T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ
E. 2001/224
K. 2001/726
T. 22.1.2001
• MAAŞ HACZİNE MUVAFAKAT ( Maaş Haczine İlişkin İşlem Yapılmadan ve Borçlunun Menkul Mallarının Haciz İşlemi Sırasında Yapılması Karşısında Bu Kabulün Geçerli Olmaması )
• HACİZ ESNASINDA VERİLEN MAAŞ HACZİNE İLİŞKİN MUVAFAKAT ( Bu Muvafakatin Haciz Esnasında Yapılması Nedeniyle Kabulün Geçerli Olmaması )
2004/m.78
ÖZET : Maaş haczine muafakat beyanı,
maaş haczine ilişkin işlem yapılmadan ve borçlunun menkul mallarının
haciz işlemi sırasında yapılmış olması karşısında bu kabul geçerli olamaz.
DAVA :
Yukarıda tarih ve numarası yazılı merci kararının onanmasını mutazammın 10.10.2000 tarih ve 13753/14771 sayılı daire ilamının müddeti içinde tashihen tetkiki Alacaklı vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye 2.1.2001 tarihinde gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Maaş haczine muafakat beyanının,
maaş haczine ilişkin işlem yapılmadan ve borçlunun menkul mallarının
haciz işlemi sırasında yapılmış olması karşısında bu kabulün geçerli olamayacağına, düzeltilmesi istenen Yargıtay ilamıyla bunda atıf yapılan merci kararında yazılı gerekçeler ve dosyada mevcut belgeler karşısında karar düzeltme isteği yerinde görülmediği gibi HYUK.nun 440. maddesinde yazılı dört halden hiç birine de uymadığından,
SONUÇ : İİK.nun 366. ve HYUK.nun 442. maddeleri uyarınca ( REDDİNE ) kararın düzeltilmesini isteyenden takdiren 15.000.000. lira para cezası ile 6.610.000. lira ilam harcı alınarak hazineye gelir yazılmasına, 22.1.2001 gününde oybirliğiyle karar verildi. yarx
T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ
E. 2010/2066
K. 2010/3971
T. 23.2.2010
• HACZEDİLMEZLİK ANLAŞMASI ( Hacizden Önceki Bir Dönemde Haczi Mümkün Olmayan Bir Mal veya Hakkın Haczedilemeyeceğine Dair Alacaklıyla Yapmış Olduğu Anlaşmanın Geçerli Olmadığı )
• HACZEDİLMEZLİK ŞİKAYETİ ( Borçlunun Hacizden Önce Sonuçlarını Tahmin Edemeyeceği Cihetle Bir Mal veya Maaş Yahut Ücretin Haczedilemeyeceği Yolunda Şikayette Bulunmayacağını Bildirmesinin Lehine Olan Yasa Hükmünün Uygulanmasından Feragat Etmesinin Hükümsüz Sayılacağı )
• MAL VE MAAŞ HACZİ ( Borçlunun Hacizden Önce Sonuçlarını Tahmin Edemeyeceği Cihetle Bir Mal veya Maaş Yahut Ücretin Haczedilemeyeceği Yolunda Şikayette Bulunmayacağını Bildirmesinin Lehine Olan Yasa Hükmünün Uygulanmasından Feragat Etmesinin Hükümsüz Sayılacağı )
2004/m.83
ÖZET : 538 sayılı yasa ile İİK. nun 83/a maddesi gereğince borçlunun, hacizden önceki bir dönemde haczi mümkün olmayan bir mal veya hakkın haczedilemeyeceğine dair alacaklıyla yapmış olduğu anlaşma geçerli değildir Anılan maddenin amacını açıklayan gerekçesinde de “borçlunun, hacizden önce sonuçlarını tahmin edemeyeceği cihetle, bir mal veya
maaş yahut ücretin haczedilemeyeceği yolunda şikayette bulunmayacağını bildirmesinin, lehine olan yasa hükmünün uygulanmasından feragat etmesinin hükümsüz sayılacağı, zira bu malın ne derece haczedilemez olduğunun borçlunun ve ailesinin
haciz anındaki durumlarına göre saptanabileceği ifade olunmuştur. Bu durumda
haciz sırasında ya da
haciz işleminin gerçekleşmesinden sonraki dönemde borçlu haczedilmesi mümkün olmayan mal ve haklarla ilgili olarak bu hakkından vazgeçebilir.
Borçlunun muvafakati borçlu hakkında takip kesinleşmeden önce olduğu gibi maaşına
haciz uygulanmadan da önce olduğunda geçerli değildir.
DAVA : Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;
17.04.2008 tarih ve 5754 sayılı yasanın 56. maddesi ile değişik 5510 sayılı yasanın 93. maddesi “Bu kanun gereğince sigortalılar ve hak sahiplerinin gelir, aylık ve ödenekleri, sağlık hizmeti sunucularının Genel Sağlık Sigortası hükümlerinin uygulanması sonucu kurum nezdinde doğan alacakları, devir ve temlik edilemez. Gelir, aylık ve ödenekler 88.maddeye göre takip ve tahsili gereken alacaklar ile nafaka borçları dışında haczedilemez.” Anılan yasa hükmü 2008 yılı Ekim ayı başında yürürlüğe girmiş olup, emekli sandığından alınmakta olan emekli maaşlarını da kapsar.
6.3.1965 günlü resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 538 sayılı yasa ile İİK. nun 83/a maddesi gereğince borçlunun, hacizden önceki bir dönemde haczi mümkün olmayan bir mal veya hakkın haczedilemeyeceğine dair alacaklıyla yapmış olduğu anlaşma geçerli değildir Anılan maddenin amacını açıklayan gerekçesinde de “borçlunun, hacizden önce sonuçlarını tahmin edemeyeceği cihetle, bir mal veya
maaş yahut ücretin haczedilemeyeceği yolunda şikayette bulunmayacağını bildirmesinin, lehine olan yasa hükmünün uygulanmasından feragat etmesinin hükümsüz sayılacağı, zira bu malın ne derece haczedilemez olduğunun borçlunun ve ailesinin
haciz anındaki durumlarına göre saptanabileceği ifade olunmuştur. Bu durumda
haciz sırasında ya da
haciz işleminin gerçekleşmesinden sonraki dönemde borçlu haczedilmesi mümkün olmayan mal ve haklarla ilgili olarak bu hakkından vazgeçebilir. ( HGK. 31.3.2004 tarih 2004/12-202 E.196 K, 31.3.2004 tarih 2004/12-167 E. 185.K. )
Somut olayda şikayetçi Neriman Başaran'ın 14.07.2008 tarihinde yapılan
haciz sırasında dosya borcuna icra kefili olduğu ve emekli maaşının haczine
muvafakat ettiği, örnek 4-5 nolu icra emrinin ise adı geçene 08.09.2008 tarihinde tebliğ edildiği ve 24.09.2008 tarihinde icra dairesince emekli maaşına
haciz uygulandığı anlaşılmıştır.
Bu durumda borçlunun muvafakati borçlu hakkında takip kesinleşmeden önce olduğu gibi maaşına
haciz uygulanmadan da önce olduğunda geçerli değildir.
O halde, mahkemece
maaş haczine yönelik şikayetin kabulü yerine yazılı gerekçe ile reddi isabetsizdir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK. 366 ve HUMK.'nun 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, 23.02.2010 gününde oybirliği ile karar verildi. yarx
T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ
E. 2008/9679
K. 2008/12100
T. 10.6.2008
• HACZEDİLMEZLİK HAKKINDAN VAZGEÇME ( Maaş Haczinden Önce Beyan Edildiğinden Geçersiz Olduğu )
• HACZİ KABİL OLMAYAN MALLARIN HACZEDİLEBİLECEĞİNE DAİR YAPILAN ANLAŞMA ( Emekli Sandığından Aldığı Emekli Maaşının Tamamının Üzerine Haciz Konulmasına Muvafakat Maaş Haczinden Önce Beyan Edildiğinden Geçersiz Olduğu )
• ÜCRET VE İKRAMİYENİN 1/4'ÜNÜN HACZEDİLEBİLECEĞİ ( Emekli Sandığından Aldığı Emekli Maaşının Tamamının Üzerine Haciz Konulmasına Muvafakat Maaş Haczinden Önce Beyan Edildiğinden Geçersiz Olduğu )
• EMEKLİ MAAŞININ TAMAMININ ÜZERİNE HACİZ KONULMASI ( Maaş Haczinden Önce Beyan Edildiğinden Geçersiz Olduğu - Haczin Kaldırılması )
• BORÇLU VE AİLESİNİN GEÇİMİ İÇİN ZORUNLU OLAN MİKTAR ( İİK'nun 83 Madde Şartları İçerisinde Belirlenip Bu Miktar Üzerinden Haczin Kaldırılması Gerektiği )
2004/m.83/a
ÖZET : Somut olayda borçlu evinde yapılan menkul haczi sırasında Emekli Sandığından aldığı emekli maaşının tamamının üzerine
haciz konulmasına
muvafakat etmiş olup, bu
muvafakat yukarıda belirtilen ilkeler çerçevesinde (
maaş haczinden önce beyan edildiğinden ) geçersizdir. Mahkemece borçlu ve ailesinin geçimi için zorunlu olan miktar İİK'nun 83 madde şartları içerisinde belirlenip, bu miktar üzerinden haczin kaldırılması gerekir.
DAVA : Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;
İİK'nun 83.maddesi gereğince borçlu ve ailesinin geçimi için zorunlu olan kısım ayrıldıktan sonra kalan kısmın haczi mümkündür. Ancak haczolunacak miktar İİK'nun 83/2.maddesi uyarınca maaşının 1/4'ünden az olamaz. Menkul
haciz sırasında borçlunun emekli maaşının tamamına
haciz konulmasına
muvafakat etmesi geçersizdir. Çünkü borçlu, maaşının tamamının kesilmesinin sosyal ve ekonomik hayatı üzerinde ne gibi sonuçları olacağını ancak maaşının tamamı kesilince anlayabilir.
İİK'nun 83/a maddesinde
haciz öncesi ve
haciz sırasında haczedilmezlik hakkından vazgeçmenin geçersiz olacağı düzenlenmiştir ( HGK'nun 31.03.2004 tarih ve 2004/12-202 E. ve 2004/196 K. ).
Somut olayda borçlu 12.08.2007 tarihli ve evinde yapılan menkul haczi sırasında Emekli Sandığından aldığı emekli maaşının tamamının üzerine
haciz konulmasına
muvafakat etmiş olup, bu
muvafakat yukarıda belirtilen ilkeler çerçevesinde (
maaş haczinden önce beyan edildiğinden ) geçersizdir.
Mahkemece borçlu ve ailesinin geçimi için zorunlu olan miktar İİK'nun 83 madde şartları içerisinde belirlenip, bu miktar üzerinden haczin kaldırılması gerekirken şikayetin reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK 366 ve HUMK'nun 428. maddeleri uyarınca ( BOZULMASINA ), 10.06.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi. yarx