ciroyu banka kabul etmek zorunda değildir.

Eğer bu ciroyu banka kabul ederse de bir problem olmaz.

Hesaba kaydedilmek üzere çekilen çek bakımından Bankanın ödemeden imtina etmesi hali için ayrıca (bkz. TTK.719).

Saygılarımla.